نارسایی وریدی به معنی گشادی یا برگشت خون در سیستم وریدی می باشد. در ادامه تمام دانستنی های لازم درباره نارسایی وریدی پا تشریح می شود.

علل نارسایی وریدی پا شامل اختلال دریچه های داخل وریدی و یا سابقه لخته در سیستم وریدی می باشند. اختلالات سیستم وریدی در ۵۰% افراد جامعه دیده می شود. این نارسایی در زنان شایع تر است.

تظاهرات نارسایی وریدی پا

اختلال سیستم وریدی می تواند به اشکال زیر باشد:

۱ – تلانژکتازی – عروق شبکه ای

در اثر نارسایی خفیف سیستم وریدی ایجاد می شوند، که به صورت عروق شبکه ای ریز قرمز- آبی رنگ داخل یا زیر جلدی هستند.

۲ – عروق واریسی

این نوع از بیماری های وریدی، ورید های گشاد و برجسته زیرجلدی هستند که در سطوح اندام دیده می شوند و سایز بیش از۳ میلیمتر دارند.

۳ – نارسایی مزمن وریدی

نارسایی مزمن وریدی پا در زنان شایع تر است و به دلیل اختلال عملکرد دریچه های داخل سیستم، و برگشت خون به عقب می باشد. زمانیکه نارسایی وریدی پا شدید باشد، منجر به ورم، تغییرات پوستی و حتی زخم در اندام می شود.

عوامل ایجاد نارسایی وریدی پا

عواملی مثل افرایش سن، سابقه خانوادگی، اختلالات لیگامانی اندام، ایستادن طولانی، زندگی بدون فعالیت و چاقی، سیگار، سابقه ضربه به اندام، سابقه لخته در سیستم وریدی، برخی بیماری های مادرزادی، حاملگی و مصرف داروهای استروژنی باعث افزایش احتمال بروز نارسایی وریدی پا و واریس می شوند.

عوامل پیشرفت نارسایی وریدی پا

عوامل موثر در پیشرفت بیماری ناشناخته است، اما معمولا در کسانیکه نارسایی سیستم وریدی دارند، سرعت و شدت پیشرفت بیماری بیشتر است.

علائم نارسایی وریدی پا

علایم در بیماری های وریدی متغیر است و بستگی به شدت بیماری دارد. علایم این بیماری عبارتند از:

⚠ درد

⚠ احساس سنگینی

⚠ تورم و سفتی اندام

⚠ پوست خشک یا ملتهب

⚠ خارش

⚠ انقباضات عضلانی

⚠ در موارد پیشرفته زخم اندام

درمان نارسایی وریدی پا

درمان بیماری به شدت بیماری بستگی دارد. هدف از درمان، از بین بردن علائم، کاهش تورم، بهبود علائم پوستی و بهبود زخم می باشد.

یک سری اقدامات محافظتی در همه بیماران توصیه می شود که عبارتند از:

۱ – بلند کردن پا

یکی از روش های درمان که به خصوص در موارد خفیف بیماری موثر است و باعث بهبود علایم می شود، بالا بردن پا به مدت ۳۰ دقیقه، ۳-۴ بار در روز است. این اقدامات باعث بهبود خونرسانی به پوست و بافت زیرجلدی شده و باعث کاهش تورم و کاهش التهاب می شود.

۲- ورزش

راه رفتن و خم کردن مچ پا، وزرش هایی ساده هستند که در موارد خفیف بیماری کاربرد دارند.

۳ – درمان فشاری (جوراب واریس )

پایه درمان نارسایی وریدی پا، درمان فشاری با جوراب واریس یا بانداژ اندام است. در این روش، فشار با درجات مختلف روی سطوح مختلف اندام ایجاد می شود.

در مراحل مختلف بیماری، میزان فشار به کار رفته متفاوت است. معمولا فشار مورد نیاز در بیماری های وریدی خفیف بین ۲۰-۳۰ و در موارد شدید بین ۳۰-۴۰ می باشد. با استفاده مرتب از جوراب واریس، درد، ورم و تغییرات پوستی برطرف شده و زخم های اندام بهبود می یابند.

در مطالعات دیده شده است که با استفاده از درمان فشاری، زخم ها تا ۹۷% بهبود پیدا می کنند. علت این تاثیرات، بهبود جریان خون و لنف می باشد. برای تاثیر هر چه بیشتر درمان فشاری، باید جوراب واریس بلافاصله بعد از بیدار شدن بیمار از خواب پوشیده شود و بیمار باید حداقل ۱۶ ساعت در روز آنرا به پا داشته باشد.

جهت تسهیل در پوشیدن جوراب، می توان قبل از پوشیدن، از مرطوب کننده و پودر بچه استفاده کرد. جوراب واریس تا حدی باعث خشکی پوست می شود، لذا بهتر است قبل و بعد از استفاده از جوراب از مرطوب کننده استفاده کرد.

۴- استفاده ار محصولات موضعی

۵-درمان ترکیبی ( درمان زخم و درمان فشاری واریس )

۶- درمان های سیستمیک

در مواردیکه بیماران به درمان های محافظتی جواب نمی دهند یا در کسانیکه این درمان ها را تحمل نمی کنند، کاربرد دارند.

بکار گیری و روش های درمان های تهاجمی کاملا به علایم، شدت بیماری، وجود ریفلاکس (برگشت خون در سیستم وریدی)، انتظارات بیمار، میزان پاسخ به درمان های محافظتی و احتمال پاسخ به درمان های تهاجمی دارد.

عروق شبکه ای

عروق شبکه ای، عروق داخل یا زیرجلدی هستند. درمان در این موارد اغلب جنبه زیبایی دارد. این عروق می توانند با لیزر سطحی یا اسکلروتراپی (تزریق ماده محرک شیمیایی داخل ورید) درمان شوند. در روش اسکلروتراپی، با تزریق ماده شیمیایی محرک به داخل رگ، تخریب دیواره عروق اتفاق می افتد. این روش دراغلب موارد، نسبت به لیزر ارجح است.

✳ عروق واریسی

عروق گشاد بیش از ۳ میلی متر زیرجلدی هستند. در این موارد، روش های مختلف درمان وجود دارد که بسته به شرایط بیمار می توان از آنها استفاده کرد. این روشها عبارتند از:

❇ جراحی

در این روش ورید به طور نسبی یا کامل برداشته می شود.

✳روش های گرمایی

در این روش ها، گرما باعث تخریب دیواره عروق می شود. در مورد عروق کوچک سطحی، می توان از لیزر سطحی برای تولید گرما استفاده کرد. اما در مورد عروق بزرگ، از روشهای اندوواسکولار یا داخل عروقی استفاده می شود که کاتتری داخل رگ شده و به روش لیزر یا رادیوفرکونسی گرما ایجاد کرده و دیواره عروق را تخریب می کند.

الف- لیزر داخل عروقی

در این روش، کاتتری باریک به داخل ورید فرستاده شده و با استفاده از امواج نوری لیزر، دیواره ورید تخریب می شود. مکانیسم اصلی تخریب دیواره عروق، جذب گرمای تولید شده از طریق امواج لیزر توسط دیواره رگ می باشد. این کار معمولا در بیمارستان یا کلینیک مجهز تحت بی حسی موضعی انجام می شود.

بیمار به سرعت می تواند فعالیت های محدود انجام دهد و ۴-۳ روز بعد می تواند به سر کار بر گردد. بعد از درمان، بیمار باید جوراب واریس با فشار ۳۰-۲۰ بپوشد. از عوارض این روش کبودی، درد و بیحسی محل می باشد که معمولا با دارو قابل کنترل بوده و به زودی بر طرف می شوند.

آسیب عصب که به صورت درد و بی حسی ظاهر می شود، معمولا تا ۶-۴ هفته بر طرف می شود. عارضه جدی که می تواند ایجاد شود، تشکیل لخته در سیستم وریدی می باشد که باید تشخیص و درمان شود و درمان آن داروی ضد انعقاد می باشد.

ب- رادیو فرکوئنسی داخل عروقی

در این روش، کاتتری باریک به داخل ورید فرستاده شده و با روش رادیوفرکونسی، دیواره ورید تخریب می شود. گرمای تولید شده از طریق امواج لیزر توسط دیواره رگ جذب شده و باعث تخریب دیواره رگ می شود. این کار معمولا در بیمارستان یا کلینیک مجهز تحت بی حسی موضعی انجام می شود.