تشخیص و درمان بیماری های قلبی عروقی به روش های متفاوتی بر اساس تکنولوژی های روز دنیا انجام می شود. بهترین راه تشخیص بیماری قلبی بستگی به علائم شما دارد. در اولین مرحله، پزشک برای شما نوار قلب را تجویز می کند. اما اگر علائم شما پیشرفته تر باشند، برای تشخیص بهتر بیماری قلبی شما تست های قلبی دیگری نیز انجام می شوند که در ادامه به آنها می پردازیم.
اما بهترین راه تشخیص گرفتگی رگهای قلب چیست؟
۱- تشخیص بیماری قلبی با نوار قلب
نوار قلب نوعی ثبت فعالیت الکتریکی قلب است که در تشخیص و درمان بیماری های قلبی نقش مهمی دارد. برخی اختلالات مربوط به بیماری آترواسکلروز قلبی، به خصوص در موارد کاهش خونرسانی شدید و یا حمله قلبی، به صورت تغییراتی در نوار قلبی خود را نشان می دهد که می تواند در روند تشخیصی، راهنمای پزشک شما باشد. توجه داشته باشید که تغییرات نوار قلب در طول زمان بسیار برای پزشک کمک کننده است. به همین دلیل لازم است که نوارهای قلبی خود را در فایلی نگه داشته و دور نیاندازید و در مراجعات به پزشک یا اورژانس بیمارستان همراه بیاورید.
آیا نوار قلب گرفتگی عروق را نشان میدهد؟
نوار قلب از ساده ترین و بهترین روش های تشخیصی است که به پزشک کمک می کند در زمان کوتاهی، احتمال اختلالات قلبی نظیر گرفتگی عروق و آریتمی ها و سایر اختلالات ساختاری را بررسی کند. در صورت رویت اختلال در نوار قلب، می توان با احتمال بالایی در مورد درمان بعدی و روش های تشخیصی پیش رفته تر تصمیم گرفت.
اما به مانند هر روش تشخیصی دیگری، دقت نوار قلب نیز 100 درصد نیست و نمی توان تنها با یک نوار قلب، در مورد سلامت قلبی اظهار نظر کرد. بلکه لازم است اطلاعات نوار قلب در کنار شرح حال و معاینه ی بیمار، قرار داده شود و تصمیم گیری درست و صحیح و دقیق، تنها زمانی امکان پذیر خواهد بود که تمامی این اطلاعات در کنار هم، به همراه آزمایش برای قلب، به صورت یک مجموعه تفسیر شوند.
۲- تست ورزش (ETT)
در موارد شک به بیماری آترواسکلروزیس و موارد غربالگری یا بررسی های پیش از ابتلا به بیماری، یکی از اولین تست هایی که توسط پزشک برای تشخیص و درمان بیماری های قلبی درخواست می شود، تست ورزش است. در این شیوه فشار خون و نوار قلب در حین راه رفتن روی یک نوار متحرک ( تردمیل) یا حین دوچرخه سواری ثبت و سپس توسط پزشک تفسیر می شود.
۳- اسکن قلب

در این روش کاهش خونرسانی به عضله قلب نشان داده می شود که اغلب ناشی از گرفتگی عروق خونرساننده به آن ناحیه می باشد. در این روش ماده رادیو ایزوتوپ به داخل خون تزریق شده و طی دو روز متوالی از قلب عکس گرفته شده، نتایج اسکن هسته ای قلب جهت وجود یا عدم وجود کانون های دچار کاهش خونرسانی توسط پزشک تفسیر می شود و در تشخیص و درمان بیماری های قلبی به کار می رود.
۴- تشخیص گرفتگی عروق قلب با اکو
اکوکاردیوگرافی قلبی روشی است که با استفاده از آن، ساختارها و دریچه ها و دیواره ی قلب تحت بررسی قرار می گیرند. همچنین اکوکاردیوگرافی نوعی مشاهده فعالیت قلب است که عمدتا برای آگاهی از وضعیت عملکردی و ساختمانی قلب در تشخیص و درمان بیماری های قلبی به کار می رود اما گرفتگی عروق ممکن است خود را در اکوکاردیوگرافی به صورت نواحی با فعالیت کم یا بدون فعالیت نشان دهد.
پس اکوکاردیوگرافی به تنهایی نمی تواند به ما نشان دهد که آیا گرفتگی عروقی وجود دارد یا خیر و برای پاسخ به این سوال نیاز به بررسی های تشخیصی دقیق تر و بیش تر است. اما نباید فراموش کرد که اکوکاردیوگرافی روشی بی استفاده در این زمینه نیست و می تواند به طور غیرمستقیم در مورد گرفتگی عروقی اظهار نظر کند. مثلا اگر در اکوکاردیوگرافی حرکت دیواره های قلبی ضعیف شده باشند، این می تواند نشانه ای از گرفتگی عروق باشد و پزشک را به سمت بررسی های پیشرفته تر هدایت کند.
۵- آنژیوگرافی
آنژیوگرافی بهترین راه تشخیص بیماری قلبی در صورت گرفتگی عروق است که در آن نوع و محل دقیق و میزان گرفتگی عروق نشان داده می شود. توجه داشته باشید که انژیوگرافی صرفا یک روش تشخیصی است و نقشی در درمان بیماری قلبی ندارد.
۶- آنژیوپلاستی (PCI)
آنژیوپلاستی یک روش درمانی است که در طی آن از یک لوله فلزی بسیار ظریف (STENT) یا بالون جهت باز کردن گرفتگی رگ استفاده می شود. آنژیوپلاستی می تواند یا بدون استفاده از استنت یا فنر باشد. فنرها باعث باز نگهداشتن شریان تنگ شده و افزایش خونرسانی به قلب می شود. فنرها دو نوع دارویی و غیر دارویی دارند که بسته به نظر پزشک معالج استفاده می شوند.
۷- جراحی قلب باز
در برخی شرایط که گرفتگی چند رگ یا انسدادهای متعدد وجود داشته باشد یا به هر علتی امکان سایر روش های درمانی کم تهاجمی تر مثل آنژیوپلاستی وجود نداشته باشد برای بهبود جریان خون قلب ممکن است از روش عمل قلب باز برای پیوند زدن عروق استفاده شود.
بهترین راه تشخیص بیماری قلبی کدام است؟
توجه داشته باشید که انتخاب روش مناسب تشخیص و درمان بیماری های قلبی، و انجام آزمایش برای قلب شما، با توجه به شرایط خاص سلامتی و سنی و با نظر پزشک معالج انتخاب خواهد شد.
برای تعیین وقت بر روی نوبت دهی اینترنتی کلیک کنید.
دکتر محمد حسین نجفی متخصص قلب و عروق و فوق تخصص آنژیوپلاستی
دکتر قلب در تهران