اگرچه بنظر میرسد که حاملگی فرایندی طبیعی باشد که با سلامت مغایر نیست، اما بارداری در شرایطی که مادر دچار بیماری قلبی باشد، می بایست تحت مراقبت پزشک انجام شود. خانم هایی با شرایط خاص قلبی حتما باید با پزشک خود در مورد ریسک های احتمالی در بارداری مشورت کنند. تیم پزشکی شامل متخصص قلب و متخصص زنان است که باید با در نظر گرفتن شرایط بیمار، موقعیتی را فراهم کنند تا بهترین نتیجه ممکن را در بر داشته باشد.
حاملگی باعث افزایش کار قلب می شود!
طی حاملگی تغییراتی در قلب و عروق خونی رخ می دهد و کار قلب نیز بیشتر می شود. حجم خون افزایش می یابد و بنابراین حجم خون خروجی در هر ضربان افزایش یافته و تعداد ضربان قلب نیز زیاد می شود. فشار خون نیز معمولا طی حاملگی کاهش می یابد که ممکن است گاهی باعث احساس سبکی سر شود. این درحالی است که این خانم ها سلامت هستند.
وجود شرایط خاص قلبی عروقی و حاملگی
بعضی خانم ها پیش از حاملگی دارای مشکلات قلبی عروقی خاصی هستند که احتیاج به توجه ویژه ی قبل، حین و پس از حاملگی دارد. این شرایط می توانند ریسک بروز خطرات را حین حاملگی افزایش دهند. ضمنا گاهی بعضی خانم ها مشکلات قلبی عروقی خاصی دارند که تا زمان حاملگی تشخیص داده نشده است!!!
در این حالات ممکن است پزشک، خانم را نسبت به بارداری و عواقب آن آگاه کرده و یا او را از نتیجه حاملگی مایوس کند و یا حتی او را از حاملگی منع کند.
بیماری های مادرزادی قلب
نقص سپتوم دهلیزی، نقص سپتوم بطنی و باز ماندن مجرای شریانی شایع ترین بیماری های مادرزادی قلب هستند. در صورتیکه بیماری های مادرزادی با عمل جراحی اصلاح شده باشند، خانم میتواند یک حاملگی ایمن داشته باشد. اما حاملگی در خانم هایی که دارای بیماری مادرزادی با عوارض زیاد هستند، حاملگی توصیه نمی شود چرا که می تواند خطرناک باشد.
بیماری های قلبی با ریسک بالا در حاملگی
بیماران با بیماری قلبی جدی شامل مواردی که پیوند قلب و یا اینکه دریچه مصنوعی دارند، ریسک بالایی برای حاملگی و زایمان موفق دارند. نمونه غم انگیز و دراماتیک این شرایط، خانم جوانی با دریچه مصنوعی قلب بود که برای جلوگیری از تشکیل لخته و جلوگیری از سکته مغزی از رقیق کننده ی خون استفاده میکرد که علاوه بر اثرات سو داروی رقیق کننده بر جنین باعث خونریزی شدید حین زایمان شد.
خانم هایی با هرنوع از بیماری دریچه ای نیازمند ارزیابی دقیق توسط متخصص قلب قبل از برنامه ریزی برای حاملگی هستند که گاهی حتی انجام عمل جراحی قبل از حاملگی برای این بیماران ضروری بنظر می رسد.
ضرورت برنامه ریزی قبل از حاملگی
شما حتما باید توسط متخصص قلب ویزیت و ارزیابی شوید. قبل از شروع و برنامه ریزی برای حاملگی موارد زیر باید کنترل شود:
- فشار خون و سطح کلسترول خون
- تشخیص بیماری قلبی عروقی موجود
- وجود بیماری قلبی و حمله قلبی یا مغزی قبلی
- قدرت عملکرد قلبی
- بیماری های دریچه ای قلب
کاردیولوژیست شرایط شما را مطابق گایدلاین ها ارزیابی می کند و ریسک حاملگی را برای سلامت شما و جنین شما تعیین می کند. این مراقبت ها قبل، حین و پس از حاملگی ضروری است تا سبب نتیجه ی حاملگی مطلوب، تولد نوزاد سالم و همچنین عدم تشدید بیماری مادر حین حاملگی باشد.
اگر فکر میکنید که گرفتگی عروق دارید قبل از بارداری تحت نظر پزشک باشید تا در صورت لزوم عمل آنژیو قلب را انجام بدهید.
دکتر محمد حسین نجفی متخصص فشار خون و قلب و عروق در تهران
