فشار خون بالا از دغدغه های اصلی مردم ایران است. در این مقاله اطلاعات جامعی راجع به علل، علائم، راه های تشخیص و روش های درمانی این معضل آورده شده است. با خواندن این مقاله تمامی نکات این بیماری را درمی یابید.
فشار خون بالا چیست؟
فشار خون بالا که پُر فشاری خون نیز نامیده می شود، فشار خونی است که از حد طبیعی بالاتر باشد. فشار خون شما در طول روز بر اساس فعالیت های روزانه تان تغییر می کند. عدد فشارخونی که به طور مداوم از حد طبیعی بالاتر باشد، ممکن است به معنای تشخیص فشار خون بالا باشد.
هرچه سطح فشار خون شما بالاتر باشد، احتمال بیشتری وجود دارد که دچار مشکلات سلامتی دیگر مانند بیماری قلبی، حمله قلبی و سکته شوید. پزشک می تواند با بررسی سطوح فشار خون دیاستولیک و سیستولیک، فشار خون بالای شما را تشخیص دهد و اقدامات درمانی را شروع کند.
پزشکان ممکن است از دستورالعمل های مختلفی برای تشخیص فشار خون بالا استفاده کنند.
نحوه ی اندازه گیری فشار خون چگونه است؟
اگر فشار خون بیماری به طور مداوم 140/90 mm Hg یا بالاتر باشد، برخی از پزشکان تشخیص می دهند که بیمار دچار فشار خون بالا می باشد. این محدوده بر اساس دستورالعمل های منتشر شده در سال 2003 می باشد.
دیگر پزشکان، فشار خون بالا را در صورتی تشخیص می دهند که فشار خون بیمار به طور مداوم 130/80 mm Hg یا بالاتر باشد. این محدوده بر اساس دستورالعمل های منتشر شده در سال 2017 می باشد.
چه عواملی موجب بالا رفتن فشار خون می شود؟
عواملی وجود دارند که ممکن است باعث افزایش و بالا رفتن فشار خون شوند. این عوامل عبارتند از:
- اضافه وزن
- نمک زیاد در غذا
- فعالیت فیزیکی زیاد نداشتن
- سابقه ی خانوادگی فشار خون بالا
- استرس بالا
- خواب کافی نداشتن
- زیاده روی در مصرف الکل
- بیماری کلیوی
علائم بالا بودن فشار خون
اکثر افراد مبتلا به بالا بودن فشار خون هیچ علائمی ندارند، به همین دلیل اغلب اوقات فشار خون بالا را “قاتل خاموش” می نامند. زمانی که فشار خون به مقدار 180/120 mm Hg می رسد، بحران فشار خون نامیده می شود و یک شرایط اورژانسی می باشد.
در این مرحله، فرد ممکن است علائم زیر را داشته باشد:
- سردرد
- حالت تهوع
- استفراغ
- سرگیجه
- تاری دید یا دوبینی
- خونریزی از بینی
- تپش قلب
- تنگی نفس
هر فردی که این علائم را تجربه کند، فوراً باید تحت مراقبت های پزشکی قرار گیرد.
علائم خاص در زنان
به دلیل وجود عوامل هورمونی، احتمال بروز فشار خون بالا ممکن است در مردان و زنان متفاوت باشد. عواملی که می توانند احتمال فشار خون بالا را در زنان افزایش دهند عبارتند از:
- بارداری
- یائسگی
- مصرف قرص های ضدبارداری
در دوران بارداری، فشار خون بالا می توانند نشانه ی پره اکلامپسی باشد. پره اکلامپسی یا مسمومیت بارداری، شرایط خطرناکی است که می تواند هم مادر باردار و هم جنین را دچار مشکل کند.
علائم مسمومیت بارداری عبارتند از:
- سردرد
- تغییرات بینایی
- دل درد
- التهاب ناشی از اِدِم
تمام افراد، مخصوصاً زنان باردار باید به طور مرتب تحت معاینات پزشکی قرار بگیرند.
تشخیص فشار خون بالا
فشار خون با دستگاه فشار سنج و استتسکوپ توسط یک پرستار یا یک مراقب سلامت اندازه گیری می شود. شما همچنین می توانید با استفاده از یک مانیتور فشار خون الکترونیکی، فشار خون خودتان را اندازه بگیرید. شما این دستگاه ها را می توانید از داروخانه ها تهیه کنید.
به هنگام اندازه گیری فشار خون دو عدد ثبت می شوند:
عدد بالا، فشار سیستولیک می باشد. این عدد، مربوط به فشار خون درون شریان ها به هنگام منقبض شدن قلب و پمپاژ شدن خون در بدن می باشد.
عدد پایین، فشار دیاستولیک است. این عدد مربوط به فشار شریان ها در زمانی ست که قلب در حال استراحت و پر شدن از خون است.
هم فشار سیستولیک و هم فشار خون دیاستولیک به صورت میلی متر جیوه (mm Hg) ثبت می شوند. این اعداد نشان می دهند که فشار خون شما تا چه حد می تواند ستون جیوه در دستگاه فشارسنج را بالا ببرند. فشار خون به صورت موارد زیر طبقه بندی می شود:
- فشار خون طبیعی سیستولیک کمتر از 120 و دیاستولیک کمتر از 80 می باشد. (80/120)
- فشار خون بالا رفته ی سیستولیک از 120 تا 129 و دیاستولیک کمتر از 80 می باشد.
- پرفشاری خون مرحله اول: زمانی ست که فشار خون سیستولیک از 130 تا 139 یا فشار خون دیاستولیک از 80 تا 89 می باشد.
- پرفشاری خون مرحله دوم: زمانی ست که فشار خون سیستولیک 140 یا بالاتر و فشار خون دیاستولیک 90 یا بالاتر باشد.
درمان فشار خون بالا
از 2 طریق می توان فشار خون بالا را کنترل کرد و آن را پایین آورد. این راه ها عبارتند از:
1- درمان خانگی فشار خون بالا
این راهکارهای سلامتی می توانند به کنترل فشار خون کمک کنند:
- غذاهایی را انتخاب کنید که نمک (سدیم) کمی دارند.
- غذاهایی را انتخاب کنید که کالری و چربی کمی دارند.
- غذاهایی را انتخاب کنید که فیبر بالایی دارند.
- یک وزن سالم را حفظ کنید و اگر اضافه وزن دارید آن را کاهش دهید.
- اندازه وعده های غذایی خود را محدود کنید.
- بیشتر ورزش کنید.
- از مصرف نوشیدنی های الکلی خودداری کنید.
- استرس را کاهش دهید.
- خواب با کیفیت داشته باشید.
- سیگار را ترک کنید.
2- درمان با قرص فشار خون
گاهی اوقات ممکن است برای کنترل فشار خون بالا، در روز به 1 یا چند دارو نیاز داشته باشید. داروهای خود را دقیقاً مطابق دستورالعمل مصرف کنید. اگر فشار خون بالا دارید، آن را به طور مرتب چک کنید و برای بررسی وضعیت خود به پزشکتان مراجعه کنید.
فشار خون در بارداری
برای کنترل فشار خون در بارداری راه هایی پیشنهاد شده. این راهکار ها عبارتند از:
- حتی اگر احساس می کنید مشکلی ندارید تمام مراقبت های پیش از زایمان را انجام دهید.
- اگر برای کنترل فشار خون خود به دارو نیاز دارید، آن را هر روز مصرف کنید. پزشک می تواند به شما در انتخاب داروی ایمن کمک کند.
- فشار خون خود را در خانه چک کنید. از پزشک خود بپرسید در صورتی که فشار خون شما بالا باشد چه کاری باید انجام دهید.
- غذاهای سالم بخورید. غذاهای پرنمک مانند سوپ و غذاهای کنسروی نخورید. این غذاها می توانند فشار خون شما را افزایش دهند.
- فعالیت فیزیکی خود را حفظ کنید. فعالیت فیزیکی به مدت 30 دقیقه در روز می تواند به شما در کنترل وزن، کاهش استرس و جلوگیری از مشکلاتی مانند مسمومیت بارداری کمک کند.
- از مصرف سیگار، الکل یا مواد مخدر خودداری کنید.
پیشگیری از ابتلا به فشار خون بالا
دنبال کردن یک سبک زندگی سالم، بهترین راه برای حفظ فشار خون در محدوده توصیه شده است. چگونه می توان این کار را انجام داد:
1- وزن خود را در یک محدوده سالم حفظ کنید. هرچه شاخص توده بدنی شما (BMI) بالاتر باشد، احتمال ابتلا به فشار خون بالا بیشتر است. محاسبه ی BMI بدن خود را از یک پزشک بپرسید و محدوده ی طبیعی وزن خود را متناسب با قدتان حفظ کنید.
2- فشار خون خود را در خانه مرتب چک کنید و گزاشی از آن را به پزشک خود ارائه دهید. اگر شما بالای 40 سال هستید، اضافه وزن دارید، سبک زندگی شما ساکن است و یا سابقه ی خانوادگی بیماری قلبی یا فشار خون بالا دارید، بررسی منظم فشار خون اهمیت ویژه ای پیدا می کند.
3- غذاهای مناسب برای سلامت قلب بخورید. رژیم غذایی شما باید سرشار از غلات کامل، میوه ها، سبزیجات و پروتئین بدون چربی باشد و یا سدیم و الکل کمی داشته باشد.
4- به تناسب اندام برسید و یا آن را حفظ کنید. فعالیت داشتن به کنترل وزن کمک می کند و احتمال ابتلای شما به بسیاری از مشکلات قلبی مختلف را کاهش می دهد.
5- سیگار نکشید و یا اگر سیگار میکشید آن را ترک کنید. سیگار کشیدن به رگ های خونی آسیب می رساند.
عوارض فشار خون بالا
فشار خون بالا باعث بروز مشکلات زیر در سلامتی شما می شود:
1- سخت شدن شریان ها. فشار درون شریان ها باعث می شود عضلات دیواره شریان ها ضخیم شوند و در نتیجه مسیر شریان ها را تنگ کنند. اگر یک لخته ی خونی، جریان خون به قلب یا مغز را مسدود کند، حمله قلبی یا سکته رخ می دهد.
2- بزرگ شدن قلب. فشار خون بالا، مقدار عملکرد قلب را افزایش می دهد. مانند هر عضله ی دیگری در بدن که با ورزش بزرگ می شود، عضله قلب نیز با بار کاری زیاد بزرگ می شود. هرچه قلب بزرگتر شود، به خون غنی از اکسیژن بیشتری نیاز دارد و توانایی کمتری برای حفظ جریان خون مناسب دارد. در نتیجه شما احساس ضعف و خستگی می کنید و نمی توانید فعالیت فیزیکی یا ورزش انجام دهید. بدون درمان مناسب، نارسایی قلبی شما بدتر می شود.
3- آسیب کلیوی. فشار خون بالای طولانی مدت باعث می شود خون کافی به کلیه ها نرسد و در نتیجه کلیه ها دچار آسیب می شوند.
4- آسیب چشمی. اگر به دیابت مبتلا هستید، فشار خون بالا باعث می شود مویرگ های شبکیه چشم شما دچار خونریزی شوند. این شرایط که رتینوپاتی نامیده می شود می تواند منجر به نابینایی شود.
منابع و رفرنس ها:
cdc.gov
دکتر محمدحسین نجفی متخصص قلب و عروق و فشار خون
سعید
شنبه ۲۴ دی ۱( 4 ماه پیش)
تعداد بازدید: 24
مشاهده پرسش
