واریس در پاها بیماری بسیار شایعیست، بخصوص در خانم ها. شاید شما به دنبال رسیدن به پاسخ پرسش های بی شمارتان در این زمینه باشید. علائم واریس پا چیست؟ چرا مبتلا می شوم؟ آیا انواعی دارد؟ چه زمانی باید برای درمان آن به پزشک مراجعه کنم؟
علت ابتلا به واریس پا
به طور کل به برجستگی و بیرون زدگی وریدهای سطحی اندام ها و به خصوص اندام های تحتانی واریس گفته می شود. در طول مسیر رگ های (وریدها) اندام تحتانی، دریچه هایی به نام دریچه های لانه کبوتری وجود دارند که همانند سدی در مقابل پس زدن خون به عقب عمل می کنند و باعث می شوند که خون به جای اینکه به عقب برگردد به سمت قلب حرکت کند. اگر به هر دلیلی این دریچه ها دچار مشکل شوند ممکن است خون به سمت عقب برگردد. دیواره ی وریدها هم برای این میزان از خون برگشتی آمادگی کافی را ندارند و در نتیجه دچار تورم می شوند. این همان حالتی است که خود را به صورت برجستگی و پیچ خوردگی وریدها نشان می دهد.
این برجستگی ها ممکن است در ابتدا بسیار سطحی و ریز باشند و هم چنین ممکن است بسیار بزرگ و بد شکل و پیچ خورده باشند. مهم ترین عامل خطر بروز این بیماری سرپا ایستادن های طولانی است که می تواند با آسیب به دریچه های لانه کبوتری باعث بروز واریس شود. هم چنین برخی تغییرات در هورمون های جنسی به خصوص در خانم ها می تواند، باعث ضعف دیواره ی وریدها و تجمع خون و در نتیجه ی آن بروز واریس شود. هم چنین به طور کل با بالارفتن سن و ضعیف شدن بافت های بدن نیز احتمال بروز واریس افزایش پیدا می کند به همین خاطر این بیمار در سنین بالا، شایع تر است.
علایم واریس پا
مهم ترین علامتی که وریدهای واریسی دارند علایم مربوط به ظاهر ناخوشایند آنهاست که هر چند در ابتدا می تواند تنها در حد چند ورید ریز باشد. اما به مرور زمان می تواند به وریدهای بدرنگ و بدشکل در ساق پا تبدیل شود. البته به جز این نیز گاهی این وریدهای واریسی می توانند با احساس سنگینی پا (به خاطر تجمع خون در پا) و خستگی زودرس در اندام ها همراهی داشته باشند. نباید فراموش کرد که هم چنین این بیماری می تواند گاهی با درد نیز همراهی داشته باشد که به خصوص در شب ها و پس از یک روز کاری طولانی.
انواع واریس
به طور کل وریدهای واریسی به سه نوع تقسیم می شوند :
۱_ واریس های ورید صافن
ورید صافن بزرگ در ناحیه ی ران است. در این حالت برجستگی و بیرون زدگی ورید بزرگ پا به صورت یک طناب سفت در ناحیه ی ران پا قابل مشاهده است.
۲_ واریس های شبکه ای (رتیکولر)
در این حالت وریدهای متعدد شبیه به شبکه ی بزرگ به هم پیوسته در زیرپوست قابل مشاهده خواهند بود. این وریدها ممکن است به رنگ های سبز یا آبی یا قرمز قابل مشاهده باشند.
۳_ واریس های عنکبوتی
این واریس ها از دو حالت قبلی کوچکتر و نازک تر از سایر واریس های دیگر می باشند.
چه موقع برای درمان واریس باید به پزشک مراجعه کرد؟
در واقع باید به این سوال پاسخ دهیم که آیا وریدهای واریسی خطرناک هستند و نیازمند درمان؟ اگر واریس درمان نشود چه اتفاقی رخ خواهد داد؟
پاسخ کوتاه اینست که ورید های واریسی خطر عمده ای ندارند. اما باید بدانیم در صورت ابتلای وریدهای عمقی و تشکیل لخته در این وریدها (بیماری DVT) میتواند خطراتی به همراه داشته باشد. البته نباید فراموش کرد که واریس پا در مراحل بسیار پیشرفته آن (که در افراد بسیار کمی دیده می شود) می تواند بخاطر ایجاد تورم شدید در پا، باعث اختلال در جریان خونرسانی طبیعی به پا شود. ولی به طور کلی واریس های سطحی در حالت نرمال به جز درد و ایجاد ظاهری نازیبا خطری به طور کل ندارند.
به طور کل توصیه می شود در مواردی که این وریدهای واریسی برای شما علایمی که ذکر شد را ایجاد کردند به فکر درمان باشید، تا هم از میزان درد و سنگینی پاهایتان کم شود و هم اینکه ناراحتی ناشی از مشکلات زیبایی برطرف شود. یعنی درمان واریس نیازمند دو شرط اساسی است: یکی تمایل خود بیمار به درمان این وریدها بخاطر مسایل مربوط به زیبایی که در اندام تحتانی ایجاد می گردد و دیگری هم بروز علایمی که گفته شد. البته موارد شدیدتر این بیماری حتی در شرایط بدون علامت نیز نیازمند درمان خواهد بود. مراجعه به پزشک جهت تشخیص و انتخاب درمان مناسب توصیه ی ما به شماست.
کلینیک قلب دکتر نجفی متخصص قلب و عروق در تهران
