فشار خون، مقدار نیرویی ست که خون به دیواره های شریان ها وارد می کند. شریان ها، رگ هایی هستند که خون را از قلب به دیگر نقاط بدن حمل می کنند. با هر ضربان قلب، خون درون شریان ها پمپاژ می شود. اگر فشار درون شریان ها بسیار زیاد شود، شما دچار فشار خون بالا می شوید. که پرفشاری خون نیز نامیده می شود. فشار خون بالا می تواند فشار زیادی به اندام های بدن وارد کند و منجر به حمله قلبی، نارسایی قلبی، سکته و نارسایی کلیوی شود.برخی از زنان قبل از بارداری، فشار خون بالا دارند. برخی دیگر برای اولین بار در طول بارداری خود دچار فشار خون می شوند.
خطرات فشار خون بالا در بارداری چیست؟ فشار خون بالا در بارداری مانند تمام بیماری ها تبعاتی برای مادر وجنین به همراه دارد. که در این مقاله به بررسی این مشکلات میپردازیم. تقریباً از هر 100 زن (حدود 8 درصد)، در طول بارداری خود نوعی فشار خون بالا را تجربه می کنند. اگر فشار خون بالا دارید، با پزشک خود صحبت کنید. کنترل فشار خون می تواند به داشتن یک بارداری و نوزاد سالم کمک کند. همچنین پزشک شما می تواند راه هایی برای پایین اوردن فشارخون بالا به شما معرفی بکند.
خطرات فشار خون بالا در بارداری
فشار خون بالا می تواند در طول بارداری مشکلاتی را برای شما و فرزندتان به وجود آورد که عبارتند از:
مشکلاتی که برای مادر به همراه دارد:
_پره اکلامپسی یا مسمومیت بارداری. این شرایط زمانی به وجود می آید که زن باردار فشار خون بالا و علائمی دارد که برخی از اندام های بدن او مانند کلیه ها و کبد ممکن است به طور صحیح عمل نکنند. علائم و نشانه های مسمومیت بارداری شامل وجود پروتئین در ادرار، تغییرات بینایی و سردردهای شدید می شود. پره اکلامپسی می تواند یک مشکل پزشکی جدی باشد. حتی اگر شما پره اکلامپسی خفیف دارید، برای اطمینان از بدترنشدن آن نیاز به درمان دارید.
پره اکلامپسی بدون درمان می تواند موجب مشکلات سلامتی جدی از جمله آسیب مغزی، آسیب کبد و کلیه شود. در موارد نادر این شرایط می تواند منجر به شرایط خطرناکی به نام اکلامپسی و سندرم HELLP شود. اکلامپسی می تواند موجب تشنج و در نهایت منجر به کما شود. سندرم HELLP زمانی رخ می دهد که شما مشکلات جدی کبد و خون دارید. HELLP مخفف همولیز (H)، آنزیم های کبد بالا رفته (EL) و تعدادپلاکت پایین (LP) می باشد.
_دیابت بارداری: نوعی از دیابت است که فقط در زنان باردار رخ می دهد و در آن کودک شما قند بسیار بالایی دارد. اکثر زنان در 24 تا 28 هفتگی بارداری خود باید آزمایش دیابت بارداری انجام دهند.
_حمله قلبی: (که انفراکتوس میوکارد نیز نامیده می شود).
_نارسایی قلبی: این شرایط خطرناک است و زمانی رخ می دهد که کلیه ها عملکرد درستی ندارند و اجازه می دهند مایعات در بدن جمع شوند.
_جداشدگی جفت: در این شرایط خطرناک، جفت قبل از زایمان از دیواره رحم جدا می شود. در این صورت، کودک شما ممکن است در رحم اکسیژن و مواد غذایی کافی دریافت نکند. همچنین شما دچار خونریزی جدی از واژن می شوید.
_خونریزی پس از زایمان (PPH): در این شرایط زن بعد از زایمان دچار خونریزی سنگین می شود. این شرایط خطرناک ولی نادر است و معمولاً 1 روز بعد از زایمان اتفاق می افتد، اما تا 12 هفته بعد از زایمان نیز امکان وقوع آن وجود دارد.
_اِدم ریوی: در این شرایط مایع در ریه ها جمع می شود و منجر به تنگی نفس می شود.
_سکته: در این شرایط خونرسانی به مغز متوقف می شود. سکته در صورتی اتفاق می افتد که رگی که وظیفه خونرسانی به مغز را بر عهده دارد، مسدود بشود. یا زمانی رخ می دهد که رگ خونی در مغز پاره می شود.
_مرگ مرتبط با بارداری: در این شرایط زن در طول بارداری یا یک سال بعد از انتهای بارداری خود بر اثر مشکلات مربوط به بارداری می میرد.
خطرات فشار خون بالا در بارداری برای جنین
_تولد زودرس: در این شرایط تولد کودک بسیار زود و قبل از 37 هفته بارداری اتفاق می افتد. زن باردار مبتلا به فشار خون بالای شدید یا پره اکلامپسی حتی با درمان نیز ممکن است برای جلوگیری از خطرات جدی برای خود و فرزندش نیاز به زایمان زودرس داشته باشد.
_محدودیت رشد جنین: فشار خون بالا می تواند رگ های خونی در بند ناف را تنگ کند. بند ناف نوزاد را به جفت وصل می کند و اکسیژن و مواد غذایی را از جفت به نوزاد می رساند. اگر فشار خون بالا دارید، جنین شما ممکن است اکسیژن و مواد غذایی کافی دریافت نکند و رشدش آهسته تر شود.
_وزن کم به هنگام تولد: در این شرایط وزن نوزاد کمتر از 2500 گرم می باشد.
_مرگ جنینی: در این شرایط جنین به طور ناگهانی در رحم می میرد.
_مرگ نوزادی. در این شرایط نوزاد در 28 روز اول زندگی خود می میرد.
انواع فشارخون در بارداری
فشار خون بالای مزمن:
این فشار خون بالا قبل از بارداری یا قبل از هفته ی بیستم بارداری رخ می دهد و در زمان زایمان از بین نمی رود. تقریباً از هر 4 زن مبتلا به فشار خون مزمن (25 درصد) در طول بارداری خود دچار مسمومیت بارداری می شوند. اگر در معرض خطر پره اکلامپسی یا مسمومیت بارداری هستید، پزشک می تواند برای پیشگیری از آن برای شما دوز پایینی از آسپیرین را تجویز کند. اگر فشار خون بالای مزمن دارید، پزشک فشار خون شما را در هر معاینه مراقبت بارداری چک می کند. ممکن است لازم باشد فشار خون خود را در خانه نیز بررسی کنید. پزشک ممکن است از سونوگرافی و تست ضربان قلب جنین، رشد و سلامت نوزاد را بررسی کند.
پزشک همچنین علائم مسمومیت بارداری را چک می کند. اگر قبل از بارداری، برای فشار خون بالای مزمن خود دارو مصرف می کردید، پزشک باید به شما اطمینان دهد که مصرف دارو در طول بارداری منعی ندارد و اگر داروی شما ایمن نباشد، آن را با یک داروی ایمن تر جایگزین می کند. برخی از داروهای فشار خون به نام مهارکننده های ACEو مسدودکننده های گیرنده ی آنژیوتانسین در طول بارداری می توانند به جنین آسیب برسانند.
فشار خون اغلب در طول نیمه ی اول بارداری افت پیدا می کند. اگر شما قبل از بارداری فشار خون بالای خفیف دارید و برای آن دارو مصرف می کنید، پزشک ممکن است دوز مصرفی شما را کم کند یا ممکن است مصرف دارو را در طول بارداری شما قطع کند. هیچگاه قبل از مشورت با پزشک، مصرف داروی خود را خودسرانه متوقف نکنید. حتی اگر در گذشته داروی فشار خون مصرف نکرده اید، ممکن است لازم باشد در بارداری مصرف آن را شروع کنید.
فشار خون بالای بارداری:
این نوع فشار خون فقط در زنان باردار اتفاق می افتد و بعد از هفته ی بیستم بارداری شروع می شود و معمولاً بعد از زایمان از بین می رود. این فشار خون بالا معمولاً موجب افزایش اندکی در فشار خون می شود، اما برخی از زنان دچار فشار خون بالای شدید می شوند و ممکن است دچار عوارض جدی تری مانند مسمومیت بارداری شوند. پزشک در طول بارداری شما فشار خون و ادرار شما را در هر معاینه مراقبت بارداری شما چک می کند. او ممکن است از سونوگرافی و تست ضربان قلب جنین برای بررسی رشد و سلامت جنین شما استفاده کند و همچنین شمارش حرکات جنین را برای بررسی زمان و تعداد دفعات حرکات جنین شما انجام دهد.
روش شمارش حرکات جنین
- روزانه مدت زمانی را که طول می کشد جنین شما ده بار حرکت کند چک کنید. اگر بیشتر از 2 ساعت طول کشید به پزشک خود اطلاع دهید.
- تعداد حرکاتی را که در 1 ساعت احساس می کنید یادداشت کنید. این کار را سه بار در هفته انجام دهید. اگر تعداد حرکات تغییر کرد، به پزشک خود اطلاع دهید.
کنترل فشارخون بالا در بارداری
_تمام چکاپ های مراقبت بارداری خود را انجام دهید، حتی اگر احساس می کنید مشکلی ندارید.
_اگر برای کنترل فشار خون به دارو نیاز دارید، هر روز آن را مصرف کنید. پزشک می تواند در انتخاب داروی ایمن برای شما و جنینتان به شما کمک کند.
_فشار خون خود را در خانه چک کنید.
_غذاهای سالم بخورید. از مصرف غذاهای پرنمک مانند غذاهای کنسروی پرهیز کنید. این غذاها می توانند فشار خون شما را افزایش دهند.
_فعال بمانید. 30 دقیقه فعالیت در روز می تواند به کنترل وزن، کاهش استرس و پیشگیری از مشکلاتی مانند مسمومیت بارداری کمک کند.
_سیگار نکشید، الکل ننوشید و از مصرف داروهای مخدر خودداری کنید.
دکتر محمد حسین نجفی متخصص قلب و عروق و فوق تخصص آنژیوپلاستی
برای پرسش و پاسخ از دکتر روی لینک پرسش از دکتر کلیک کنید.
زهرا
جمعه ۱۸ بهمن ۹۸( 4 سال پیش)
تعداد بازدید: 158
مشاهده پرسش
