غدد فوق کلیوی یا غده های آدرنال، درست در بالای کلیه ها قرار دارند. غدد آدرنال از دو بخش تشکیل شده اند. لایه بیرونی این غدد، هورمون هایی را تولید و ترشح می کند که در پاسخ به استرس، تنظیم فشار خون، تعادل آب و الکترولیت های خون به بدن کمک می کنند. بیماری آدیسون هنگامی رخ می دهد که غدد فوق کلیوی به اندازه کافی این هورمون ها را تولید نمی کنند. این بیماری با نام های دیگری از جمله افت عملکرد غده آدرنال، نارسایی مزمن غده آدرنال و نارسایی اولیه آدرنال نیز شناخته می شود.
علائم بیماری آدیسون چیست؟
این علائم ممکن است همیشه مشاهده نشوند. بسیاری از افراد، زمانی که دچار عفونت و یا استرس می شوند، ممکن است برخی و یا همه ی این علائم را تجربه کنند، اما در مواقع دیگر هیچگونه علائمی نداشته باشند. علائم بیماری آدیسون می تواند شامل موارد زیر باشد:
- درد شکم
- اسهال، حالت تهوع و استفراغ
- تیره شدن پوست
- کم آبی بدن
- سرگیجه به هنگام ایستادن
- تب
- کاهش قند خون
- فشار خون پایین
- ضعف شدید، خستگی و کند شدن حرکات
- تیرگی پوست در داخل گونه ها و لب ها (ناحیه بوکال)
- ولع مصرف نمک (افزودن مقدار زیادی نمک به غذا)
- کاهش وزن و کاهش اشتها
علت بروز بیماری آدیسون
بیماری آدیسون معمولا به دنبال بروز یک مشکل در سیستم ایمنی بدن ایجاد می شود. در این حالت، سیستم ایمنی اشتباها به غدد فوق کلیوی حمله کرده و به آن ها آسیب می رساند. در نتیجه، این غدد نمی توانند به مقدار کافی هورمون های مربوط به خود را تولید کنند.علل دیگر این بیماری شامل عفونت و سرطان می باشد.
تشخیص بیماری آدیسون
با انجام برخی آزمایشات، میتوان ابتلا به بیماری آدیسون را تشخیص داد. تشخیص و درمان این بیماری از اهمیت زیادی برخوردار است. چرا که اگر بیماری درمان نشود، می تواند منجر به مرگ شود.
تشخیص نارسایی اولیه آدرنال یا آدیسون
برای تشخیص این بیماری، پزشک ابتدا یک معاینه فیزیکی انجام داده و درمورد علائم بیماری سوالاتی می پرسد. سپس احتمالا انجام آزمایش خون را توصیه می کند. در صورت وجود بیماری، آزمایش خون ممکن است موارد زیر را نشان دهد:
- افزایش سطح پتاسیم در خون (هایپرکالمی)
- افت فشار خون، به خصوص هنگام تغییر وضعیت بدن
- کاهش میزان هورمون کورتیزول در خون
- کاهش سدیم خون (هیپوناترمی)
- کاهش PH خون
- سطح تستوسترون و استروژن در خون طبیعی، اما سطح هورمون DHEA پایین است.
- افزایش تعداد گلبول های سفید (ائوزینوفیل ها)
ممکن است آزمایشات دیگری نیز تجویز شود. سایر آزمایشات می تواند شامل موارد زیر باشد:
- عکس برداری از ناحیه شکمی
- سی تی اسکن شکم
- تست تحریک هورمون آدرنوکورتیکوتروپین (ACTH)
درمان بیماری آدیسون
تمامی روش های درمانی موجود برای این بیماری، شامل دارو درمانی است. درمان این بیماری، به صورت جایگزینی هورمون ها، برای جبران کمبود آن ها صورت می گیرد. افزایش سطح این هورمون ها در خون به کنترل علائم بیماری کمک می کند. با هورمون درمانی، بسیاری از مبتلایان به بیماری آدیسون می توانند زندگی عادی داشته باشند.
داروها معمولاً باید به صورت مادام العمر مصرف شوند. قطع مصرف داروها می تواند پیامد های بسیار خطرناکی داشته باشد. همچنین، مصرف کمتر از حد و یا بیش از حد این داروها نیز عوارضی ایجاد می کند. در مواردی همچون بروز عفونت، صدمه، شرایط استرس زا و یا عمل جراحی، ممکن است پزشک به طور موقت، دوز مصرفی داروها را افزایش دهد.
آیا بیماری آدیسون خطرناک است؟
در نارسایی شدید غده آدرنال که به آن بحران آدرنال نیز گفته می شود، به دلیل افت زیاد سطح هورمون ها، علائم شدیدی بروز پیدا می کنند و این وضعیت، می تواند بسیار خطرناک باشد. در این حالت، نیاز به تجویز فوری هیدروکورتیزون تزریقی می باشد. همچنین، درمان فشار خون پایین نیز معمولاً مورد نیاز است. به بعضی از بیماران مبتلا به این بیماری آموزش داده می شود که در مواقع اضطراری، برای خود تزریق هیدروکورتیزون انجام دهند.
علائم بحران آدرنال عبارتند از:
- درد شکم
- تنفس دشوار
- سرگیجه و یا احساس سبکی سر
- فشار خون پایین
- کاهش سطح هوشیاری
توصیه هایی برای مبتلایان
شناسنامه پزشکی (کارت و یا دستبند) بیماری را همیشه همراه داشته باشید. نوع داروها و دوز مصرفی نیز باید در شناسنامه پزشکی ذکر شود. در حین پروسه درمان، در صورت بروز موارد زیر باید به پزشک مراجعه کنید:
- بالا آوردن داروها به دلیل استفراغ
- موارد استرس زا مانند عفونت، آسیب، ضربه و یا کم آبی بدن. در این شرایط ممکن است دوز مصرفی داروها نیاز به تغییر داشته باشد.
- افزایش وزن تدریجی
- متورم شدن مچ پا
- بروز علائم جدید
- ظاهر شدن علائم اختلالی به نام سندرم کوشینگ
اکباتانی
دوشنبه ۲۹ آبان ۹۶( 6 سال پیش)
تعداد بازدید: 170
مشاهده پرسش
