افت فشار خون یا کم فشاری خون بر اثر برخی از شرایط زمینه ای، سبک زندگی و رفتارهای روزانه مانند: بلند شدن بسیار سریع از جا، میتواند اتفاق بیوفتد. در سایر موارد، علائم کمتر شایعی مانند: سر درد شدید نیز ممکن است رخ دهد. زمانی که این اتفاق می افتد، باید بدانیم که چه چیزی موجب فشار خون پایین می شود و چه علائم دیگری را ممکن است تجربه کنید. در فشارخون خوب پایین معمولا پشت سر درد میگیرد.
آیا فشار خون پایین موجب سر درد می شود؟
با اینکه سردرد یک علامت شایع نیست، اما کم فشاری خون می تواند موجب سردرد شود. وقتی که صحبت از این نوع سردردها می شود، شرایط نادری به نام افت فشار ناگهانی داخل جمجمه می تواند علت اصلی باشد. در این شرایط فشار مایع درون جمجمه کمتر از حد طبیعی است. که این اتفاق موجب سردرد می شود.
سردرد ناشی از فشار خون پایین به چه صورت است؟
سردرد فشار خون پایین اغلب به صورت “احساس کشیدن” از پشت سر به گردن توصیف می شود. سردرد می تواند از خفیف گرفته تا بسیار شدید باشد. این شرایط معمولاً به هنگام نشستن یا ایستادن بدتر می شود و با دراز کشیدن تسکین پیدا می کند.
آیا فشار خون پایین باعث سردرد می شود؟
بله. سردرد ناشی از فشار خون پایین زمانی رخ می دهد که تغییرات شدیدی در فشار خون سر شما وجود دارد.
چه رابطه ای میان فشار خون و سردرد وجود دارد؟
این نوع سردردها که ارتواستاتیک نامیده می شوند، زمانی رخ می دهند که فشار خون سر تغییرات زیادی دارد. این شرایط وضعیتی نامیده می شود، یعنی زمانی که وضعیت بدن تغییر می کند اتفاق می افتد. برای مثال، اگر شما خم شوید و به طور ناگهانی بایستید ممکن است یک سردرد شدید را تجربه کنید. فرض بر این است که ماهیت وضعیتی به دلیل از دست دادن مایع مغزی نخاعی می باشد. این مایع از طریق یک لایه ی سخت خارجی از مغز محافظت می کند. چندین علت زمینه ای برای این نوع سردردها وجود دارد که عبارتند از :
- فشار خون پایین ناگهانی درون جمجمه
- فشار خون پایین بعد از بی حسی نخاعی
- نشت مایع مغزی نخاعی
این سردردها می توانند شدید باشند و ممکن است با دراز کشیدن تسکین پیدا کنند، اما در حالت ایستاده بدتر می شوند و ممکن است لازم باشد بیماران در تخت بمانند. علائم دیگری که ارتباط نزدیکی با فشار خون پایین درون جمجمه ای و سردرد دارند، عبارتند از:
- دوبینی
- سرگیجه
- تاری دید
چه چیزی موجب فشار خون پایین می شود؟
مجموعه ای از عوامل، از داروهای خاص گرفته تا بیماری ها می توانند موجب افت کوتاه مدت و طولانی مدت در فشار خون شوند. داروها و موادی که می توانند موجب فشار خون پایین شوند، عبارتند از:
- داروهای ادرارآور
- داروهای ضدافسردگی تری سایکلیک
- دارو برای فشار خون بالا مانند مسدود کننده های بتا و آلفا
- داروی اختلال عملکرد نعوظ
- الکل
- نیتروگلیسیرین
- برخی از داروها برای بیماری پارکینسون
عواملی که موجب فشار خون پایین می شوند، عبارتند از:
- بالارفتن سن
- کم آبی بدن
- بارداری
- کم کاری تیروئید
- مشکلات قلبی
مشکلاتی که می توانند موجب افت ناگهانی در فشار خون شوند عبارتند از:
- از دست دادن خون بر اثر خونریزی
- دمای بدن پایین
- سپسیس (عفونت خون شدید)
- کم آبی شدید بر اثر تهوع، اسهال یا تب
- واکنش به دارو یا الکل
- آنافیلاکسی (واکنش آلرژیک شدید)
انواع فشار خون پایین
فشار خون پایین به سه دسته ی اصلی تقسیم بندی می شود:
1- کم فشاری خون ارتواستاتیک (فشار خون پایین وضعیتی):
این فشار خون زمانی ایجاد می شود که فشار خون به علت تغییر در وضعیت بدن افت پیدا می کند، اکثراً زمانی ایجاد می شود که فرد از حالت خوابیده به نشسته تغییر وضعیت می دهد.
2- افت فشار خون بعد از غذا:
این نوع فشار خون پایین زمانی رخ می دهد که فشار خون 1 یا 2 ساعت بعد از غذا خوردن افت پیدا می کند. این شرایط در افراد مسن تر، به ویژه افراد مبتلا به فشار خون بالا یا اختلالات سیستم عصبی مانند بیماری پارکینسون شایع تر است.
3- افت فشار خون با واسطه ی عصبی:
این نوع فشار خون پایین زمانی رخ می دهد که فشار خون بعد از ایستادن طولانی یا در واکنش به استرس یا ترس افت پیدا می کند و در افراد جوان و کودکان شایع تر است.
علائم فشار خون پایین
کم فشاری خون اغلب بدون علائم است یعنی هیچ علامتی ندارد. به همین دلیل این بیماری معمولاً پنهان می ماند. زمانی که این بیماری علائم داشته باشد، معمولاً شامل موارد زیر می شود:
- سرگیجه
- غش کردن
- سبکی سر
- تاری دید
- حالت تهوع یا استفراغ
- خستگی
- ضعف
- گیجی
- پوست رنگ پریده و سرد
- تنفس سطحی و سریع
- عدم تمرکز
- تشنگی غیرطبیعی
حفظ فشارخون نرمال
فشار خون پایین تر از حد طبیعی در فرد سالمی که هیچ علائمی ندارد اغلب نیازی به درمان ندارد. در سایر موارد، درمان به علائم و مشکل زمینه ای فشارخون پایین بستگی دارد. هم تغییرات سبک زندگی و هم دارو می توانند به کنترل فشار خون پایین کمک کنند. برخی از دیگر روش های حفظ فشار خون سالم عبارتند از:
- داشتن یک رژیم غذایی سالم
- ورزش منظم
- حفظ یک وزن سالم
- محدود کردن مصرف الکل
- سیگار نکشیدن
- کنترل استرس
- بررسی فشار خون در خانه
مراجعه به پزشک به خاطر فشارخون پایین
اگر شما در کنار سر درد، دیگر علائم فشار خون پایین مانند غش کردن بدون دلیل و مکرر یا سرگیجه را تجربه کردید، با پزشک یا مراقب سلامت تماس بگیرید. همچنین در صورت علائم زیر، با پزشک تماس بگیرید:
- مدفوع سیاه یا تیره
- درد قفسه سینه
- تب بالاتر از 101°F (38.3°C)
- ضربان قلب نامنظم
- تنگی نفس
زمانی که به پزشک مراجعه می کنید، او فشار خون شما را اندازه گیری می کند و ممکن است آزمایشات خون، ادرار یا تصویربرداری را توصیه کند تا افت فشار خون شما را تشخیص دهد.
