دستگاه هولتر فشار خون یک روش برای اندازه گیری و مدیریت فشار خون بالا (هایپرتانسیون) در یک دوره ۲۴ ساعته است. در فشار خون بالا فشار خون سیستولیک (بالا) ۱۴۰ یا بالاتر و فشار خون دیاستولیک (پایین) ۹۰ یا بالاتر است.
هولتر فشار خون چیست؟
هولتر فشار خون ،فشار خون (BP) را طی یک دوره ۲۴ ساعته در حالیکه بیمار بیدار یا خواب است، ثبت می کند. در کلینیک پزشک، ابزاری به نام sphygmomanometer برای اندازه گیری فشار خون مورد استفاده قرار می گیرد. معمولا یک یا دو بار در طی یک ویزیت، فشار خون گرفته می شود.در اغلب موارد نظارت بر فشار خون سرپایی، فشارخون در طول روز هر ۲۰ تا ۳۰ دقیقه یک بار و در طول شب هر یک ساعت یک بار اندازه گیری می شود. ضربان قلب نیز می تواند همزمان اندازه گیری شود. برای به دست آوردن میانگین فشار خون، می توان چندین بار فشار خون را در طول دوره ۲۴ ساعته محاسبه کرد. تغییرات فشار خون و ضربان قلب، الگوی توزیع فشارخون و سایر آمارها نیز می تواند محاسبه شود.
علت بوق زدن دستگاه هولتر فشار خون
علت بوق زدن دستگاه هولتر فشارخون چیست؟ دستگاه فشار خون به این خاطر بوق می زند که به شما یاد آوری کند قرار است مجدد فشار خون شما را اندازه گیری کند، یک بوق کوتاه می زند و به شما یادآوری کند که بازوی خود را ثابت نگه دارید، سپس دستگاه هولتر فشار شروع به اندازه گیری مجدد فشارخون شما میکند.
چرا هولتر ۲۴ ساعته فشارخون انجام می شود؟
فشارخون روپوش سفید (white coat hypertension)
فشار خون masked
این وضعیت زمانی اتفاق می افتد که فشارخون بیمار در مطب پزشک طبیعی است، اما زمانی که بیمار در خانه است افزایش می یابد که در ۲۰٪ افرادی که برای فشارخون بالا درمان می شوند، دیده می شود.
پرفشاری خون پایدار
اندازه گیری هولتر فشار خون متحرک به دست می آید؟
- خواندن فشارخون به طور مداوم در طول یک دوره ۲۴ ساعته انجام می شود. دستگاهی که در اندازه ی یک رادیو قابل حمل است به کمربند یا بند متصل به بدن متصل می شود و اطلاعات را در طول دوره ۲۴ ساعته جمع آوری می کند که بعدا به یک کامپیوتر منتقل می شود.
- کاف فشارخون که به دستگاه متصل است بازو را می پوشاند. کاف ممکن است زیر لباس پوشیده شود بنابراین قابل مشاهده نباشد.
- کاف در فواصل مشخصی در طول روز و شب باد می کند. ممکن است به شما گفته شود که یک دفترچه برای ثبت روزانه مقادیر داشته باشید که می تواند نشان دهنده ی تغییرات فشارخون در دوره های فعالیت یا استراحت باشد.
- پس از ۲۴ ساعت می توانید دستگاه و کاف فشار خون را بیرون آورید و تجهیزات را به کلینیک پزشک تان بازگردانید. کامپیوتر یافته ها و نتایج را آنالیز می کند.
فواید استفاده از دستگاه هولتر فشار خون
نظارت متحرک می تواند فشارخون روپوش سفید را رد کند، بنابراین برای بیماران نسخه های غیر ضروری داروهای کاهنده فشارخون تجویز نمی شود. همچنین می تواند فشارخون masked را تشخیص دهد، بنابراین برای بیماران داروهای کاهنده فشار خون تجویز می شود. شیوع سکته مغزی، بیماری های قلبی و آسیب به ارگان ها به دلیل فشارخون بالا در میان این بیماران کاهش می یابد. ارزیابی پاسخ بیمار به داروهای ضد فشارخون در طولانی مدت هم انجام می شود.
عوارض هولتر فشار خون
آیا استفاده دیگری از هولتر فشار خون وجود دارد؟
نظارت بر فشارخون متحرک برای تعیین اینکه برخی از داروهای ضد فشارخون می توانند فشارخون بالا را کنترل کنند، استفاده می شود. در بعضی موارد، داروهای ضد فشار خون به طور موثری فشارخون را در طول روز و شب کنترل نمی کنند. پزشک ممکن است نیاز به تنظیم دوز تجویز شده یا زمان مصرف دارو را بسته به الگوهای فشارخون بیمار داشته باشد. در موارد دیگر برای تثبیت فشارخون ممکن است مصرف بیش از یک دارو لازم باشد.نظارت بر فشارخون متحرک همچنین می تواند به پیش بینی احتمال بیماری های قلبی_عروقی (رگ های خونی در قلب) و مغزی_عروقی (عروق خونی در مغز) مرتبط با فشار خون بالا و آسیب اندام کمک کند.
هولتر فشار خون همچنین ممکن است در شرایط دیگر مناسب باشد، مثلا:
- زنان باردار با فشارخون بالا
- بیماران با فشارخون بالای مرزی
- عدم کنترل فشارخون با دارو
- تغییرات فشار خون در نتیجه داروهای دیگر
- تغییرات در داروهای تجویزی که ممکن است بر فشارخون تاثیر بگذارد.
- اپیزود های غش کردن یا فشار خون پایین (هایپوتانسیون)
هولتر فشار خون چگونه انجام می شود؟
یک کاف استاندارد با اندازه مناسب روی بازوی شما (عموما بازوی دست غیر غالب) بسته شده و به یک پمپ و رکوردر باتری دار متصل می شود. پمپ فشار را به بالاتر از حداکثر فشار خون شما (فشار سیستولیک) رسانده و به تدریج فشار را تا به زیر فشار خون حداقل (فشار دیاستولیک) رها می کند. مهم است که بازوی شما در طول این اندازه گیری ثابت بماند. اگر دستگاه نتواند فشار خون شما را بصورت دقیق محاسبه کند، این روند را تکرار خواهد کرد.اگر فشار خون شما بسیار بالا باشد، رکوردر باید کاف را تا فشار بالاتری پمپ کند. این کار ممکن است کمی آزاردهنده باشد.
با این حال، در صورت بروز درد یا هر علامت نگران کننده دیگری، بهتر است دستگاه را بردارید و خاموش کنید. پوشیدن لباس های گشاد ممکن است برایتان راحت تر باشد چرا که دستگاه زیر پیراهن یا تاپ شما قرار می گیرد. از لباس زیر معمولی نیز می توانید استفاده کنید. داروهای مصرفی تان حین انجام تست مهم بوده و باید پزشکتان را از آن ها مطلع سازید. بنابر این مهم است که هنگام نصب هولتر تمام داروهای خود را با خود به همراه بیاورید.شما نمی توانید در طول آزمایش استحمام کنید چرا که دستگاه ضد آب نیست. سایر فعالیت های روزانه برای شما ممنوعیتی نخواهد داشت.
پس از بستن هولنر چه اتفاقی می افتد؟
یک تکنسین هولتر را برای شما بسته و دستور العمل های مرتبط با آن را ارائه می کند؛
- او در ابتدا الکترودها را به قفسه سینه شما وصل می کند. الکترودها قطعاتی کوچک، گرد و چسبناک هستند. ممکن است لازم باشد موهای قفسه سینه شما را بتراشد تا مطمئن شود که الکترودها متصل می مانند.
- تکنسین به شما کمک می کند مانیتور دستگاه را به الکترودها وصل کنید. او همچنین نحوه مراقبت از مانیتور را به شما توضیح خواهد داد.
- شما می توانید مانیتور را در یک جیب یا کیف حمل کنید. یا می توانید آن را با یک بند از خود آویزان کنید. همچنین می توانید آن را روی کمر خود چفت کنید.
- شما می توانید عمده فعالیت های معمول و روزانه خود را در حالی که مانیتور به شما وصل است، انجام دهید.
- همچنین تکنسین به شما توضیح می دهد که چگونه فعالیت ها و علائم خود را پیگیری کرده و علائمی مانند تنگی نفس، ضربان قلب نامنظم و درد قفسه سینه و زمان و علت وقوع آن ها را یادداشت کنید. پزشکتان نوار قلب شما را با توجه به این علائم و فعالیت های مرتبط با آن تفسیر خواهد کرد.
هنگام همراه داشتن هولتر، از چه فعالیت هایی باید اجتناب کرد؟
هنگام همراه داشتن هولتر موارد زیر را رعایت کنید:
- حمام نکنید و به استخر نیز نروید.
- تصویر برداری ایکس ری نداشته باشید.
- به وسایل با ولتاژ بالا و نیز دستگاه فلزیاب نزدیک نشوید.
تفسیر هولتر فشار خون
هولتر مانیتور در تشخیص علت بیماری های زیر می تواند مفید باشد:
- آریتمی (ریتم غیرنرمال قلب)
- تپش قلب
- سرگیجه های بی دلیل
همچنین می توان از هولتر مانیتور برای تعیین میزان اکسیژن رسانی قلب، اثر داروهای موثر بر سیستم قلبی عروقی و نحوه کار پیس میکر قلب استفاده کرد.
فرق بین نوار قلب و هولتر مانیتور چیست؟
نوار قلب فعالیت قلب شما را در همان لحظه (لحظه گرفتن نوار قلب) ثبت می کند ولی نمی تواند از تغییرات ریتمی قلب شما در طول روز اطلاعاتی بدست دهد. برای تشخیص بیماری تان ممکن است که لازم باشد پزشک از تغییرات ضربان قلبتان در طی روز یا ارتباط آن با فعالیت های روزانه اطلاع داشته باشد. دستگاه هولتر مانیتور می تواند چنین اطلاعاتی را در اختیار پزشک قرار دهد. بطور معمول ما هولتر مانیتور را در مطب برای شما باز می کنیم. با این حال می توانید از فرد دیگری بخواهید که هولتر را از دستتان باز کرده و آن را به مطب بیاورد. جزئیات این موارد را هنگام بستن هولتر به اطلاعتان خواهیم رساند.
دکتر محمد حسین نجفی متخصص قلب و عروق در تهران
برای پرسش و پاسخ از دکتر روی لینک پرسش از دکتر کلیک کنید.
