به طور طبیعی ضربان قلب بین ۶۰ تا ۱۰۰ ضربه در دقیقه می باشد و اگر ضربان قلب شما در این بازه باشد، یعنی از بابت ضربان قلب نیاز به نگرانی نیست. اما اگر ضربان قلب شما بالاتر برود و مثلا به بالای ۱۱۰ یا ۱۲۰ برسد چطور؟ آیا هر ضربان قلبی بالای ۱۲۰ نیازمند بررسی بیش تر است؟ آیا خطری در این گونه مواقع وجود دارد؟ اصلا چرا این اتفاق می افتد؟ برای تشخیص و درمان آن چه راه هایی وجود دارد؟ در این نوشته به این سوالاتی در رابطه با ضربان قلب بالای ۱۱۰ پاسخ خواهیم داد.
آیا ضربان قلب بالای ۱۱۰ خطرناک است؟
به طور کل باید بدانیم که ضربان قلب بالای ۱۱۰ یعنی اینکه قلب شما نیازمند بررسی است. در بسیاری از موارد (که در ادامه به آن اشاره می کنیم) وجود این ضربان به معنی خطر مهمی نیست و با اقدامات ساده می توان به درمان آن پرداخت. تنها در موارد کمی از بیمارانی که ضربان قلب بالاتر از ۱۱۰ دارند شرایط خطرناک شده و نیازمند اقدامات جدی می باشد.
آیا ضربان قلب بالا ۱۲۰ خطرناک است؟
اگر ورزش می کنید، استرس دارید یا مریض هستید، ضربان قلب شما می تواند تا ۱۲۰ ضربه در دقیقه افزایش یابد. اگر در زمان استراحت با این سرعت باقی بماند و علائمی مانند سرگیجه یا تپش قلب را احساس کردید، باید به پزشک مراجعه کنید.
چرا ضربان قلب ممکن است بالاتر برود؟
برای چنین مشکلی علل زیادی وجود دارد. از مهم ترین علل غیر قلبی بروز ضربان بالاتر از ۱۱۰ می توان به اضطراب و استرس زیاد/ پرکاری تیروئید و کم خونی اشاره کرد. برخی بیماران هم در شرایط حاد، به خاطر مساثلی نظیر از دست دادن خون یا مایع فراوان از بدن (اسهال/ استفراغ یا خونریزی های داخلی یا مثلا خونریزی به دنبال تصادفات و …) دچار ضربان قلب بالا می شوند که البته این مسایل بیش تر در شرایط اورژانس دیده می شوند.
اما به جز این علل غیر قلبی که گفته شد، برخی بیماران هم به خاطر مسایل قلبی دچار طپش و ضربان بالاتر از ۱۲۰ می شوند. این افراد شامل کسانی هستند که معمولا دچار آریتمی های قلبی نظیر فیبریلاسیون دهلیزی یا فلاتر دهلیزی می شوند.
تشخیص علت تپش قلب
اگر شما هم احساس تپش یا ضربان تند قلب را دارید، بهترین کار این است که یک بار نزد متخصص قلب ویزیت شوید. اگر در نوار قلبی که از شما گرفته می شود، ضربان قلب بالاتر از ۱۱۰ تایید گردد آن موقع نیاز است که بررسی های تکمیلی برای شما انجام شود. گاهی وقتها البته علت این موضوع استرس زیاد است که با کنترل منشا اضطراب، می توان به کنترل طپش امیدوار بود.
ممکن است در این مرحله پزشک از شما برای بررسی ساختار قلب و دریچه ها و دیواره های آن اکوکاردیوگرافی به عمل بیاورد. در قدم بعدی هم معمولا یک بررسی از نظر کم خونی و تست های تیروئیدی لازم است انجام شود تا در صورت شک به بروز مشکلی مهم، درمان مناسب صورت بگیرد. معمولا با درمان این مشکلات حاشیه ای می توان امیدوار بود که مشکل اصلی نیز حل گردد.
درمان دارویی تپش قلب
درمان این مشکل به طور مستقیم بستگی به این دارد که علت اصلی بروز آن چه بوده است. اگر منشا مشکل مشکلاتی نظیر اضطراب باشند که داروهای ضداسترس کمک کننده هستند. هم چنین کم خونی و پرکاری تیروئید نیز هر یک درمان مناسب خود را دارند. مسایل قلبی مثل آریتمی ها یا اختلالات دریچه ای و نارسایی قلبی نیز هر یک درمان مناسب خود را دارند.
به طور کل دسته ی داروهای بلوک کننده ی گیرنده ی بتا (بتابلاکرها) که از جمله ی آنها می توان به پروپرانولول/ آتنولول/ متورال/ کارودیلول/ بیزوپرولول اشاره کرد داروهایی هستند که می توانند به کاهش ضربان قلب کمک کنند و معمولا فارغ از علت اولیه ی بیماری متخصصین قلب از این داروها برای کنترل علایم ناخوشایند تپش قلب استفاده می کنند تا میزان ضربان را پایین آورده و کاهش دهند.
دکتر محمد حسین نجفی متخصص قلب و عروق
