دکستروکاردی یا قرارگیری قلب در سمت راست قفسه سینه یک وضعیت نادر قلبی است که قلب به جای این که در جای معمول خود در سمت چپ قفسه سینه باشد در سمت راست قرار گیرد.
دکستروکاردی یک بیماری مادرزادی است یعنی افراد با این بیماری به دنیا میآیند. کمتر از ۱ درصد افراد ممکن است هنگام تولد دچار دکستروکاردی باشند.
اگر دکستروکاردی منفرد داشته باشید تنها قلب شما در سمت راست قفسه سینه است و مشکل دیگری وجود ندارد. اما گاهی دکستروکاردی زیرمجموعه مشکلی به نام سایتوس اینورسوس است که بسیاری از اعضای داخلی بدن در سمت مقابل حالت معمول خود قرار دارند. برای مثال، علاوه بر قلب ممکن است کبد، طحال یا سایر اندامهای داخلی هم در جهت مقابل طبیعی خود قرار داشته باشند.
اگر دکستروکاردی داشته باشید ممکن است مشکلات قلبی یا گوارشی دیگری مرتبط با قرارگیری اندامهای داخلی در جای نامناسب داشته باشید.
دلایل قرارگیری قلب در سمت راست بدن
دلیل دکستروکاردی نامشخص است اما تحقیقات نشان داده است که این اتفاق طی فرآیند تکامل در دوران جنینی اتفاق میافتد. آناتومی قلب ممکن است در افراد مختلف، متفاوت باشد. برای مثال، در دکستروکاردی منفرد، قلب شما کاملا سالم است اما به جای قرارگیری در سمت چپ، در سمت راست جای میگیرد.
در انواع دیگر دکستروکاردی ممکن است نقصهای مادرزادی در دیواره یا دریچههای قلب وجود داشته باشد.
گاهی قلب شما به دلیل دیگر مشکلات آناتومی بدن در جای خود قرار نمیگیرد. مثلا اشکال در ریهها، شکم یا قفسه سینه ممکن است باعث شود قلب در جای طبیعی خود قرار نگیرد و به سمت راست برود. در چنین حالتی احتمال این که مشکلات دیگر قلبی یا مشکلاتی در سایر اندامها داشته باشید بیشتر است. به نقایص چند اندام داخلی در کنار هم سندروم هتروتاکسی نیز گفته میشود.
علائم دکستروکاردی یا قلب در سمت راست
دکستروکاردی منفرد معمولا هیچ علامتی ندارد و تنها وقتی بیمار به دلیل دیگری عکس قفسه سینه یا MRI میگیرد موقعیت قلب در سمت راست قفسه سینه مشخص میشود.
گاهی دکستروکاردی منفرد همراه با خطر عفونت ریه، عفونت سینوسها یا پنومونی است چرا که در دکستروکاردی منفرد ممکن است مژکهای دستگاه تنفسی و ریهها عملکرد طبیعی نداشته باشند.
نقش مژکهای تنفسی، فیلتر کردن هوایی است که وارد ریهها میکنیم. وقتی مژکها نتوانند ویروسها و باکتریهای موجود در هوای ورودی به ریهها را فیلتر کنند احتمال ایجاد عفونت و بیماری بیشتر است.
داشته باشد از جمله مشکلات تنفسی، تیره شدن لبها و پوست و خستگی. بچههای مبتلا به دکستروکاردی ممکن است رشد کافی نداشته باشند و برای حل این مشکل نیاز به جراحی پیدا کنند.
بچههای مبتلا به دکستروکاردی ممکن است سوراخی در دیواره جداکننده سمت راست و چپ قلب خود داشته باشند. اختلال در دیواره قلب ممکن است باعث اشکال در جریان خون ورودی و خروجی قلب کودک شود. معمولا چنین مشکلی باعث ایجاد صداهای غیرطبیعی در سمع قلب میشود.
همچنین کودکان مبتلا به دکستروکاردی ممکن است بدون طحال به دنیا بیایند. طحال بخش مهمی از سیستم ایمنی است که بدون آن کودک در معرض خطر بیشتر ایجاد عفونت در سرتاسر بدن قرار میگیرد.
درمان قلب سمت راست
اگر دکستروکاردی باعث اختلال در عملکرد طبیعی سایر اندامهای داخلی بدن شود باید آن را درمان کرد. ضربانساز قلب و جراحی برای ترمیم دیواره قلب ممکن است به ایجاد عملکرد طبیعی قلب کمک کند.
اگر دکستروکاردی داشته باشید ممکن است نسبت به فرد طبیعی بیشتر دچار عفونت شوید. داروهایی برای کاهش خطر عفونت استفاده میشوند که اگر طحال وجود نداشته باشد یا به خوبی کار نکند پزشک برای پیشگیری از عفونت آنتیبیوتیک تجویز میکند. ممکن است آنتیبیوتیک لازم باشد برای مقابله با عفونتهای تنفسی به صورت طولانیمدت از آنتیبیوتیک استفاده کنید.
قرارگیری قلب در سمت راست احتمال انسداد در سیستم گوارشی را بالا میبرد چرا که دکستروکاردی گاهی ممکن است باعث حالتی به نام چرخش رودهها شود که در این حالت سیستم گوارش تکامل طبیعی ندارد. در چنین حالتی ممکن است دچار انسداد سیستم گوارشی شوید و مواد دفعی را نتوانید از بدن دفع کنید.
چشمانداز بیماری که قلب او در سمت راست قرار دارد
افراد مبتلا به دکستروکاردی معمولا زندگی طبیعی دارند. اگر در خطر عفونت بالا باشید پزشک میتواند در پیشگیری از عفونت به شما کمک کند. اگر دکستروکاردی پیچیدهتری دارید ممکن است در طول زندگی با مشکلاتی مواجه شوید که در این زمینه باید با پزشک متخصص قلب مشورت کنید