سندرم منییر یک بیماری است که در گوش داخلی بروز می دهد. این بیماری سبب بروز حملات سرگیجه شده که با احساس چرخش، از دست رفتن شنوایی و صدای زنگ در گوش همراه هستند. بتاهیستین دارویی جدیدی است که در درمان برخی بیماری ها مثل سندرم منییر موثر است و در بازار با عناوین اکتوسرک و بتاسرک شناخته می شود.
سندرم منییر چیست؟
سندروم منیر از نظر شدت و تعداد دفعات بروز با یکدیگر تفاوت دارند. تصور بر این است که تجمع مایع در گوش داخلی سبب بروز این علائم می شود. درمان این بیماری می تواند به تسکین و پیشگیری از علائم کمک کند. این احساس هنگامی به وجود می آید که بخش کنترل کننده تعادل در گوش داخلی عملکرد مناسبی نداشته باشد.
علائم سندرم منیر
- احساس سرگیجه و بیماری (حالت تهوع یا استفراغ)
- صدای زنگ در گوش (تینیتوس)
- از دست رفتن یا مشکل در شنوایی
- احساس گیجی
تصور می شود که قرص بتاهیستین با افزایش جریان خون در اطراف گوش داخلی می تواند در بهبود این بیماری موثر باشد. با افزایش جریان خون این ناحیه، مقدار مایع گوش میانی کاهش یافته و از بروز علائم جلوگیری می شود.
بتاهیستین چیست؟
داروی بتاهیستین که تخت نام تجاری بتاسرک یا اکتوسرک معمولا در داروخانه ها یافت می شود، از داروهایی است که برای بهبود و درمان سرگیجه و سندرم منیر استفاده می گردد. عموما قرص ODT ۲۴ میلی گرمی بتاسرک برای بیماری منییر توسط پزشک تجویز می گردد. ODT به انواعی از قرص های خوراکی گفته می شود که سریع در محیط دهان باز می شوند.
کاربردهای قرص بتاهیستین
این دارو با افزایش جریان خون رونده به گوش داخلی موثر واقع می شود. گوش داخلی از جمله اندام هایی است که در احساس تعادل نقش ایفا می کند. این دارو را می توان با یا بدون همراهی غذا مصرف کرد. بتاسرک می تواند سبب بروز مشکلات گوارشی خفیفی شود که مصرف آن به همراه غذا این مشکلات را کاهش خواهد داد.
بتاهیستین ۸
قرص اکتوسرک ۸ میلی گرم یا بتاسرک یا بتاهیستین ۸ نیز برای درمان سرگیجه یا وزوز گوش و یا کمبود شنوایی با تجویز پزشک، استفاه می گردد.
قبل از مصرف بتاهیستین
برخی دارو ها برای افراد مبتلا به بیماری هایی خاص مناسب نبوده و برخی دیگر نیز باید با مراقبت بیشتر مصرف شوند. به همین دلیل، قبل از مصرف داروی بتاهیستین ضروری است که پزشک خود را از موارد زیر مطلع کرد:
- بارداری یا شیردهی
- سابقه ابتلا به زخم معده
- ابتلا به آسم
- ابتلا به یک تومور در غدد آدرنال: این تومور فائوکروموسیتوما نام دارد.
- مصرف دارو هایی دیگر: این مورد شامل دارو های بدون نسخه، تکمیلی و گیاهان دارویی می شود.
- سابقه بروز واکنش حساسیتی به یک دارو
نحوه مصرف قرص بتاهیستین
قبل از شروع درمان دارویی باید برگه راهنمای دارو را مطالعه کرد. این برگه حاوی عوارض جانبی کامل داروی بتاهیستین و اطلاعات بیشتری درباره این دارو می باشد. این دارو باید دقیقا به گونه تجویز شده مصرف گردد. بتاهیستین معمولا در ابتدا به صورت قرص ۱۶ میلی گرمی سه بار در روز مصرف می شود.
پس از کنترل شدن علائم پزشک می تواند این مقدار را تا سه قرص ۸ میلی گرمی در روز کاهش دهد. جهت کمک به یادآوری توصیه های پزشک می توان دستورات نوشته شده بر برچسب جعبه دارویی را مطالعه کرد. در صورت امکان بهتر است این دارو را به همراه غذا یا میان وعده مصرف کرد.
قرص اکتوسرک را باید با یک لیوان آب مصرف کرد. بهتر است دارو ها در یک زمان مشخص و ثابت در هر روز مصرف شده تا یادآوری وعده مصرف آسان تر گردد. در صورت فراموشی مصرف یک وعده نیازی به نگرانی نبوده و باید مراقب زمان وعده بعدی بود. نباید جهت جبران وعده فراموش شده، مقدار وعده بعدی را دو برابر کرد. مصرف داروی بتاسرک به همراه غذا می تواند مشکلات گوارشی را کاهش دهد.
کسب بهترین نتایج درمانی
پس از تشخیص ابتلا به بیماری منییر باید از رانندگی خودداری کرد. زیرا امکان دارد بدون هشدار قبلی فرد در حین رانندگی به یک حمله سرگیجه یا احساس چرخش دچار شود. سازمان راهنمایی و رانندگی پس از کنترل شدن مناسب علائم امکان رانندگی مجدد را به افراد می دهد. مصرف بتاهیستین در توانایی رانندگی اختلال ایجاد نمی کند. با اینکه مصرف روزانه بتاهیستین از بروز تمامی حملات را پیشگیری نمی کند اما می تواند تعداد و شدت آن ها را کاهش دهد.
ممکن است پزشک این دارو را به صورت امتحانی به مدت ۶ تا ۱۲ ماه برای بیمار تجویز کرده تا تاثیر آن بر کاهش علائم بیماری مشخص گردد. در صورت موثر بودن دارو مصرف آن ادامه پیدا خواهد کرد. برخی افراد مبتلا به بیماری منیر بیان دارند که علائم آن ها با رعایت رژیم غذایی کم سدیم، ورزش منظم، ترک سیگار و حذف مصرف الکل و کافئین بهبود یافته است.
با اینکه شواهد علمی اندکی برای حمایت از تاثیر گذاری رژیم غذایی و سبک زندگی در بیماری منیر وجود دارد اما این موارد می توانند ارزش امتحان کردن را داشته باشند. در صورت خرید هر گونه دارو باید امکان تداخل آن ها را با بتاهیستین از داروساز پرسید. در صورت مصرف بتاهیستین به همراه دارو های حاوی آنتی هیستامین امکان دارد تاثیر گذاری بتاهیستین کاهش یابد.
نحوه نگه داری بتا هیستین
قرص بتاهیستین را به صورت زیر نگه داری کنید:
تمامی دارو ها باید به دور از دید و دسترس کودکان نگه داری شوند.
دارو را در محیطی خشک و خنک و به دور از نور و حرارت نگه داری کنید.
عوارض بتاهیستین و راه مقابله با آن
اغلب دارو ها به همراه اثرات مفیدی که دارند عوارض جانبی ناخواسته ای را نیز ایجاد می کنند. البته تمامی افراد این عوارض جانبی را تجربه نمی کنند.
عوارض جانبی احتمالی
این دارو همانند تمامی دارو های دیگر عوارض جانبی ایجاد می کند که البته همه افراد به آن ها دچار نمی شوند. از جمله این عوارض می توان به موارد زیر اشاره کرد:
واکنش های حساسیتی
در صورت بروز واکنش حساسیتی باید مصرف این دارو را قطع کرده و فورا به پزشک یا بیمارستان مراجعه کرد. این موارد از جمله نشانه های این واکنش هستند:
- کهیر قرمز رنگ یا برجسته
- التهاب و خارش قسمتی از پوست
- تورم صورت، زبان، گردن و لب ها
- افت فشار خون
- کاهش هوشیاری
- تنگی نفس
دیگر عوارض جانبی بتاسرک شامل موارد زیر می شوند:
- عوارض رایج (حداکثر تا ۱۰ درصد افراد را مبتلا می کنند): احساس بیماری (حالت تهوع)، سو هاضمه، سردرد.
- دیگر عوارض جانبی گزارش شده در اثر مصرف این دارو شامل این موارد می شوند: مشکلات گوارشی خفیف از جمله احساس بیماری (استفراغ)، درد معده، تورم معده (نفخ شکم).
- در صورت ابتلا به عوارضی که تصور بر ارتباط آن ها با مصرف بتاهیستین وجود دارد باید با پزشک یا داروساز خود تماس گرفت.
مقابله با عوارض بتاهیستین
جدول زیر برخی از رایج ترین عوارض جانبی مرتبط با قرص بتاهیستین را بیان کرده است. با این حال، در صورت مشکل ساز شدن یا بروز هر کدام از موارد زیر باید با پزشک یا داروساز خود مشورت کرد:
در صورت ابتلا چه اقداماتی باید انجام داد؟ | عوارض جانبی رایج داروی بتاهیستین (کمتر از ۱۰ درصد مبتلایان به این عوارض دچار می شوند) |
این دارو را به همراه غذا مصرف کنید. | احساس بیماری (حالت تهوع و سو هاضمه) |
مقدار فراوانی آب نوشیده و یک داروی مسکن مناسب را از داروساز خود بخواهید. در صورت تداوم سر درد این موضوع را به پزشک اطلاع دهید. | سر درد |
در صورت ابتلا چه اقداماتی باید انجام داد؟ | عوارض جانبی با شیوع کمتر |
مصرف قرص ها به همراه غذا سبب کاهش بروز این عوارض می شود. در صورت تداوم یا مشکل ساز شدن این عوارض می توان با پزشک مشورت کرد. | نفخ یا ناراحتی شکم |
جهت تسکین پوست از یک مرطوب کننده استفاده کرده و در صورت تداوم یا شدت گرفتن عوارض با پزشک تماس بگیرید. | واکنش هاس حساسیتی پوستی همانند خارش یا کهیر |
دکتر محمد حسین نجفی متخصص قلب و عروق