تاکی کاردی فوق بطنی حمله ای (ناگهانی) یا PSVT دوره ای از ضربان قلب سریع است که در بخشی از قلب (بالای بطن ها) شروع می شود.  تاکی کاردی فوق بطنی حمله ای به طور کلی تهدید کننده حیات نمی باشد، اما در صورت وجود اختلالات قلبی دیگر، می تواند به نارسایی احتقانی قلب یا آنژین منجر شود.

علت تاکی کاردی فوق بطنی حمله ای

به طور معمول، حفره قلب (دهلیز و بطن) به شیوه ای هماهنگ انقباض می یابد. انقباضات توسط یک سیگنال الکتریکی، در منطقه ای از قلب به نام گره سینوسی (گره SA) آغاز می شود. سیگنال از طریق حفره های بالایی قلب (دهلیز) حرکت می کند و دهلیز شروع به انقباض کرده، سپس این سیگنال به طرف پایین قلب حرکت کرده و به حفره های پایینی (بطن) پیام انقباض را منتقل می کند. ضربان سریع قلب از PSVT ممکن است با اتفاقاتی شروع شود که در مناطقی از قسمت بالای حفره های پایینی قلب (بطن ها) رخ می دهد.

زمانی که دوز داروهای قلبی مانند دیژیتالین بسیار بالا می رود امکان رخداد تاکی کاردی فوق بطنی بیشتر میشود. همچنین می تواند با یک بیماری شناخته شده به نام سندرم ولف پارکینسون وایت رخ دهد که اغلب در افراد جوان و نوزادان دیده می شود.

موارد زیر احتمال تاکی کاردی فوق بطنی حمله ای را افزایش می دهند:

• مصرف الکل
• استفاده از کافئین
• مصرف مواد مخدر
• سیگار کشیدن

علایم تاکی کاردی فوق بطنی حمله ای

علائم ضربان قلب سریع اغلب به طور ناگهانی شروع و متوقف می شوند. آنها می توانند برای چند دقیقه یا چند ساعت طول بکشند. علائم تاکی کاردی فوق بطنی حمله ای عبارتند از:

-اضطراب

-تنگی قفسه سینه

-تپش قلب (احساس تپش قلب)، اغلب با سرعت بالا و یا نامنظم

-نبض سریع

-تنگی نفس

سایر علائمی که می تواند با این شرایط رخ دهد عبارتند از:

• سرگیجه
• غش کردن

روش های تشخیص تاکی کاردی فوق بطنی

معاینه فیزیکی در طول یک دوره PSVT یک ضربان قلب سریع نشان خواهد داد. همچنین ممکن است پالس قوی در گردنتان را هم نشان دهد. ضربان قلب ممکن است بیش از ۱۰۰ و حتی بیش از ۲۵۰ ضربه در دقیقه (BPM) باشد و در کودکان به ضربان قلب بسیار بالا منجر می شود. ممکن است نشانه ای از گردش خون ضعیف مانند سبکی سر وجود داشته باشد. بین حملات تاکی کاردی فوق بطنی حمله ای، ضربان قلب طبیعی است (۶۰ تا ۱۰۰ ضربه در دقیقه).

در طول نوار قلبی علایم، تاکی کاردی فوق بطنی حمله ای را نشان می دهند. یک مطالعه الکتروفیزیولوژی (EPS) ممکن است برای تشخیص دقیق و جهت پیدا کردن بهترین درمان مورد نیاز باشد.

از آنجا که تاکی کاردی فوق بطنی حمله ای گهگاه رخ می دهد، برای تشخیص آن افراد ممکن است نیاز به پوشیدن یک هولتر مانیتورینگ ۲۴ ساعته داشته باشند و برای مدت زمان طولانی تر، نوار دیگری از دستگاه ثبت ریتم ممکن است مورد استفاده قرار گیرد.

راه درمان psvt یا تاکی کاردی فوق بطنی حمله ای

اگر تاکی کاردی فوق بطنی حمله ای تنها یک بار رخ دهد و شما علائم و یا سایر مشکلات قلبی نداشته باشید ممکن است نیازی به درمان نداشته باشید. شما می توانید تکنیک های زیر را برای قطع ضربان قلب سریع در طول یک دوره تاکی کاردی فوق بطنی حمله ای امتحان کنید:

۱- مانور والسالوا: حبس نفس در هنگام انجام ورزش های قدرتی از جمله بدنسازی و وزنه برداری باعث ایجاد این پدیده می شود. برای این کار، تا جایی که می‌توانید نفس خود را نگه دارید.

۲- در حالی که نشسته اید با خم کردن قسمت بالای بدن تان به سمت جلو سرفه کنید .

۳- آب یخ بر روی صورت خود بپاشید.

به یاد داشته باشید که شما باید از سیگار کشیدن، مصرف کافئین، الکل، و مواد مخدر اجتناب کنید. درمان اورژانسی برای به حالت عادی برگرداندن سرعت ضربان قلب شامل موارد زیر است:

• شوک قلبی ( کاردیوورژن )، با استفاده از شوک الکتریکی
• تزریق داروهای ورید

درمان طولانی مدت تاکی کاردی فوق بطنی حمله ای مکرر

۱- فرسایش قلبی یا ابلیشن روشی است که برای از بین بردن مناطق کوچک در قلب تان که ممکن است باعث تند شدن ضربان قلب شده است، استفاده می شود. در حال حاضر درمان انتخابی برای تاکی کاردی فوق بطنی حمله ای همین روش است.

۲- داروهای روزانه برای جلوگیری از تکرار دوره

۳- ضربان ساز یا پیس میکر به منظور برطرف کردن ضربان قلب سریع (در مواقعی که کودکان مبتلا به PSVT به هر درمان دیگری پاسخ ندهند، این روش مورد استفاده قرار می گیرد)

۴- جراحی برای تغییر مسیری در قلب که سیگنال های الکتریکی را ارسال می کند. این مورد ممکن است زمانی توصیه شود که افراد به جراحی های دیگر قلبی نیاز داشته باشند.

چه زمانی به یک متخصص پزشکی مراجعه کنیم؟

در صورت ابتلا هر یک از شرایط زیر به اورژانس یا پزشک مراجعه کنید:

-شما یک احساس ضربان قلب سریع داشته و علائم شما درطی چند دقیقه به پایان می رسند.

-اگر شما دارای سابقه تاکی کاردی فوق بطنی حمله ای هستید و این دوره ها با مانور والسالوا و یا با سرفه بر طرف نمی شود.

-شما علائم دیگری با سریع شدن ضربان قلب داشته باشید.

-علایم اغلب باز می گردند.

-علایم جدیدی ظاهر گردد.

 دکتر محمد حسین نجفی متخصص قلب و عروق و فوق تخصص آنژیوپلاستی در تهران

برای تعیین وقت بر روی نوبت دهی اینترنتی کلیک کنید.