امروزه عده زیادی از مردم به فشار خون بالا مبتلا هستند و به همین دلیل معمولا در هر بار مراجعه به پزشک، فشار خون فرد اندازه گیری می شود. بسیاری از افراد به دنبال علت بالا رفتن ناگهانی فشار خون هستند که پاسخ داده شده است.
تشخیص فشار خون بالا
بهترین راه برای تشخیص فشار خون بالا , پایین اوردن فشارخون بالا، اندازه گیری فشار خون است. اگر فشار خون شما طبیعی است (کمتر از ۸۰/۱۲۰ میلی متر جیوه)، احتمالا می توانید فقط سالی یک بار آن را بررسی کنید. اما اگر فشار خون بالا دارید، ممکن است پزشک به شما توصیه کند که علاوه بر تغییر سبک زندگی خود و یا مصرف برخی از داروها، فشار خون خود را در خانه نیز اندازه گیری کنید.
اگرچه اندازه فشار خون به طور طبیعی در طول روز افزایش یا کاهش می یابد، اما برخی عوامل نیز ممکن است باعث بالا رفتن ناگهانی فشار خون شوند که در این مقاله ۱۰ مورد از آن ها ذکر شده است.
علت بالا رفتن ناگهانی فشار خون در شب
بسیاری از شرایط ممکن است بر بالا رفتن ناگهانی فشارخون در شب تاثیر گذار باشند، که بیمار با کنترل این شرایط میتواند از بالا رفتن ناگهانی فشار در شب جلو گیری کند. این شرایط شامل:
- سبک زندگی بی تحرک
- خواب نامناسب
- هوای گرم
- دیابت
- افزایش سن و ورزش نکردن
علت بالا رفتن ناگهانی فشار خون در روز
علت بالا رفتن فشار در طول روز میتواند ناشی از:
- مصرف غدای نامناسب
- مصرف نمک
- استرس یا عصبانیت
- بی تحرکی
این عوامل باشد. بیمار برای جلوگیری از بالا رفتن فشار خون در طول شبانه روز، بهتر است که سبک زندگی سالمی را در پیش بگیرد و ازمحیط های تنش زا و پر استرس دوری کند.
علل افزایش ناگهانی فشار خون
همانطور که در قبل گفته شد برخی از عوامل می توانند باعث بالا رفتن ناگهانی فشار خون شوند. دانستن این موارد برای جلوگیری از این اتفاق امری مطلوب می باشد که به آن پرداخته شده است.
۱- مصرف کافئین
حتی در صورتی که فشار خون طبیعی داشته باشید، مصرف کافئین می تواند به طور موقت باعث افزایش ناگهانی و چشمگیر فشار خون شود. اگرچه محققان هنوز به طور دقیق نمی دانند که علت این افزایش فشار خون چیست.
اگر فشار خون بالا دارید، در مورد کاهش مصرف مواد کافئین دار و یا اجتناب از آن، با پزشک خود مشورت کنید. همچنین، قبل از ورزش باید از مصرف مواد غذایی کافئین دار خودداری کنید.
۲- مصرف برخی از داروها
اگر فشار خون بالا دارید، باید در مصرف داروهای خود بیشتر محتاط باشید. برخی از داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs)، ترکیبات دارویی و حتی داروهای سرماخوردگی بدون نسخه که حاوی ترکیبات ضداحتقان هستند، می توانند باعث افزایش فشار خون شوند که این اتفاق ممکن است برای افراد مبتلا به فشار خون بالا خطرناک باشد.
۳- مصرف مواد غذایی حاوی تیرامین
تیرامین نوعی آمینواسید است که به طور طبیعی در بدن وجود دارد. این ماده در برخی مواد غذایی از جمله پنیر کهنه (پنیر تبریزی یا لیقوان) و گوشت های دودی یا فرآوری شده نیز یافت می شود. مصرف بیش از حد تیرامین می تواند باعث افزایش ناگهانی فشار خون شود. (به خصوص در افرادی که از داروهای ضد افسردگی استفاده می کنند)
۴- سیگار کشیدن
حتی یک نخ سیگار می تواند بلافاصله فشار خون را ۵ تا ۱۰ میلی متر جیوه افزایش بدهد. اگرچه این اتفاق موقتی است، اما سیگار کشیدن می تواند باعث آسیب طولانی مدت به دیواره عروق شده و به این ترتیب اثرات مخربی بر سلامت قلب دارد.
۵- استرس
استرس یکی از علل شایع بالا رفتن ناگهانی فشار خون و یا موقت آن است. اگر استرس شما به یک مشکل طولانی مدت تبدیل شود، ممکن است منجر به مشکلات دائمی فشار خون شود.
۶- اضطراب یکی از دلایل مهم بالا رفتن ناگهانی فشار خون
ممکن است فشار خون شما در مطب پزشک یا بیمارستان نسبت به محل های دیگر مانند خانه یا محل کار، بالاتر باشد. به این حالت “سندرم روپوش سفید” گفته می شود. وقتی اضطراب در مطب پزشک باعث افزایش فشار خون می شود، احتمالا در موقعیت های دیگر نیز می تواند منجر به بالا رفتن فشار خون شود.
بنابراین بهتر است با پزشک خود در مورد روش های درمانی موجود صحبت کنید تا از ابتلا به فشار خون بالا جلوگیری کنید.
۷- پرکاری غده فوق کلیه
در پر کاری غدد فوق کلیوی یا آدرنال، تولید برخی از هورمون ها افزایش می یابد. این هورمون ها در بدن به تنظیم سدیم و آب کمک می کنند و افزایش تولید آن ها می تواند منجر به افزایش فشار خون شود.
۸- مصرف مواد مخدر
افزایش ناگهانی فشار خون یکی از عوارض کوتاه مدت مصرف کوکائین است. مصرف مواد مخدر می تواند منجر به برخی مشکلات جدی تر از جمله اختلالات ریتم قلب و حمله قلبی نیز شود.
۹- برخی بیماری های خاص
برخی از بیماری ها مانند بیماری عروقی کلاژن، اسکلرودرمی و مشکلات غده تیروئید نیز می توانند باعث افزایش ناگهانی فشار خون شوند.
۱۰- بیماری مزمن کلیه (CKD)
از آنجایی که کلیه ها نقش مهمی در تنظیم فشار خون دارند، بیماری مزمن کلیه می تواند منجر به افزایش فشار خون شود. از طرف دیگر، فشار خون بالا یکی از مهم ترین عوامل خطر برای ابتلا به بیماری مزمن کلیه است. زیرا در فشار خون بالا، نیرویی که خون بر رگ های خونی وارد می کند، افزایش می یابد.
چه عواملی منجر به فشار خون بالا می شوند؟
علت فشار خون بالا در بیشتر افرادی که به آن مبتلا هستند، ناشناخته است. این وضعیت فشار خون اولیه نامیده می شود. اما بعضی افراد ممکن است فشار خون ثانویه داشته باشند. این بدان معنی است که فشار خون بالا یک علت زمینه ای و احتمالا برگشت پذیر دارد. برخی از علل احتمالی فشار خون ثانویه عبارتند از:
- مصرف برخی از داروها
- بیماری های کلیوی
- آپنه انسدادی خواب (توقف یا کاهش تنفس در طول خواب)
- اختلالات تیروئید
علائم فشار خون ثانویه چیست؟
علائمی وجود دارد که ممکن است نشان دهد فشار خون بالا ناشی از فشار خون ثانویه است. برخی از این عوامل عبارتند از:
- چاقی مرکزی (چربی اضافی در اطراف معده و شکم)
- حساسیت به سرما یا گرما
- خواب آلودگی در طول روز
- گرگرفتگی (قرمز شدن و داغ شدن پوست)
- نفس نفس زدن هنگام خواب
- سردرد
- سوفل قلبی (صداهای غیرمعمول قلب)
- توده چربی بزرگ در پشت بدن و بین شانه ها
- از دست دادن هوشیاری
- سطوح پایین پتاسیم در خون
- عملکرد ضعیف کلیه ها
- ضربان قلب آهسته یا سریع
- خر و پف کردن
- استرچ مارک (ترک های پوستی)
- عرق کردن
مراقب ابتلا به فشار خون ثانویه باشید.
همچنین اگر شرایط زیر دارید، باید آزمایشات لازم برای بررسی ابتلا به فشار خون ثانویه را انجام دهید:
برای ارتباط با دکتر فشار خون کلیک کنید.
- اگر سن شما زیر ۳۰ سال است.
- در صورتی که فشار خون شما مدت زیادی است که کنترل شده، اما به طور ناگهانی افزایش پیدا کرده است.
- اگر برای کنترل فشار خون خود باید بیشتر از سه نوع دارو مصرف کنید.
اطلاعاتی که در این مقاله ارائه شده یک نمای کلی درمورد علت های فشار خون بالا به شما می دهد و ممکن است برای همه افراد صدق نکند. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد این موضوع و همچنین برای اطمینان از اینکه آیا این اطلاعات در مورد شما صدق می کند یا خیر، باید به پزشک مراجعه کنید.
منبع:
https://www.aafp.org/afp/2017/1001/p453-s1.html
دکتر محمد حسین نجفی متخصص قلب و عروق و فشار خون