قلب هم مانند باقی اعضای بدن نظیر کبد و روده و مغز و ریه و مغز استخوان، مستعد تشکیل دادن توده هایی است که گاهی خوش خیم و گاهی بدخیم (سرطانی) هستند. البته باید بدانیم که احتمال تشکیل شدن چنین تومورهایی به طور کلی در قلب، کمتر از سایر اعضای بدن است و احتمال اینکه توده های تشکیل شده در سایر اعضای بدن، از طریق خون به قلب انتشار پیدا کنند و باعث درگیری این عضو شوند، بیش تر است. در این نوشته به شایع ترین توده ی قلبی که به آن میگزوم قلبی گفته می شود می پردازیم
علت بروز تومور قلبی چیست؟
علت بروز توده قلبی به طور کلی مشخص نیست، ولی حدس زده می شود که در ۱۰ درصد موارد، این بیماری ماهیت ژنتیکی دارد. توده قلبی بیماری است که در اکثر موارد، بی علامت است. در برخی موارد که تعدادشان کمتر است، بیماران ممکن است دچار علایمی نظیر تب و کاهش وزن باشند.
علائم تومور قلبی یا توده در قلب
این بستگی به محل، اندازه و نوع توده در قلب دارد. برخی از تومورها هیچ علامتی ایجاد نمی کنند و بسیاری دیگر فقط علائم غیر اختصاصی ایجاد می کنند. تومور ها میتوانند علائمی مانند:
- تنگی نفس
- سرگیجه
- درد قفسه سینه
- تپش قلب
- خستگی بدن
- غش
شوند. همچنینن، تومور بدخیم قلب می تواند به طرق مختلف بر قلب تأثیر بگذارد و ممکن است علائم مربوط به انسداد جریان خون در قلب را ایجاد کند یا منجر به جمع آوری مایع در اطراف لایه بیرونی قلب (پریکارد) شود. این می تواند منجر به تنگی نفس، آریتمی، خاموشی و گاهی اوقات مرگ ناگهانی شود.
روش های تشخیص تومور قلبی
پزشک با توجه به شرایط شما بهترین روش تشخیص را به شما توصیه میکند، این روش ها شامل روش های زیر می شوند:
- اکوکاردیوگرافی
- MRI قلب
- سی تی اسکن
- کاتتریزاسیون قلبی
انواع تومور های قلبی
تومورهای اولیه غیر سرطانی قلب حدود ۷۵ تا ۹۵ درصد تمام تومورهای اولیه قلب غیرسرطانی هستند. اما اگر آنها با عملکرد قلب شما تداخل داشته باشند همچنان می توانند خطرناک باشند و در صورت عدم درمان می توانند خطر سکته مغزی را ایجاد کنند. تومورهای قلبی اولیه غیر سرطانی که در بزرگسالان ایجاد می شوند عبارتند از:
میگزوما یا میکسوم:
این شایع ترین تومور اولیه غیرسرطانی قلب است (حدود ۵۰ درصد از تمام موارد). برای جلوگیری از عوارض جدی مانند: آمبولی باید از طریق جراحی برداشته شود. میکسوم معمولاً در دهلیز چپ ایجاد می شود.
فیبروالاستوم پاپیلاری:
این دومین تومور غیرسرطانی اولیه قلب شایع است. این تومور می تواند افراد را در هر سنی تحت تاثیر قرار دهد، اما معمولا در افراد بالای ۶۰ سال تشخیص داده می شود. در حدود ۸۰ درصد مواقع، این تومور روی دریچه های قلب (معمولاً دریچه آئورت یا میترال شما) رشد می کند. حتی اگر علائمی نداشته باشید، پزشک جراحی را برای کاهش خطر آمبولی توصیه می کند.
لیپوم:
این تومور افراد در سنین مختلف را تحت تاثیر قرار می دهد. خود تومور از نظر ظاهر متفاوت است. ممکن است کوچک باشد، یا ممکن است بسیار بزرگ باشد. لیپوم ها معمولاً در بطن چپ، دهلیز راست یا سپتوم دهلیزی (دیواره ای که حفره های بالای قلب را جدا می کند) ایجاد می شوند.
همانژیوم:
این تومورها در طول عمر، از نوزادان تا افراد ۶۵ ساله، تشخیص داده شده اند. آنها معمولا علائمی ایجاد نمی کنند. بنابراین، آنها اغلب از طریق آزمایشات برای مسائل دیگر تشخیص داده می شوند. همانژیوم اغلب همراه با تومورها در دستگاه گوارش یا پوست شما رخ می دهد.
عکس تومور قلبی
آیا بعد از عمل احتمال دارد توده قلبی دوباره عود کند؟
بله احتمالش وجود دارد ولی این احتمال بسیار اندک است به طوری که در بخش بسیار زیادی از بیماران، صرف عمل جراحی باعث درمان قطعی بیماری می شود و بعد از آن، تنها اکو های دوره ای کفایت می کند. نیازی به شیمی درمانی یا دارو های دیگر هم نیست.
میگزوم ها چطور درمان می شوند؟
تنها راه درمان توده قلبی، انجام عمل جراحی و خارج کردن آن است. عموما این عمل جراحی، نیاز به برش گسترده ای ندارد و از انواع اعمال سخت جراحی نیز، محسوب نمی شود. بهتر است در صورتی که پزشک برای شما این روش را انتخاب کرده است، سریع تر تحت جراحی قرار بگیرید. دیر عمل کردن توده قلبی، احتمال بزرگ تر شدن آن را دارد که خودش باعث می شود عمل جراحی سخت تر بشود. هم چنین هر چقدر میگزوم پیش رفته تر باشد احتمال اینکه مواردی نظیر آریتمی های قلبی خطرناک یا نارسایی قلبی یا آمبولی (کنده شدن توده) رخ دهند بیش تر می شود و هر کدام از این عوارض خود مسایل پیچیده تر و بدتری را پیش می آورند.
برای کسی که میگزوم، تشخیص داده شده آیا دارویی وجود دارد؟
همان طور که گفته شد درمان اصلی میگزوم، استفاده از روش جراحی است و درمان های دارویی موثری تا به حال برای این بیماری وجود نداشته است. هر چند بیمارانی که به میگزوم دچار هستند، و دچار علایمی نظیر سکته ی مغزی ناشی از این بیماری یا نارسایی قلبی و آریتمی های خطرناک قلبی شده اند، باید به خاطر این عوارض دارو استفاده کنند، ولی خود میگزوم به تنهایی نیازمند درمان دارویی نیست.
تومور های قلبی در نوزادان
تومورهای قلبی اولیه غیرسرطانی که در نوزادان و کودکان ایجاد می شوند عبارتند از:
رابدومیوم قلبی این شایع ترین نوع تومور قلبی در نوزادان و کودکان است. رابدومیوم ها به صورت خوشه ای رشد می کنند و معمولاً بدون درمان خود به خود از بین می روند.
تراتوم. این تومور به طور معمول در پریکارد (کیسه ای که قلب کودک شما را احاطه کرده است) ایجاد می شود. همچنین می تواند از پایه رگ های خونی اصلی متصل به قلب آنها رشد کند.
فیبروم. بر خلاف رابدومیوم، فیبروم به صورت یک تومور منفرد ظاهر می شود. معمولاً در عضله بطن کودک شما رشد می کند. کودک شما احتمالاً برای برداشتن این تومور نیاز به جراحی دارد زیرا می تواند باعث مشکلات جدی قلبی شود.
هامارتوما. این تومور کاردیومیوپاتی هیستیوسیتوئید یا هامارتوم سلول پورکنژ نیز نامیده می شود. ممکن است بر ریتم قلب کودک شما تأثیر بگذارد.
در صورت وجود چه علایمی بهتر است به متخصص قلب مراجعه کنیم؟
اگر علایمی نظیر درد قفسه سینه و تنگی نفس و سرفه و یا سرگیجه و حملات سنکوپ داشته اید، باید به متخصص قلب مراجعه کنید و یک بار تحت بررسی اولیه قرار بگیرید. البته این علایم هیچ کدام اختصاصی بروز میگزوم نیستند، ولی چون در بررسی این علایم از نوار قلب و اکو استفاده می شود، در صورتی که به میگزوم هم مبتلا باشید (که در کل بیماری شایعی نیست)، بیماری قابل تشخیص خواهد بود و پس از آن درمان پذیر نیز می باشد.
