نقص مادرزادی دریچه آئورت و یا تنگی دریچه آئورت در سنین بزرگسالی هر دو می توانند خطرات بسیاری برای بیمار داشته باشند. به همین علت تعویض دریچه آئورت در موارد حاد می تواند زندگی فرد را نجات دهد. جایگزینی دریچه آئورت با کاتتر Transcatheter Aortic Valve Replacement یکی از بهترین روش های تعویض دریچه آسیب دیده بدون نیاز به شکافتن قفسه سینه است. برای آشنایی با این عمل و خطرات احتمالی آن با ما همراه باشید.
تعویض دریچه آئورت به روش TAVR
تعویض دریچه آئورت با روش (TAVR) یک شیوه با حداقل میزان تهاجم برای درمان و جایگزینی تنگی دریچه آئورت می باشد. جایگزینی دریچه آئورت با استفاده از کاتتر (TAVR) گاهی اوقات با عناوینی مانند کاشت دریچه آئورت با استفاده از کاتتر (TAVI) نیز نامیده می شود.
روش تاویر می تواند به عنوان یک گزینه درمانی برای بیمارانی باشد که در معرض ریسک بالا و متوسط ناشی از عوارض عمل جراحی قلب باز قرار دارند. تصمیم برای درمان تنگی دریچه آئورت با TAVR پس از مشورت با تیمی از متخصصان جراحی قلب و عروق گرفته خواهد شد و مسلما وضعیت بیمار تعیین کننده بهترین گزینه درمانی خواهند بود.
تعویض دریچه آئورت با استفاده از روش تاویر می تواند علائم و نشانه های تنگی دریچه آئورت را تسکین داده و احتمال افزایش طول عمر در افرادی که به علائم شدید دچار هستند را، بهبود می بخشد.

چه زمانی نیاز به تعویض دریچه آئورت است؟
معمولا زمانی که دریچه آئورت دچار حالت ضخیم شدگی و یا انباشت رسوبات کلسیمی می گردد، قادر به ارسال جریان خون کافی به تمامی نقاط بدن نخواهد بود.
بنابراین افراد مبتلا به تنگی دریچه آئورت ممکن است علائمی مانند درد قفسه سینه، غش، خستگی، ورم پا و تنگی نفس را تجربه کنند. البته این شرایط می تواند در برخی مواقع به نارسایی قلبی و مرگ ناگهانی منجر شود.
کاشت دریچه آئورت برای چه کسی تجویز می شود؟
این روش درمانی برای تعویض دریچه آئورت برای بیمارانی با شرایط زیر می تواند مناسب باشد:
- بیمارانی با تنگی دریچه آئورت که علائم و نشانه های این بیماری را تجربه می کنند.
- بیمارانی که به عوارض بالا و یا متوسط ناشی از عمل جراحی تعویض دریچه آئورت مبتلا شده اند. مشکلات و بیماری های مربوط به کلیه و ریه خطر بروز این عوارض را در طی عمل جراحی دو چندان خواهد کرد.
- بیمارانی که در گذشته یک دریچه از جنس بافت بیولوژیکی دریافت نموده اند، ولی هم اکنون قادر به عملکرد مناسب نمی باشد.
عوارض عمل تعویض دریچه قلب چیست؟
همه جراحی های قلب و عروق می توانند عوارض و خطراتی برای بیمار داشته باشند، وظیفه متخصص قلب این است که بیمار و همراه وی را پیش از عمل از این خطرات احتمالی آگاه کتد. خطرات تعویض دریچه آئورت با کاتتر (TAVR) ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- خون ریزی
- مشکلات مربوط به رگ های خونی
- مشکلات مربوط به تعویض دریچه مانند سر خوردن یا بیرون زدگی دریچه
- سکته
- مشکلات ریتم قلبی (آریتمی) و نیاز به کاشت پیس میکر
- بیماری کلیوی
- حمله قلبی
- عفونت
- مرگ
در جراحی تعویض دریچه آئورت چه اتفاقی می افتد؟
تعویض دریچه آئورت با استفاده از کاتتر (TAVR) شامل تعویض دریچه آئورت آسیب دیده بیمار با یک دریچه ساخته شده از بافت قلب گاو یا خوک می باشد که به آن دریچه از جنس بافت بیولوژیکی نیز گفته می شود. در برخی موارد، یک دریچه بافت بیولوژیکی TAVR ممکن است جایگزینی برای یک دریچه بافت بیولوژیکی قبلی باشد که دیگر قادر به عملکرد مناسب نمی باشد.
قبل از عمل تعویض دریچه قلب
قبل از به کار گیری این روش ارزیابی های لازمه بر روی بیمار انجام خواهد شد تا از نبود فاکتورهای خطر احتمالی که می توانند بیمار را تحت عمل TAVR تحت تاثیر قرار دهند، اطمینان حاصل گردد.
ممکن است قبل از عمل، دارویی برای کاهش خطر عفونت به فرد داده شود.

نحوه انجام عمل تعویض دریچه آئورت به روش تاویر
در طی روش TAVR بیمار داروی آرامبخش دریافت نموده یا تحت بیهوشی عمومی قرار خواهد گرفت. معمولا برای جلوگیری از لخته شدن خون یک دارو به بیمار تزریق خواهد شد.
فشار خون، عملکرد قلب و ریتم به طور منظم تحت نظر هستند و مراقب هرگونه تغییر احتمالی می باشند، تا طبق مراحل مورد نیاز با درمان ها مدیریت شود.
برای انجام TAVR، پزشک ممکن است از طریق رگ خونی در پا یا از طریق برش ریز در قفسه سینه به قلب دسترسی پیدا کند. اگر چه گاهی اوقات از روش های دیگری به منظور دسترسی به قلب استفاده می گردد. یک لوله توخالی (کاتتر) از طریق این نقطه دسترسی، وارد می شود. پزشک از تکنیک های پیشرفته تصویربرداری برای هدایت کاتتر از طریق رگ های خونی، به قلب و در نهایت به دریچه آئورت استفاده می کند.
پس از قرارگیری دریچه جدید، یک بالون واقع شده در نوک کاتتر باد شده تا دریچه تعویضی در موقعیت مناسب گسترش یابد. بعضی از دریچه ها حتی بدون استفاده از این بالون نیز می توانند به طور مناسبی پهن شوند. هنگامی که پزشک از قرار گیری مناسب دریچه آئورت اطمینان حاصل نمود، کاتتر خارج می گردد.
مراقبت بعد از بعد از عمل جایگزینی دریچه آئورت
فرد ممکن است به منظور ارزیابی های بعد از عمل، یک شب را در بخش مراقبت های ویژه بیمارستان سپری نماید. عموماً حدود دو تا پنج روز زمان برای بهبودی در بیمارستان مورد نیاز خواهد بود.
بعد از انجام عمل TAVR بیمار نیازمند پیگیری های منظم پزشکی می باشد. در صورت بروز هر گونه علائم و یا نشانه های تشدید شونده بیمار باید به پزشک خود اطلاع دهد.
ممکن است بعد از عمل نیاز به مصرف داروهای خاصی باشد. به عنوان مثال، برای پیشگیری از لخته شدن خون در ماه های آتی، باید داروهای رقیق کننده خون مصرف گردد. پزشک در مورد مدت زمان احتمالی برای مصرف این داروها با فرد صحبت خواهد کرد. داروهای تجویزی همیشه باید به صورت مرتب مصرف گردند.

دریچه های مصنوعی قلب، از جمله دریچه آئورت جایگزین با کاتتر، ممکن است توسط باکتری ها عفونی شوند. اکثر باکتری هایی که باعث عفونت دریچه قلب می شوند از باکتری های موجود در دهان هستند. بهداشت عالی دندانی از جمله مسواک زدن می توانند به پیشگیری از بروز این عفونت ها کمک کند. این احتمال وجود دارد که پزشک برای پیشگیری از ابتلا به عفونت های ناشی از اقدامات دندانپزشکی، مصرف داروهای آنتی بیوتیکی را توصیه نماید.
پزشک ممکن است تغییرات در سبک زندگی سالم، مانند مصرف رژیم غذایی سالم از نظر قلبی، ورزش منظم، حفظ وزن در یک محدوده مناسب و پرهیز از کشیدن سیگار را توصیه نماید.
دکتر محمد حسین نجفی متخصص فشار خون در تهران و فلوشیپ آنژیوپلاستی