حتما بسیاری از مردم عرق کردن سر و گردن در خواب را تجربه کردند. در این مقاله در رابطه با تعریق شبانه در زنان و مردان صحبت شده است.
علت عرق کردن سر و گردن در خواب
عرق کردن سر و گردن در خواب شکایتی شایع ولی عموما بی خطر است که به خاطر تغییرات سیستم های عصبی اتونومیک در خواب رخ می دهد و باعث بروز این این حالت می شود. ترشح برخی هورمون ها در خواب (نظیر کورتیزول و آدرنالین) تغییر می کند و به دنبال این تغییر است که برخی افراد بیش تر از سایرین در خواب دچار تعریق می شوند.
البته به خصوص در افراد دیابتی افت های قند شبانه می تواند باعث بروز این حالات گردد. در صورتی که به این مشکل دچار هستند توصیه می شود یک بار آزمایشات کامل خون شامل قند و چربی و کبد و کلیه و تیروئید را انجام بدهید تا در صورت بروز مشکل خاصی درمان آن شروع گردد.
علت عرق کردن سر و گردن در خواب مردان
عامل این عرق کردن می تواند در چنیدن دسته بندی قرار گیرد که عبارت است از:
۱- سطوح پایین تستوسترون در خون
سطوح پایین تستوسترون که به آن هایپوگنادیسم مردانه نیز گفته می شود، می تواند باعث تعریق شبانه شود. حدودا ۳۸ درصد از مردان ۴۵ ساله یا بالاتر، به دلایل مختلفی، سطح تستوسترون پایینی دارند.
حتی مردان سالم بالای ۶۰ سال نیز، به احتمال ۲۰ درصد ممکن است سطح تستوسترون پایینی داشته باشند. علل هایپوگنادیسم در مردان بسیار متفاوت است. اما می توان آن ها را به دو دسته طبقه بندی کرد. علل اولیه، که به مشکلاتی در بیضه ها اشاره دارد و علل ثانویه که نشان می دهد در بخشی از مغز که تولید هورمون ها را کنترل می کند، مشکلاتی وجود دارد.
سایر علائم ناشی از سطوح پایین تستوسترون عبارتند از:
- کاهش میل جنسی و اختلال نعوظ
- ریزش موهای بدن و صورت
- احساس ضعف و خستگی شدید
- کاهش توده عضلانی و افزایش چربی بدن
تعریق شبانه ناشی از سطوح پایین تستوسترون را می توان از طریق درمان جایگزینی تستوسترون و یا درمان علت زمینه ای این مشکل، برطرف نمود.
۲- استرس و اضطراب
اضطراب می تواند فعالیت غدد عرق را افزایش دهد. افرادی که استرس یا اضطراب بالایی دارند، بیشتر ممکن است دچار تعریق شبانه شوند.
این امر هم در مورد اضطراب کوتاه مدت و هم اضطراب مزمن صادق است. برخی تحقیقات نشان می دهد که استرس برای حل یک مسئله ریاضی هم می تواند بر فعالیت غدد عرق تاثیر بگذارد.
زنان تقریبا دو برابر بیشتر از مردان در معرض خطر ابتلا به اختلال اضطراب هستند. مردان نیز کمتر ممکن است که علائم ناشی از مشکلات روان خود را گزارش کنند و یا به دنبال درمان این مشکلات باشند. علائم استرس می تواند در مردان و زنان متفاوت باشد.
زنان واکنش های احساسی بیشتری (مانند غم و اندوه) نشان می دهند اما مردان علائم فیزیکی بیشتری (مانند تغییرات فشار خون) را تجربه می کنند. با این حال، پاسخ های زنان و مردان به استرس، شباهت های زیادی دارد.
علت عرق کردن سر و گردن در خواب زنان
۱- یائسگی
هورمون ها می توانند بر نحوه تعریق بدن تاثیر بگذارند. حدودا ۸۰ درصد از زنانی که در دوران پیش از یائسگی و یا یائسگی قرار دارند، گر گرفتگی یا تعریق شبانه را تجربه می کنند. این دو علامت به عنوان علائم وازوموتور در یائسگی شناخته می شوند و می توانند باعث ناراحتی و کاهش کیفیت زندگی فرد شوند.
علائم وازوموتور در یائسگی می تواند در دوران پیش از یائسگی شروع شود. این دوره، با نوسانات هورمونی تشخیص داده می شود. علائم وازوموتور علاوه بر اینکه در دوران یائسگی ادامه می یابند، ممکن است پس از یائسگی نیز ظاهر شوند.
۲- نوسانات هورمونی
گرگرفتگی و تعریق شبانه ممکن است اغلب به عنوان علائم یائسگی شناخته شوند، اما این دو علامت می توانند ناشی از نوسانات هورمونی چرخه قاعدگی یا بارداری نیز باشند.
برخی از زنان ممکن است در مراحل مختلفی از چرخه قاعدگی خود، تعریق شبانه را تجربه کنند. زنان مبتلا به اختلال خلقی پیش از قاعدگی (PMDD) اغلب با مشکلاتی همچون اختلالات خواب و خواب بی کیفیت مواجه می شوند. سایر علائم PMDD می تواند شامل تغییرات خلقی، اضطراب، افسردگی، کاهش تمرکز و کمبود انرژی باشد.
بیش از یک سوم زنان باردار، دچار گر گرفتگی یا تعریق شبانه می شوند و ۲۹ درصد از آن ها، پس از زایمان نیز همچنان این علائم را تجربه می کنند.
تعریق مرتبط با بارداری در حدود هفته ۳۰ به اوج خود می رسد، در حالی که تعریق پس از زایمان حدودا دو هفته بعد از زایمان به اوج خود می رسد. عوامل خطر تعریق مرتبط با بارداری شامل مواردی همچون افسردگی و وزن بالا می باشد.
۳- نارسایی زودرس تخمدان
نارسایی زودرس تخمدان می تواند باعث شود که برخی از زنان، علائم یائسگی (از جمله تعریق شبانه و گر گرفتگی) را در سنین بسیار پایین تر از یائسگی تجربه کنند.
نارسایی زودرس تخمدان زمانی رخ می دهد که تخمدان ها قبل از ۴۰ سالگی به طور طبیعی کار نکنند. این اتفاق منجر به بروز علائم یائسگی و ناباروری می شود. این بیماری با یائسگی زودرس متفاوت است.
زیرا زنان مبتلا به نارسایی زودرس تخمدان، ممکن است گهگاهی پریود شوند. علاوه بر این، برخی از زنان مبتلا به نارسایی زودرس تخمدان همچنان می توانند باردار شوند.
۴- اضطراب و استرس
بیش از ۳۰ درصد زنان، در مقطعی از زندگی خود به اختلال اضطراب مبتلا می شوند. علاوه بر این، حدودا ۶۳ درصد از زنان سطوح متوسط استرس را گزارش می کنند. اضطراب و استرس کوتاه مدت یا مزمن، می تواند باعث افزایش فعالیت غدد عرق و در نتیجه تعریق شبانه شود.
همچنین، اضطراب احتمالا باعث می شود که افراد بیشتر متوجه تعریق شبانه خود شوند. این امر می تواند به دلیل اختلال خواب مرتبط با اضطراب و یا نگرانی در مورد مشکلات ناشی از تعریق شبانه باشد.
اگر نگران تعریق شبانه و یا سطح استرس و اضطراب خود هستید، پزشک می تواند هر گونه علت یا بیماری زمینه ای را تشخیص دهد و گزینه های درمانی مناسب شما را پیشنهاد کند.
علل دیگر
- مصرف برخی داروها
- آپنه انسدادی خواب
- ابتلا به عفونت ها
- هایپرهیدروز (تعریق بیش از حد بدن)
چه داروهایی باعث تعریق شبانه می شوند؟
تعریق شبانه میتواند ناشی از عوارض داروهای مصرفی شما باشد، از قبیل:
- داروهای افسردگی (داروهای ضد افسردگی)
- داروهای به کار رفته برای تنظیم کردن هورمون ها (هورمون تراپی)
- داروهایی که سطح قند خون شما را کاهش میدهند (عوامل کاهنده قندخون)
شرایط پزشکی که می توانند باعث تعریق شبانه شوند چه هستند؟
به طور کلی بیماری ها و شرایطی که می تواند باعث تعریق شبانه در مردان و زنان شوند عبارتند از:
- اضطراب
- نوروپاتی خود ایمن (صدمه به اعصاب ارادی شما )
- تب مالت (یک عفونت باکتریایی)
- سندرم کارسینوئید (سندرم ناشی از نوع خاصی از تومور سرطانی)
- اندوکاردیت (عفونت بافت قلبی شما)
- HIV / AIDS
- لنفوم هوچکین (بیماری هوچکین)
- هایپرتیروئیدیسم ( پر کاری تیروئید)
- سرطان خون
- یائسگی
- میلوفیبروزیز (یک اختلال مغز استخوان)
- لنفوم غیر هوچکین
- استئومیلیت (عفونت استخوان)
- فئوکروموسیتوما (تومور نادر غده آدرنال)
- آبسه پیوژنیک (حفره پر از چرک ناشی از یک عفونت)
- اختلالات خواب (مانند آپنه انسدادی خواب)
- ضربه
- سیرنگومیلی (کیست پر از مایع در نخاع)
- بیماری سل
چه زمانی برای تعریق شبانه به پزشک مراجعه کنیم؟
برنامه ملاقات با پزشک را داشته باشید درصورتیکه که:
- تعریق شبانه به صورت منظم رخ می دهد.
- تعریق شبانه خواب شما را مختل می کند.
- تعریق شبانه توسط یک تب یا علایم دیگری از قبیل کاهش وزن غیر قابل توضیحی همراه باشد.
علت تنگی نفس در خواب
تنگی نفس در خواب برخی علت های مهم دارد که نیازمند بررسی توسط پزشک هستند. مثلا افراد چاق در صورت بروز تنگی نفس و از آن مهم تر خروپف های شبانه باید حتما از نظر بیماری آپنه ی انسدادی خواب بررسی شوند.
هم چنین بیمارانی که نارسایی قلبی دارند در صورتی که شبها به دنبال دراز کشیدن دچار تنگی نفس می شوند باید درمان دارویی شان تشدید شود زیرا این مشکل نشانه ی این است که ایشان هم چنان به درجاتی از احتقان ریوی دچار هستند.
هم چنین استرس و خواب نامناسب نیز می تواند عامل بروز این حالات باشد. به طور کل توصیه می شود اگر از علایم فوق رنج می برید یک بار حتما توسط متخصص قلب ویزیت شوید تا از نظر کارکرد قلبی و وضعیت عروقی مورد بررسی قرار بگیرید.
اغلب به عنوان یک تنگی شدید در قفسه ی سینه، دشواری در دم یا یک احساس خفگی توصیف می شود. فعالیت و تمرین سنگین، دمای بالای هوا، چاقی مفرط و ارتفاع زیاد می تواند منجر به تنگی نفس در یک فرد سالم شود.
خارج از این مثال ها، تنگی نفس می تواند نشانه ای از یک بیماری باشد. اگر تنگی نفس غیر قابل وصفی دارید، به خصوص اگر به طور ناگهانی و شدید باشد فورا به پزشک خود مراجعه کنید.
علت تنگی نفس
بیشتر موارد تنگی نفس مربوط به وضعیت قلب یا ریه هستند. قلب شما و ریه هایتان درگیر انتقال دادن اکسیژن به بافت های شما و خارج کردن دی اکسید کربن بوده و مشکلات در ارتباط با هر یک از این روندها که تنفس شما را تحت تاثیر قرار می دهند، می باشند.
تنگی نفسی که به طور ناگهانی اتفاق بیفتد ( که به آن حاد گفته می شود) شمار محدودی از علت ها را دارد که شامل :
- آسم ( اسپاسم شاخه ای )
- مسمومیت ناشی از کربن مونو اکسید
- تامپوناد قلبی ( مایع بیش از حد اطراف قلب )
- سکته ی قلبی
- نارسایی قلبی
- فشار خون پایین ( هیپوتنشن )
- امبولی ریوی ( لخته ی خون در یک رگ درون ریه ) •پنوموتوراکس بیرون جنبی ( ریه ی تخریب شده )
- ذات الریه ( ویروس ریوی )
- خون ریزی ناگهانی
- انسداد مجرای تنفسی فوقانی ( انسداد در راه تنفسی )
در مورد تنگی نفسی که برای چند هفته یا بیشتر طول کشیده ( به طور مزمن ) این وضعیت بیشتر به علل زیر می باشد :
- آسم
- سی او پی دی ( یک بیماری ریوی مسدود کننده و مزمن )
- عملکرد غیرطبیعی قلب
- بیماری های ریوی بینابینی
- چاقی مفرط
مراقبت های لازم در مواقع تنگی نفس
برای جلوگیری از وخیم شدن تنگی نفس مزمن اقدامات زیر را انجام دهید :
– سیگار نکشید. وقتی که شما از تنباکو استفاده نمی کنید، خطر مبتلا شدن به بیماری های قلبی و ریوی و سرطان شروع به افت می کند، حتی اگر چندین سال سیگار می کشیده اید.
– از قرار گرفتن در معرض آلاینده ها بپرهیزید. تا حد ممکن، از تنفس مواد آلرژی زا و سموم محیطی خودداری کنید.
– اگر دچار اضافه وزن هستید، وزن خود را کاهش دهید.
– یک برنامه ی کارکردی داشته باشید. با پزشکتان در میان بگذارید که اگر بیماری هایتان بدتر شد، چه کاری انجام دهید.
– ارتفاع را در نظر داشته باشید. از تقلا در ارتفاع های بالاتر از ۱/۵۲۴ متر بپرهیزید.
– به طور دائم تجهیزات خود را بررسی کنید. اگر به اکسیژن اضافی متکی هستید، مطمئن باشید مقداری که دارید کافی بوده و دستگاه ها به درستی کار می کنند.
دکتر محمد حسین نجفی متخصص قلب و عروق و فوق تخصص آنژیوپلاستی
برای پرسش و پاسخ از دکتر روی لینک پرسش از دکتر کلیک کنید.