یکی از داروهایی که در سراسر دنیا بیش ترین استفاده را دارد داروی آسپرین است که احتمالا یا خودتان از این دارو استفاده می کنید و یا اینکه در اطرافیانتان کسی را می شناسید که از این دارو استفاده کند. آسپرین از داروهای قدیمی است که سال ها است در سراسر جهان میلیون ها بیمار از آن استفاده می کنند. اما این دارو در واقع چه کاری انجام می دهد؟ برای چه منظوری تجویز می شود؟ آیا خطرات و عوارضی هم دارد؟ مصرف آن برای کدام دسته از بیماران توصیه نمی شود؟ آسپرین بچه به چه معنا است؟ در این نوشتار سعی می کنیم به این سوالات پاسخ بدهیم
عکس آسپرین بچه
آسپرین بچه چه کار می کند؟
در بدن انسان سلول های خونی به نام پلاکت وجود دارند که وظیفه شان تشکیل لخته ی خون است. آسپرین با مهار عملکرد این سلول ها، باعث می شود که خون به اصطلاح رقیق شود. بنابراین مشخص است که تجویز این دارو مانع تشکیل لخته ی خون می شود و در بیماری هایی که خطر تشکیل لخته بالا است و بیمار را تهدید می کند (مثل سکته های قلبی یا مغزی) تجویز این دارو می تواند مفید باشد.
آسپرین در دوز های مختلفی در دسترس است ولی دوزهای ۸۱ میلی گرمی و ۳۲۵ میلی گرمی آن شایع ترین انواع آن هستند. دوز ۸۱ میلی گرمی همان دوزی است که از آن به عنوان آسپرین بچه یاد می شود و در واقع کمترین دوز در دسترس آسپرین است و به جز برخی موارد خاص، تقریبا همیشه این دوز از آسپرین است که تجویز می شود (در برخی کشورها نظیر کشور ما دوز آسپرین بچه به جای ۸۱ میلی گرم ۸۰ میلی گرم است که از نظر اثربخشی و تاثیر، تفاوتی با دوز ۸۱ میلی گرمی ندارد)
آسپرین بچه در چه بیمارانی تجویز می شود؟
همان طور که گفته شد اصلی ترین مورد تجویز آسپرین در مواردی است که احتمال تشکیل لخته ی خون بالارفته است، پس از آسپرین به عنوان رقیق کننده ی خون استفاده می شود تا جلوی بروز عوارض ناشی از این تشکیل لخته گرفته شود. مهم ترین این موارد بیمارانی هستند که پیش از این، دچار سکته های قلبی و یا سکته های مغزی شده اند. در این بیماران تجویز آسپرین معمولا باید مادام العمر باشد تا از بروز مجدد این بیماری ها جلوگیری کند.
آسپرین بچه چه عوارضی دارد؟
البته این خونریزی های با مصرف آسپرین به تنهایی به ندرت رخ می دهند و جز در برخی موارد خاص، نظیر بیمارانی که پیش از این دچار خونریزی های گوارشی شده اند و یا اینکه دچار زخم های معده یا اثنی عشر هستند، معمولا تجویز این دارو مشکلی ایجاد نمی کند. اگر سابقه ی ناراحتی گوارشی دارید و پزشک برای شما این دارو را تجویز کرده، حتما به وی اطلاع دهید. هم چنین آسپرین در تعداد بسیار اندکی از بیماران می تواند باعث واکنش های حساسیتی نظیر کهیر شود. خونریزی های زیرپوستی با آسپرین نیز موردی بی خطر است و جای نگرانی ندارد
آیا همه ی افراد مسن باید آسپرین بچه استفاده کنند؟
این موضوع را زیاد شنیده ایم که می گویند باید تمامی افراد مسن بالای ۵۰ سال از آسپرین استفاده کنند. ولی این باور علمی دیگر منسوخ شده است و بر اساس آخرین مطالعات انجام شده، استفاده از آسپرین تنها در افرادی توصیه می شود که یا سابقه ی گرفتگی های عروقی داشته اند و یا سکته های قلبی و مغزی در ایشان رخ داده باشد. یعنی صرف سن بالای ۵۰ سال، دلیلی بر مصرف آسپرین نیست و در صورتی که به بیماری های یاد شده مبتلا نباشید، توصیه نمی شود از این دارو استفاده کنید.
آیا آسپرین بچه اثر کمتری از آسپرین های دیگر دارد؟
گفتیم که آسپرین بچه دارویی است با دوز ۸۰ میلی گرم و آسپرین های بزرگ تر دوز ۳۲۵ میلی گرمی دارند. در مطالعات نشان داده شده است که آسپرین بچه با همان دوز ۸۰ میلی گرمی، برای پیش گیری از آسیب های عروقی و سکته های قلبی و مغزی کفایت می کند. به عبارت دیگر استفاده از دوزهای بالاتر فقط خطر عوارض آسپرین را بیش تر می کند و سود بیش تری نسبت به آسپرین ۸۰ ندارد.
دکتر محمد حسین نجفی متخصص قلب و عروق
