یکی از مهم ترین نگرانی هایی که بیماران مبتلا به نارسایی قلبی و خانواده هایشان دارند در مورد طول عمر بیماران نارسایی قلبی است. در واقع این تصور اشتباه در بین بسیاری افراد وجود دارد که بیماران مبتلا به نارسایی قلبی طول عمر کافی ندارند و در معرض مرگ زودرس قرار می گیرند و هم چنین زندگی بسیار سخت و همراه با درد و رنج بالایی را تحمل خواهند کرد. امروز و در این نوشتار به این می پردازیم که چرا چنین تصوری اشتباه است و در مورد طول عمر و کیفیت زندگی بیماران مبتلا به نارسایی قلبی بیش تر صحبت می کنیم.
آیا واقعا طول عمر بیماران نارسایی قلبی پایین است؟
وقتی در مورد طول عمر و کیفیت زندگی بیماران نارسایی قلبی صحبت می کنیم باید به چند موضوع دقت کنیم. اولین مورد همان طور که گفته شد میزان EF است. نارسایی قلبی در بسیاری از بیماران شدید نیست و بسیاری از این بیماران EF های بالای ۳۵ درصد دارند و معمولن با درمان مناسب و رعایت توصیه های درمانی خیلی از این بیماران طول عمری نزدیک به طبیعی خواهند داشت و می توانند زندگی مناسبی را ادامه دهند.
در بیمارانی که EF های زیر ۳۵ درصد دارند نیز بسیار مهم است که بدانیم علت اولیه ی افت EF در ایشان چه بوده است و ایا می توان کاری برای بهبود این عملکرد انجام داد یا خیر. خیلی وقت ها با حل مشکل زمینه ای (نظیر جراحی قلب یا تعبیه ی استنت در قلبی که دچار گرفتگی های عروقی است) و یا برطرف کردن مشکلات دریچه ای می توان امیدوار بود که عملکرد قلب به مرور زمان به سطح نرمال برگردد. این موضوع در بسیاری از بیماران دیده شده است که با حل مشکل اولیه ی زمینه ای میزان EF نیز بهبود یافته است و فرد توانسته به زندگی طبیعی بازگردد و طول عمری نزدیک به طبیعی داشته باشد.
در موارد پیش رفته نارسایی قلبی چه روش های درمانی وجود دارد؟
در بیمارانی که دچار نارسایی های پیش رفته ی قلبی با افت EF تا مقادیر زیر ۲۵ درصد هستند معمولن نیاز به استفاده از روش های درمانی پیش رفته تر است. تعبیه ی دستگاه های شوک دهنده (ICD) و هماهنگ کننده ی ضربان قلب (CRT) می تواند تا حدی به بهبود علایم این بیماران کمک کند و از مرگ های ناگهانی ناشی از آریتمی ها نیز در ایشان جلوگیری کند.
هم چنین گاهی در افرادی که سن زیر ۶۵ سال دارند و توسط پزشک معالج برای ایشان صلاح دانسته می شود روش پیوند قلب نیز می تواند کمک زیادی به بهبود علایم کند. هر چند این روش به طور گسترده در دسترس نیست و برای هر بیماری نیز لزومن گزینه ی مناسبی نیست.
آیا افراد با نارسایی قلبی زندگی پر درد و رنجی خواهند داشت؟
باید بدانیم که بیماران مبتلا به نارسایی قلبی به خاطر افت عملکرد قلب در معرض بروز عوارضی نظیر تنگی نفس های فعالیتی و در حین خواب و هم چنین ورم اندام ها هستند که گاهی باعث می شود این افراد کیفیت زندگی نامناسبی داشته باشند که هم برای ایشان و هم برای اطرافیانشان مساله ای آزاردهنده است.
اما بدانیم که این عوارض در صورت درمان مناسب و استفاده ی منظم از داروهای تجویز شده و هم چنین رعایت مسایلی مثل محدودیت در مصرف آب و نمک و ورزش منظم و کاهش وزن تنها در تعداد اندکی از این بیماران رخ می دهد و تقریبن در هیچ یک از بیمارانی که دستورات پزشک را درست و مو به مو انجام بدهند عوارض فوق دیده نمی شوند.
نارسایی قلبی در چه بیمارانی خطرناکتر است؟
با همه ی این توضیحات بهتر است بدانیم که نارسایی قلبی به خصوص در مواردی که فرد برای درمان اولیه دیر مراجعه کرده باشد و یا اینکه بیماری زمینه ای به هر دلیلی پیش رفته باشد و درمان مناسب صورت نگرفته باشد می تواند خطرناک باشد. بیماران مسن تر و بیماران با بیماری های زمینه ای مثل دیابت و فشارخون بالا و هم چنین بیمارانی که دچار نارسایی کلیوی هستند بیش از سایرین در معرض خطرات این بیماری قرار دارند و معمولن هم بیش ترین میزان عوارض و مرگ و میر در بیمارانی رخ می دهد که در کنار نارسایی قلبی دچار سایر آسیب های عضوی نظیر کلیه و مغز و کبد نیز هستند.
جمع بندی
نباید فراموش کنیم که بیماری نارسایی قلبی بیماری مهمی است و در صورتی که این بیماری را جدی نگیرید ممکن است عوارض مهمی داشته باشد ولی هم چنین دیدیم که این تصور که نارسایی قلبی معادل بروز فاجعه است تصوری نادرست می باشد. بسیاری از این بیماران هستند که زندگی سالم و طبیعی را دارند و سالیان سال است که با رعایت توصیه های پزشکی و استفاده ی دقیق و منظم از داروهایشان در کنار خانواده شان اوقات خوبی را می گذرانند. فراموش نکنیم که روحیه ی مثبت و نگرش خوش بینانه می تواند اثر بسیار خوبی در شرایط این بیماران و خانواده شان داشته باشد.
دکتر محمد حسین نجفی، فوق تخصص قلب و عروق در تهران