گرفتگی رگ قلب (تصلّب شرایین) به صورت تدریجی ایجاد می‌شود و موارد خفیف آن علامتی ندارد. معمولا وقتی نمایان می‌شود که شریان آنقدر باریک یا بسته شود که نتواند خون کافی به اندام و بافت مورد نظر برساند. گاهی ایجاد لخته‌ی خونی مسیر را کاملا می‌بندد و ایجاد حمله‌ی قلبی یا سکته‌ی مغزی می‌کند.
۱. اگر گرفتگی در شریان‌های قلب (کرونر) باشد، علائمی مثل درد یا فشار در قفسه‌ی سینه (آنژین قلبی) دارد.
۲. اگر گرفتگی در شریان‌های منتهی به مغز باشد ممکن است علائمی مثل بی‌حسی یا ضعف اندام‌های فوقانی و تحتانی، مشکل در صحبت کردن، از دست دادن موقت دید در یک چشم یا افتادگی عضلات یک طرف صورت داشته باشید. این‌ها علائم حمله‌ی مغزی گذرا (تی‌آی‌اِی) است که اگر درمان نشود ممکن است تبدیل به حمله‌ی مغزی شود.
۳. اگر گرفتگی در شریان‌های دست یا پا باشد ممکن است علائم بیماری شریان محیطی داشته باشید مثل درد هنگام راه رفتن (لنگش)
۴. اگر گرفتگی در شریان‌های منتهی به کلیه‌ها باشد ممکن است مبتلا به فشارخون یا نارسایی کلیوی شوید.
چه عواملی باعث گرفتگی رگ قلب (تصلب شرایین) می‌شود؟
آسیبی که در اثر هر یک از موارد زیر ایجاد می‌شود:
👈فشارخون بالا
👈کلسترول بالا
👈تری‌گلیسرید بالا
👈سیگار کشیدن و مصرف سایر دخانیات
👈مقاومت به انسولین، چاقی یا دیابت
👈التهاب ناشی از بیماری‌هایی مثل آرتروز، لوپوس یا عفونت‌ها
با آسیب دیدن دیواره‌ی داخلی شریان، سلول‌های خونی به محل آسیب می‌چسبند و در آنجا تجمع می‌کنند. به مرور زمان، رسوب چربی (پلاک) از جنس کلسترول و سایر محصولات سلولی روی این محل جمع می‌شوند و شریان را تنگ می‌کنند. در نتیجه خون کافی به بافت‌ها و اندام‌های متصل به شریان‌های مسدود شده برای داشتن عملکرد مناسب نمی‌رسد.
ممکن است دیواره‌ی پلاک پاره شود و کلسترول و سایر مواد وارد جریان خون شود. این موضوع گاهی باعث ایجاد لخته می‌شود که جریان خون به بخشی از بدن را مختل می‌کند و بسته به ناحیه‌ی درگیری ممکن است باعث حمله‌ی قلبی یا سکته‌ی مغزی یا ایجاد مشکل در سایر اندام‌های بدن شود.
عوامل خطرساز گرفتگی سرخرگ‌ها
❎ فشارخون بالا
❎ کلسترول بالا
❎ دیابت
❎ چاقی مفرط
❎ مصرف سیگار و سایر دخانیات
❎ سابقه‌ی خانوادگی بیماری‌های قلبی زودهنگام
❎ عدم تحرّک کافی
❎ رژیم غذایی ناسالم
عوارض گرفتگی عروق
نوع عوارض بستگی به این دارد که چه شریانی درگیر است:
⬅بیماری شریان کرونر
وقتی شریان‌های نزدیک به قلب باریک شوند ممکن است بیماری شریان کرونر ایجاد شود که باعث درد قفسه‌ی سینه (آنژین)، حمله‌ی قلبی یا نارسایی قلبی می‌شود.
⬅بیماری شریان کاروتید
وقتی گرفتگی در شریان‌های نزدیک به مغز اتفاق بیفتد ممکن است بیماری شریان کاروتید ایجاد شود که می‌تواند باعث حمله‌ی مغزی گذرا (تی‌آی‌اِی) یا سکته‌ی مغزی شود.
⬅بیماری شریان محیطی
وقتی گرفتگی در شریان‌های دست‌ها یا پاها باشد جریان خون به اندام‌ها مختل می‌شود که به آن بیماری شریان محیطی گفته می‌شود. این بیماری ممکن است باعث کمتر شدن حساسیت اندام‌ها به گرما و سرما و افزایش خطر سوختگی یا سرمازدگی شود. در موراد نادر، جریان خون ضعیف به اندام‌ها ممکن است باعث از بین رفتن بافت‌ها (گانگرن) شود.
⬅آنوریسم
گرفتگی سرخرگ‌ها ممکن است در هر جایی از بدن باعث ایجاد آنوریسم شود. آنوریسم یعنی برجستگی در دیواره‌ی شریان. اغلب افراد مبتلا به آنوریسم هیچ علامتی ندارند جز در موارد اورژانسی و پارگی آنوریسم که به صورت درد و احساس پارگی در آن ناحیه خود را نشان می‌دهد. آنوریسم در صورت پاره شدن ممکن است خونریزی داخلی مرگ‌بار ایجاد کند که در این صورت معمولا ناگهانی و فاجعه‌بار است.
⬅بیماری مزمن کلیوی
گرفتگی سرخرگ‌ها ممکن است باعث باریک شدن شریان‌های منتهی به کلیه‌ها شوند که در نتیجه مانع از رسیدن خون حاوی اکسیژن به آن‌ها می‌شود. به مرور زمان این موضوع روی عملکرد کلیه‌ها اثر می‌گذارد و دفع مواد زاید از بدن دچار مشکل می‌شود.
مهم‌ترین عوامل پیشگیری از گرفتگی رگ قلب
✅ ترک سیگار
✅ رژیم غذایی سالم
✅ ورزش منظم
✅ حفظ وزن مناسب
به خاطر داشته باشید که برای ایجاد تغییر در سبک زندگی و موفقیت در آن، هر بار یک قدم بردارید و در آن مداومت داشته باشید. سعی کنید مواردی را اصلاح کنید که بتوانید در طولانی‌مدت آن را حفظ کنید.
مرور کلی
دیواره‌ی شریان‌ها که اکسیژن و مواد غذایی را از قلب به قسمت‌های دیگر بدن می‌برند در حالت عادی انعطاف‌پذیر و ارتجاعی است. وقتی این دیواره ضخیم و سخت شود گرفتگی شریان‌ها اتفاق می‌افتد. این موضوع ممکن است باعث کم شدن جریان خون به بافت‌ها و اندام‌ها از جمله خود قلب شود. گرفتگی رگ قلب (تصلّب شرائین) به تجمع چربی، کلسترول و مواد دیگر در دیواره‌ی شریان و ایجاد پلاک در آن می‌گویند که می‌تواند جریان خون را محدود کند. این پلاک ممکن است پاره شود و فرآیند ایجاد لخته‌ی خون را راه بیندازد. هرچند تصلّب شرایین را معمولا یک مشکل رگ‌های قلبی می‌دانند ولی ممکن است در هر جایی از بدن ایجاد شود. اگر از علائم گرفتگی رگ قلب مطلع باشید و فورا به پزشک متخصص قلب و عروق مراجعه کنید، مطمئنا قابل پیشگیری و همین طور قابل درمان است.
برگرفته از https://www.mayoclinic.org/
