آیا آنژیو قلب خطرناک است و باعث مرگ می شود؟

اگر بخواهیم در مورد عوارض بعد از آنژیوگرافی صحبت کنیم، باید بگوییم که انجام آنژیوگرافی از طریق مچ دست در مقایسه با انجام آن از طریق کشاله ی ران عوارض جانبی کمتری را ایجاد می کند.

با این حال برخی افراد، پس از آنژیوگرافی  دچار عوارضی می شوند که در ادامه به آنها می پردازیم.

حین انجام عمل آنژیو قلب، ممکن است کمی احساس لرزش قلب و درد خفیف در قفسه ی سینه خود داشته باشید. اگر کاتتر برای شما از طریق کشاله ران وارد شده باشد، ممکن است در همان پا متوجه احساس قلقلک، مور مور شدن و سوزن سوزن شدن شوید. 

ممکن است ماده ی حاجبی که طی فرآیند استفاده می شود، باعث احساس گرگرفتگی، تاری دید، ایجاد سرفه یا حتی احساس ناخوشایند در شما شود. این علائم خفیف بوده و سریعا ازبین می روند، اما چنانچه متوجه آن ها شدید به پزشک یا پرستار خود اطلاع دهید. 

ممکن است در محلی که کاتتر وارد شریان شده است دچار مقداری کبودی، تورم یا خونریزی شوید. این اتفاق باید بعد از چند روز خود به خود برطرف شود. اگر ادامه داشت، با متخصص قلب یا پرستارتان تماس بگیرید.

آیا آنژیو قلب خطرناک است؟

آنژیوگرافی به طور کلی یک روش بی خطر است و عوارض آن در کمتر از 1 درصد موارد رخ می دهد. با این حال، هر آزمایش خطراتی دارد. به طور مثال، ممکن است خونریزی، عفونت و ضربان قلب نامنظم اتفاق بیفتد. 

عوارض جدی تر مانند حمله قلبی، سکته مغزی و حتی مرگ نیز ممکن است رخ دهد. اما این عوارض غیر معمول هستند. اگر نسبت به ید و یا ماده حاجب عکسبرداری حساسیت دارید، حتما به پزشک خود اطلاع دهید تا برای جلوگیری از واکنش های آلرژیک، برای شما دارویی تجویز کند. 

حتما فهرستی از تمام داروهایی که مصرف می کنید را به پزشک خود بدهید. معمولا باید مصرف داروهای خود را ادامه دهید اما ممکن است پزشک از شما بخواهد که مصرف برخی از داروها (مانند داروهای رقیق کننده خون، داروهای ادرارآور و یا داروهای دیگر) را قطع کنید.

عوارض بعد از آنژیوگرافی

-عفونت بعد از آنژیوگرافی

ممکن است در محل ورود کاتتر دچار عفونت شوید، گرچه این مورد نادر است. ممکن است زخم شما قرمز و متورم شود و طی روزهای ابتدایی بعد از آنژیوگرافی از آن چرک خارج شود. اگر بعد از آن که به خانه رفتید متوجه آن شدید، با بیمارستانی که در آن آنژیوگرافی انجام داده اید، تماس بگیرید. 

شما باید در هنگام ترک بیمارستان از آن ها شماره ی تماس بگیرید. ممکن است نیاز به یک دوره استفاده از آنتی بیوتیک داشته باشید.

 -واکنش حساسیتی (آلرژیک) به رنگ

بعضی از افراد به رنگی که در طی آنژیوگرافی استفاده می شود، واکنش حساسیتی نشان می دهند. این اتفاق معمولا بعد از چند روز بهتر می شود، اما پزشک شما برای درمان و پیشگیری از وقوع آن می تواند برای شما داروهایی تجویز کند.

درصورتی که هرگونه حساسیتی دارید، باید به پزشک خود اطلاع دهید. اگر هر نوع حساسیت یا آسم دارید، احتمال بیشتری دارد که به ماده حاجب، واکنش حساسیتی نشان دهید.

 -مشکلات کلیه بعد از آنژیوگرافی

از عوارض بعد از آنژیوگرافی می توان به مشکلات کلیه اشاره کرد؛ به خصوص اگر کلیه های شما نیز به خوبی کار نکنند. قبل از آنژیوگرافی، اگر هرگونه مشکل کلیه ای دارید، به متخصص قلب خود بگویید، زیرا ممکن است از ماده حاجب دیگری استفاده کند.

دکتر قلب شما می تواند با اطمینان از این که قبل از آنژیوگرافی بدن شما آب کافی داشته باشد، خطر ایجاد مشکلات کلیه ای را کاهش دهد.

همچنین درصورتی که دیابت یا فشار خون بالا دارید، شانس بیشتری برای دچار شدن به مشکلات کلیه ای خواهید داشت. درصورتی که از متفورمین استفاده می کنید (یک داروی متداول برای دیابت)، به پزشک خود بگویید. ممکن است نیاز باشد تا دو روز بعد از آنژیوگرافی استفاده از این دارو را متوقف کنید.

-ریتم غیرطبیعی قلب (آریتمی)

ممکن است در اثر ورود کاتتر به قلبتان یا به دلیل تزریق ماده حاجب، دچار  آریتمی  شوید. اگر این اتفاق در هنگام آنژیوگرافی ایجاد شود، پزشکتان بی درنگ آن را درمان خواهد کرد.

-تجمع خون زیر پوست (هماتوم)

اگر خون در هنگام آنژیوگرافی از عروق خارج شود، میتواند زیر پوست تجمع یابد. به این اتفاق هماتوم می گویند. ممکن است نیاز باشد که هماتوم را تخلیه کنید. اگر بعد از رفتن به خانه متوجه مشکلی شدید، با بیمارستانی که در آن آنژیوگرافی انجام داده اید، تماس بگیرید.

-حمله ی قلبی یا سکته ی مغزی

به صورت خیلی نادر، نوک کاتتر می تواند باعث کنده شدن لخته ی خون یا پلاک چربی از دیواره عروق خونی شود. ممکن است که این لخته یا پلاک چربی عروقی که خون رسانی به قلب یا مغز را بر عهده دارد، را مسدود کند و منجر به  حمله ی قلبی  یا سکته ی مغزی شود.

-خارش بدن بعد از آنژیوگرافی

برخی از افراد نسبت به ماده حاجب واکنش نشان می دهند و دچار خارش یا راش های پوستی می شوند. اما این مشکلات موقتی اند و خود به خود از بین می روند.

در موارد نادر، ماده حاجب می تواند باعث واکنش های آلرژیک شدید شود که در این صورت باید استفاده از برخی داروها تجویز شود.

مرگ بعد از آنژیوگرافی

آنژیوگرافی، به طور کلی یک روش بی خطر است. نرخ مرگ و میر برای بیمارانی که تحت آنژیوگرافی قرار می گیرند، کمتر از 0.5 درصد است و احتمال عوارض آن نیز، کمتر از 5 درصد می باشد. بیماران مبتلا به فشار خون شریان ریوی مزمن و یا نارسایی بطن راست، بیماران پرخطر محسوب می شوند. 

یافته های به دست آمده از آنژیوگرافی ریه (حتی اگر منفی کاذب باشد) احتمال آمبولی ریه مرتبط را رد می کند.

در صورتی که شما مشکلات سلامتی دیگری مانند حساسیت یا مشکل کلیه ای دارید، احتمال بیشتری وجود دارد که به عوارض دچار شوید. پزشک شما در مورد فواید و مضرات آنژیوگرافی با شما صحبت خواهد کرد.

آیا کودکان می توانند آنژیوگرافی انجام دهند؟

کودکان می توانند آنژیوگرافی انجام دهند. هدف از آنژیوگرافی کودکان در درجه اول، تشخیص دقیق مشکلات قلبی آنهاست.

آنژیوگرافی کودکان همانند بزرگسالان بوده، اما معمولا تحت بیهوشی عمومی انجام می شود. این به دلیل آن است که ممکن است کودکان بی حرکت بودن در هنگام آزمایش را سخت بدانند. اگر کودک شما بیهوش شود، به معنی آن است که هنگام آنژیوگرافی هوشیار نخواهد بود. 

کارکنان بیمارستان تمام کارهای لازم برای مراقبت از کودک شما در هنگام آنژیوگرافی را انجام خواهند داد.کارکنان به صورت ویژه ای برای انجام آنژیوگرافی کودکان آموزش دیده اند. آن ها مقدار اشعه ای که به کودک شما تابیده خواهد شد را برحسب جثه ی فرزندان تنظیم خواهند کرد. 

این به دلیل حساسیت بیشتر کودکان در برابر اشعه است. کارکنان اطمینان حاصل خواهند کرد که نوع ماده حاجب مورد استفاده و کاتتر برای کودک مناسب است.

اگر در مورد انجام آنژیوگرافی برای کودکتان نگران هستید، در مورد عوارض بعد از آنژیوگرافی قلب با پزشک متخصص قلب صحبت کنید. شما میتوانید از فواید و معایب آنژیوگرافی آگاه شوید و بدانید آیا جاگزینی برای آن وجود دارد یا خیر؟

آیا آنژیوگرافی دردناک است؟

معمولا آنژیوگرافی دردناک نیست. معمولا این فرآیند تحت بی حسی موضعی برای شما انجام می شود. این به معنی آن است که در محل ورود کاتتر دردی احساس نخواهید کرد. 

اگر نگران یا مضطرب هستید، میتوانند به شما قبل از آزمایش آرامش بخش بدهند. این کار باعث رهایی از نگرانی و اضطراب خواهد شد.

چرا باید قبل از این فرآیند استفاده از وارفارین را متوقف کنم؟

ممکن است پزشکتان از شما بخواهد چند روز قبل از فرآیند استفاده از وارفارین را متوقف کنید. این کار باعث کاهش خطر خونریزی بعد و در هنگام آنژیوگرافی شود. اما بدون مشورت با پزشک استفاده از هرگونه دارو را متوقف نکنید.

وارفارین یک داروی ضد انعقاد است، چیزی که باعث کاهش ایجاد لخته ی خون می شود. اگر بیماری مانند فیبریلاسیون دهلیزی داشته باشید، ممکن است نیاز به استفاده از وارفارین داشته باشید.

اگر دارویی را همیشه مصرف می کنید، آن را به پزشکتان نشان دهید تا در مورد استفاده یا عدم استفاده از آن قبل از آنژیوگرافی توصیه های لازم را به شما اعلام کند.

دکتر قلب محمد حسین نجفی متخصص قلب و عروق  در تهران و فوق تخصص آنژیوپلاستی

شما نیز می توانید از طریق قسمت پرسش از دکتر سوالات خود را مطرح نمایید.