گلبول های قرمز rbc خون اکسیژن را از ریه ها به بافت ها در سرتاسر بدن شما منتقل می کنند. افزایش شمار گلبول های قرمز خون می تواند در نتیجه یک بیماری باشد که اکسیژن رسانی به شما را محدود می کند و یا شرایطی که به طور مستقیم تولید گلبول های قرمز خون را افزایش می دهد.
شمارش گلبول های قرمز خون
تعریف افزایش شمار گلبول قرمز خون از یک شرایط پزشکی به شرایط دیگر متفاوت است. محدوده طبیعی در بزرگسالان به طور کلی ۷۰۰ هزار تا ۵٫۲ میلیون گلبول قرمز در هر میکرولیتر (MCL) خون برای مردان و ۵۰۰ هزار تا ۴٫۶ میلیون گلبول قرمز در هر MCL از خون برای زنان در نظر گرفته می شود. در کودکان، آستانه برای گلبول قرمز خون بالا با سن و جنس تفاوت دارد.
علت بالا بودن rbc تعداد گلبول های قرمز خون چیست؟
تعداد بالای گلبول های قرمز خون ممکن است توسط سطوح پایین اکسیژن، استفاده از برخی داروها، کم آبی، بیماری های کلیوی و یا مشکلات دیگر ایجاد گردد.
1_ سطوح پایین اکسیژن
بدن شما ممکن است تولید گلبول های قرمز خون را برای جبران هر نوع بیماری که منجر به سطوح پایین اکسیژن می شود، افزایش دهد از جمله:
- بیماری های قلبی مادرزادی در بزرگسالان
- نارسایی قلبی
- وجود شرایطی درهنگام تولد که باعث کاهش ظرفیت حمل اکسیژن توسط گلبول های قرمز خون می شود (هموگلوبینوپاتی)
- ارتفاعات
- COPD (بیماری انسداد مزمن ریوی) و سایر بیماری های ریه
- آپنه خواب
- وابستگی به نیکوتین (سیگار)
2_ داروهای افزاینده غلظت خون
برخی داروها باعث تحریک تولید گلبول های قرمز خون می شوند، از جمله:
- استروئیدهای آنابولیک
- انتقال خون (ترنسفیوژن)
- تزریق یک پروتئین (اریتروپویتین) که باعث افزایش تولید گلبول های قرمز خون می شود.
3_ کم آبی
افزایش غلظت گلبول های قرمز خون می تواند به دنبال کم آب شدن بدن (اگر جزء مایع خون یعنی پلاسما) باشد. در کم آب شدن بدن، تعداد سلول های قرمز خون افزایش می یابد. بدین علت گلبول های قرمز خون غلیظ تر می شوند. البته تعداد واقعی سلول های قرمز خون به همان اندازه باقی می ماند.
4_ بیماری های کلیوی
به ندرت، در برخی از سرطان های کلیه و گاهی اوقات پس از پیوند کلیه، کلیه ها ممکن است اریتروپویتین بیش از حد تولید کنند که باعث افزایش تولید سلول های قرمز خون می گردد.
تفسیر بالا بودن rbc خون
نتیجه آزمایش شما نشان می دهد که آیا تعداد گلبول های قرمز شما در محدوده طبیعی است یا خیر (تعداد بسیار کم یا زیاد). پایین بودن تعداد گلبول های قرمز خون، می تواند یکی از علائم بیماری های زیر باشد:
- کم خونی (آنمی)
- لوسمی (نوعی سرطان خون)
- سوء تغذیه (وضعیتی که در آن، بدن شما کالری، ویتامین و یا مواد معدنی مورد نیاز خود را دریافت نمی کند)
- مولتیپل میلوما (سرطان مغز استخوان)
- نارسایی کلیه
- همچنین ممکن است یکی از علائم بارداری باشد.
بالا بودن آن نشانه ی چیست؟
بالا بودن تعداد گلبول های قرمز خون نیز می تواند یکی از علائم مشکلات زیر باشد:
- کم آبی بدن
- بیماری قلبی
- پلی سیتمی ورا (نوعی بیماری مغز استخوان که منجر به تولید بیش از حد گلبول های قرمز می شود)
- اسکار ریه ها (اغلب به دلیل سیگار کشیدن)
- بیماری های ریوی
- سرطان کلیه
نقش تغذیه در افزایش rbc خون
تغییرات سبک زندگی می تواند بر تعداد گلبول های قرمز شما تاثیر بگذارد. برخی از تغییراتی که می توانند به افزایش تعداد گلبول های قرمز خون کمک کنند عبارتند از:
1- داشتن یک رژیم غذایی سالم و اجتناب از ابتلا به کمبود ویتامین ها
2- ورزش منظم (فعالیت هایی که مصرف اکسیژن بدن را افزایش می دهند)
3- پرهیز از مصرف آسپرین
4- اجتناب از نوشیدن الکل
اگر لازم است تعداد گلبول های قرمز خود را کاهش دهید، ایجاد تغییرات زیر در سبک زندگیتان، ممکن است کمک کننده باشد:
5- کاهش مصرف آهن و گوشت قرمز
6- نوشیدن آب بیشتر
7- اجتناب از مصرف دیورتیک ها (مواد ادرار آور)، مانند نوشیدنی های کافئین دار یا الکل
7- ترک سیگار
علائم ناشی از تعداد غیر طبیعی گلبول های قرمز
چنانچه تعداد گلبول های قرمز شما خیلی زیاد و یا خیلی کم باشد، ممکن است علائم و عوارض خاصی را تجربه کنید. بالا بودن تعداد گلبول های قرمز، ممکن است منجر به بروز علائمی همچون موارد زیر شود:
- خستگی
- تنگی نفس
- درد مفاصل
- حساسیت به لمس در کف دست ها یا کف پاها
- خارش پوست، به خصوص بعد از حمام
- اختلال خواب
اگر این علائم را تجربه کردید، پزشک ممکن است انجام آزمایشات شمارش گلبول های قرمز خون را تجویز کند.
مقدار نرمال rbc
محدوده طبیعی تعداد گلبول های قرمز خون به صورت زیر می باشد:
- در مردان: 4.7 تا 6.1 میلیون سلول در هر میکرولیتر خون
- در زنان: 4.2 تا 5.4 میلیون سلول در هر میکرولیتر خون
اعداد ذکر شده، مقادیر رایج نتیجه آزمایشات هستند. البته بازه ی مقادیر طبیعی در آزمایشگاه های مختلف ممکن است کمی متفاوت باشد. برخی آزمایشگاه ها از معیارهای متفاوتی استفاده نموده و یا نمونه های مختلفی را آزمایش می کنند. می توانید در مورد تفسیر نتیجه آزمایشات خود با پزشک صحبت کنید.
آزمایش rbc چگونه انجام می شود؟
آزمایش شمارش گلبول های قرمز (RBC) یک آزمایش خون ساده است که در بیمارستان یا مطب پزشک انجام می شود. طی این عمل، یک فرد متخصص از رگ های شما (معمولا از ورید جلوی آرنج) خون می گیرد. آزمایش خون اغلب شامل مراحل زیر می باشد:
1- فردی که خونگیری را انجام می دهد، ابتدا محل نمونه برداری را با استفاده از یک ماده ضد عفونی کننده (مانند الکل) تمیز می کند.
2- سپس یک نوار کشی (مانند گارو) را دور بازوی شما می بندد تا رگ شما از خون پر شده و متورم شود.
3- به آرامی سوزن را وارد رگ می کند و خونگیری را انجام می دهد.
4- سپس سوزن را از رگ شما خارج نموده و نوار کشی را باز می کند.
بعد از گرفتن نمونه خون، لوله آزمایش برای تجزیه و تحلیل به آزمایشگاه فرستاده می شود.
آزمایش شمارش گلبول های قرمز خون چه زمانی انجام می شود؟
شمارش گلبول های قرمز معمولا به عنوان بخشی از آزمایش شمارش کامل گلبول های خون انجام می شود. این آزمایش، یکی از آزمایشات رایج است که برای بررسی یا تشخیص بسیاری از بیماری ها استفاده می شود. در شرایط زیر پزشک ممکن است انجام این آزمایش را تجویز کند:
1- به عنوان بخشی از معاینات معمول یا چکاپ های دوره ای
2- اگر دچار علائم کم خونی مانند خستگی شدید، سردرد، از دست دادن اشتها یا مشکلات تمرکز شده اید.
3- اگر علائم دیگری که ناشی از تغییرات سلول های خونی است (مانند تب، عفونت یا احساس ضعف) دارید.
4- وقتی تحت درمانی قرار می گیرید که می تواند بر تعداد سلول های خون شما تاثیر بگذارد. (مانند شیمی درمانی، عمل جراحی و…)
5- برای نظارت بر یک بیماری طولانی مدت که ممکن است نتایج آزمایشات خون شما را تغییر دهد. (مانند بیماری مزمن کلیوی)
در هر صورت، پزشک می‌تواند به شما توضیح دهد که چرا آزمایش شمارش گلبول های قرمز خون برای شما تجویز شده است.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید؟
شمار بالای گلبول های قرمز خون معمولا در هنگامی که پزشک شما دستور انجام آزمایشاتی برای کمک به تشخیص یک بیماری در شما داشته باشد، یافت می گردد.
با پزشک خود در مورد نتایج آزمایش صحبت کنید. شمار بالای گلبول های قرمز خون و نتایج حاصل از تست های دیگر ممکن است نشان دهنده وجود یک بیماری در شما باشد.
اگر مشکوک به گرفتگی عروق هستید عمل آنژیو قلب گزینه مناسبی برای تشخیص این گرفتگی ها می باشد
دکتر محمد حسین نجفی متخصص قلب و عروق و فوق تخصص آنژیوگرافی
برای پرسش و پاسخ از دکتر روی لینک پرسش از دکتر کلیک کنید.
اسماعیل
سه شنبه ۳ بهمن ۹۶( 6 سال پیش)
تعداد بازدید: 199
مشاهده پرسش
