نقص دیواره دهلیزی بطنی

نقص دیواره دهلیزی ترکیبی از مشکلات قلبی و در نتیجه نقص در مرکز قلب است. این شرایط هنگامی رخ می دهد که یک سوراخ مابین دو حفره وجود داشته و مشکلات با دریچه هایست که جریان خون در قلب را تنظیم می کنند.

عملکرد نرمال قلب

قلب به چهار حفره، دو تا در سمت راست و دوتا در سمت چپ تقسیم شده است. در سمت راست قلب شما خون به درون عروقی وارد میشود که به سمت ریه ها حرکت می کند. در آنجا، خون غنی از اکسیژن میگردد . خون غنی از اکسیژن به سمت چپ قلب جریان میابد و به یک رگ بزرگ (آئورت) پمپاژ میشود که خون را به سایر نقاط بدن به گردش در می آورد.

دریچه ها جریان خون به داخل و خارج از حفره های قلب کنترل میکنند. این دریچه ها باز میشوند و اجازه می دهند تا خون به سمت حفره بعدی و یا به یکی دیگر از شریان ها حرکت کنند، و بسته میشوند تا از جریان رو به عقب خون جلوگیری کنند.

در نقص دیواره دهلیزی بطنی چه اتفاقی می افتد؟

۱- نقص جزئی دیواره دهلیزی

• یک سوراخ در دیواره (تیغه) که حفره های بالایی (دهلیز) قلب جدا میکنند، وجود دارد .
• اغلب دریچه بین حفره های سمت چپ بالا و پایین (دریچه میترال) همچنین دارای نقصی است که باعث می شود آن نشت (میترال نارسایی دریچه) یابد .

۲- نقص کامل دیواره دهلیزی

• یک سوراخ بزرگ در مرکز قلب وجود دارد جاییکه در آن دیواره بین دهلیز هاو حفره های پایینی (بطن ها) با هم برخود دارند. خون غنی از اکسیژن و کم اکسیژن از طریق این سوراخ با هم مخلوط میشوند .
• به جای دریچه های جداگانه در سمت راست و چپ، یک دریچه بزرگ بین حفره های بالا و پایین وجود دارد.
• دریچه غیرطبیعی خون را به داخل بطن ها نشت میدهد.
• قلب مجبور به کار سخت تر است بنابراین بزرگ می شود.

گاهی اوقات به نام نقص اندوکاردیال یا نقص دیواره دهلیزی بطنی ، نقص دیواره دهلیزی بطنی در هنگام تولد (مادرزادی) وجود دارد. این وضعیت اغلب با سندرم داون در ارتباط است.

نقص دیواره دهلیزی بطنی اجازه می دهد تا خون اضافی به ریه ها جریان یابد . خون اضافی قلب را به کار زیاد وادار می کند و باعث بزرگ شدن عضله قلب می شود.

در صورت عدم درمان، نقص دیواره دهلیزی بطنی می تواند به نارسایی قلبی و فشار خون بالا در ریه ها منجر شود. پزشکان معمولا در طول سال اول زندگی عمل جراحی برای بستن سوراخ در قلب و برای بازسازی دریچه توصیه میکنند .

علائم نقص دیواره دهلیزی

نقص دیواره دهلیزی بطنی می تواند تنها در دو حفره فوقانی قلب (جزئی) یا چهار حفره (کامل) باشد. در هر دو نوع، خون اضافی در ریه ها به گردش در می آید .

نقص کامل دیواره دهلیزی بطنی

علائم و نشانه ها معمولا در چند هفته اول زندگی بروز میابند. این علائم و نشانه ها به طور کلی شبیه به افرادیست که با نارسایی قلبی در ارتباطند و ممکن است شامل:

• مشکل تنفس و یا تنفس سریع
• خس خس سینه
• خستگی
• فقدان اشتها
• کاهش وزن گیری
• رنگ پریدگی پوست
• تغییر رنگ مایل به آبی لب و پوست
• تعرق مفرط
• ضربان قلب سریع یا نامنظم
• تورم در پاها، مچ پا و ساق پا

نقص جزئی دیواره دهلیزی بطنی

علائم و نشانه ها ممکن است تا اوایل دوران بلوغ ظاهر نشوند و ممکن است با عوارض مرتبط باشند که به عنوان یک نتیجه از گسترش این نقص میباشد . این علائم و نشانه ها می تواند شامل:

• ضربان قلب غیر طبیعی (آریتمی)
• تنگی نفس
• فشار خون بالا در ریه ها (افزایش فشار خون ریوی)
• مشکلات دریچه قلب
• نارسایی قلبی

علت ایجاد نقص دیواره دهلیزی

نقص دیواره دهلیزی بطنی قبل از تولد رخ می دهد زمانی که قلب یک کودک در حال رشد است. برخی از عوامل، مانند سندرم داون، ممکن است خطر نقص دیواره دهلیزی بطنی را افزایش دهند. اما به طور کلی علت آن ناشناخته است.

عوامل خطر در نقص دیواره دهلیزی

عوامل خطری که ممکن است نقص دیواره دهلیزی بطنی در نوزاد در حال رشد قبل از تولد افزایش دهند عبارتند از:

• سندرم داون
• سرخک آلمانی (سرخجه) و یا یکی دیگر از بیماری های ویروسی در اوایل بارداری مادر
• مصرف الکل در دوران بارداری
• دیابت کنترل نشده در دوران بارداری
• سیگار کشیدن در دوران بارداری
• مصرف برخی از داروها در دوران بارداری – با پزشک خود قبل از مصرف هر گونه دارو در دوران بارداری و یا تلاش برای باردار شدن ، صحبت کنید .
• داشتن پدر و مادری که یک نقص مادرزادی قلب داشته اند .

پیشگیری از نقص دیواره دهلیزی

به طور کلی نمی توان از نقص دیواره دهلیزی بطنی جلوگیری کرد. وراثت ممکن است نقشی در برخی از نقایص قلب بازی کند. اگر شما یک سابقه خانوادگی از نقایص قلبی دارید و یا اگر شما در حال حاضر یک کودک با یک نقص مادرزادی قلب دارید ، با یک مشاور ژنتیک و یک متخصص قلب و عروق قبل از بارداری دوباره صحبت کنید.

ایمن سازی کودکان با واکسن سرخجه یکی از راهکارهای پیشگیری موثر دربرابر نقایص مادرزادی قلب بوده است.

چه زمانی به پزشک مراجعه کنید؟

اگر شما و یا فرزند تان علائم و نشانه های گسترده نقص دیواره دهلیزی بطنی دارید به پزشک مراجعه کنید.

دکتر محمد حسین نجفی متخصص قلب و عروق و فوق تخصص آنژیوپلاستی

برای تعیین وقت بر روی نوبت دهی اینترنتی کلیک کنید.