عوامل خطر دیابت بستگی به نوع دیابت دارند. در ادامه با عوامل خطر دیابت نوع یک، دیابت نوع دو و دیابت بارداری آشنا می شوید.
الف- عوامل خطر دیابت نوع یک
اگر چه عوامل خطر در دیابت نوع ۱ ناشناخته است اما فاکتورهایی که سیگنال می دهند و افزایش دهنده و سبب افزایش خطر میشود که شامل:
۱-سابقه خانوادگی دیابت در یکی از والدین
۲-فاکتورهای محیطی مانند مواجه شدن با یک عفونت ویروسی در ابتلا به دیابت نوع یک
۳-آسیب به سلولهای سیستم ایمنی (اتو آنتی بادی)
بعضی اوقات اعضای خانواده افرادی که دیابت نوع یک دارند از لحاظ حضور آنتی بادی تست میشوند اگر شما این آنتی بادیها را داشته باشید ریسک بالایی برای ابتلا به تیپ ۱ دارید اما به این معنا نیست که هر فردی که این آنتی بادیها را داشته باشند احتمال ابتلا به دیابت را دارد.
فاکتورهای غذایی و جغرافیایی در ایجاد دیابت نوع یک
این فاکتور شامل کمبود مصرف ویتامین D است و مصرف زود هنگام شیر گاو یا (غله گیاهی گندمی و حبوبات) قبل از ۴ ماهگی. هیچکدام از این فاکتورها اثر مستقیمی را بر دیابت نوع یک نشان نداده اند.
جغرافیا: تحقیقات در کشورهایی مانند فنلاند و سوئد شانس بالاتر ابتلا به دیابت نوع یک را نشان داده است.
ب- عوامل خطر دیابت نوع دو
محققان هنوز به طور دقیق نمیدانند چرا بعضی از افراد احتمال ابتلا دیابت نوع ۲ و پره دیابت را دارند در حالی که دیگران اینگونه نیستند. این واضح است که فاکتورهایی خطر ابتلا را افزایش میدهند که شامل موارد زیر است:
۱-وزن
هر چه بافت چربی شما بیشتر شود سلولهایتان مقاومت بیشتری به انسولین مییابند.
۲-عدم تحرک
کاهش فعالیت شما بزرگترین خطر ابتلا شما به دیابت است فعالیتهای ورزشی کمک میکنند تا شما وزنتان را کنترل کنید و گلوکز بیشتری استفاده کنید و سلولهایتان را به انسولین حساس نمایید.
۳-سابقه خانوادگی
خطر ابتلای شما به دیابت افزایش مییابد اگر یکی از والدین یا خویشانتان مبتلاباشد.
۴-نژاد
اگر چه هنوز به طور دقیق نمیدانیم چرا ولی مردمان نژادهای موردبررسی که شامل سیاه پوستان Hispanic سرخ پوستان و آسیاییهای مقیم آمریکا خطر بیشتری برای ابتلا دارند.
۵-سن
خطر ابتلا با افزایش سن افزایش مییابد شاید به خاطر این باشد که فعالیتهای شما کاهش مییابد و توده های عضلانی شما نیز تحلیل میرود و با افزایش سن وزن شما بالا میرود اما دیابت نوع دو در حال افزایش شیوع بین کودکان و نوجوانان و افراد جوان میباشد.
۶-دیابت بارداری
اگر شما در دوران بارداری دچاردیابت بارداری شوید احتمال ابتلا به دیابت نوع دو و پره دیابت در شما افزایش مییابد. اگر شما بعد از تولد کودک بیشتر از ۴kg وزن اضافه کنید احتمال ابتلا به دیابت نوع دو در شما بیشتر میشود.
۷-سندروم تخمدان پلی کیستیک
در زنانی که تخمدان پلی کیستیک دارند (بیماری شایع که پریودهای نامنظم داشته و افزایش رشد موها و چاقی را باعث میشود) ریسک دیابت را افزایش میدهد.
۸-فشار خون بالا
داشتن فشار خون بالاتراز ۹۰/۱۴۰ میلی مترجیوه یک عامل تقویت کننده ابتلا به دیابت نوع ۲ است.
۹-سطح نامتوازن کلسترول و تری گلیسیرید در بدن
اگر سطح HDLیا کلسترول خوب شما کم است احتمال ابتلا به دیابت نوع ۲ در شما زیاد است.
تریگلیسیرید نوع دیگر از حاملهای چربی در خون است. افراد با سطح تریگلیسیرید بالاتر احتمال ابتلایشان به دیابت نوع ۲ زیاد است.
پ- عوامل خطر دیابت بارداری
هر خانم بارداری میتواند دیابت بارداری بگیرد اما بعضی بانوان نسبت به بانوان دیگر بیشتر در معرض خطر هستند.
عوامل خطر ساز در بارداری شامل:
سن: بانوان با سن بیشتر از ۲۵ سال خطر ابتلا بیشتری دارند.
سابقه خانوادگی و شخصی: خطر برای شما افزایش مییابد اگر دارای پره دیابت باشید یا دارای عضو نزدیکی از خانواده مانند یکی از والدین یا خویشان مبتلا به دیابت نوع ۲ باشید ، شما فرزند با وزن بالایی به دنیا آورده اید یا به دلایل نامعلوم فرزند مرده به دنیا آورده اید.
وزن: وزن بالای قبل بارداری ریسک ابتلا را افزایش میدهد.
نژاد: بنا به دلایل نامعلوم زنان سیاه پوست، سرخ پوست یا آسیایی شانس بالاتری برای ابتلا به دیابت بارداری دارند.
دکتر محمد حسین نجفی متخصص قلب و عروق و فوق تخصص آنژیوپلاستی
برای پرسش و پاسخ از دکتر روی لینک پرسش از دکتر کلیک کنید.