آنژیوپلاستی کرونر یک روش درمانی است که در آن از یک بالون برای باز کردن انسداد در شریان کرونر قلب که در اثر تصلب شرایین تنگ شده، استفاده می شود. این روش درمانی، باعث بهبود جریان خون به قلب می شود.همچنین آنژیوپلاستی به عنوان یک روش اورژانسی در هنگام حمله قلبی، استفاده می شود.
ایجاد پلاک در عروق کرونر، ممکن است باعث ترکیدن آن ها و ایجاد لخته خون شود.اگر لخته خون به اندازه کافی بزرگ شود، می تواند عمدتا یا به طور کامل جریان خون بخشی از عضله قلب را مسدود کند. باز کردن سریع انسداد ایجاد شده، آسیب به قلب را در هنگام حمله قلبی کاهش می دهد و جریان خون را به عضله قلب باز می گرداند.
آترواسکلروز چیست؟
آترواسکلروز، وضعیتی است که در آن ماده ای به نام پلاک، در دیواره داخلی رگ ها ایجاد می شود. این حالت می تواند در هر شریانی، از جمله شریان های کرونری قلب، که خون سرشار از اکسیژن را به قلب می برند، اتفاق بیفتد. هنگامی که آترواسکلروز، عروق کرونر را تحت تاثیر قرار می دهد، به آن بیماری عروق کرونر یا CAD، گویند.
چه زمان از آنژیوپلاستی استفاده می شود؟
آنژیوپلاستی زمانی استفاده می شود که تنگی یا انسداد کمتری در شریان های قلب شما وجود داشته باشد و بتوان این انسداد را در طول عمل، از بین برد.
اگر مبتلا به بیماری قلبی شدید، چندین شریان مسدود شده، دیابت یا نارسایی قلبی دارید، ممکن است روش CABG، برای درمان شما، انتخاب شود.
مقایسه ی آنژیوپلاستی با عمل قلب
- آنژیوپلاستی، خطرات کمتری نسبت به عمل قلب باز دارد.
- آنژیوپلاستی یک روش جراحی نیست، بنابراین نیازی به برش های بزرگ ندارد.
- آنژیوپلاستی با استفاده از داروهای بی حسی انجام می شود و این مساله به آرامش شما کمک میکند، اما برخلاف روش عمل قلب، برای مدت کوتاهی به خواب نخواهید رفت.
- در آنژیوپلاستی شما زمان نقاهت کوتاه تری خواهید داشت.
- یکی از معایب آنژیوپلاستی در مقایسه با عمل قلب این است که ممکن است شریان دوباره به مرور زمان باریک شود. احتمال این اتفاق، در هنگام استفاده از استنت ها، به خصوص استنت های پوشش داده شده با دارو، کمتر است. با این حال، این استنت ها بی خطر نیستند. در برخی از موارد، لخته های خون می توانند در استنت های پوشش داده شده با دارو ایجاد شوند و باعث ایجاد حمله قلبی شوند.
آنژیوپلاستی عروق کرونر
قبل از انجام آنژیوپلاستی کرونر، پزشک شما باید بداند که آیا عروق کرونر شما مسدود شده اند یا خیر. اگر یک یا چند رگ شما مسدود شده باشند، پزشک باید مکان دقیق انسداد و شدت آن را بداند.برای پی بردن به این موضوع، پزشک متخصص شما، آنژیوگرافی انجام می دهد و از شریان های شما عکس اشعه ایکس می گیرد. در طی آنژیوگرافی، یک لوله کوچک به نام کاتتر با یک بالون در انتهای آن، در یک رگ خونی بزرگ در کشاله ران درست بالای ران، یا بازو، قرار داده می شود.
سپس کاتتر به عروق کرونر کشیده می شود. مقدار کمی رنگ به داخل عروق کرونر تزریق می شود و عکس اشعه ایکس گرفته می شود.این تصویر هر گونه انسداد، تعداد و مکان آن را مشخص می کند. هنگامی که پزشک شما این اطلاعات را داشته باشد، آنژیوپلاستی می تواند ادامه یابد. پزشک بالون موجود در انسداد را منفجر می کند (در واقع آن را باد می کند) و پلاک تشکیل شده در شریان را به سمت بیرون در برابر دیواره شریان فشار می دهد. این روش، باعث باز شدن بیشتر شریان و بهبود جریان خون می شود.
یک لوله توری کوچک به نام استنت، معمولا در قسمت تازه گشاد شده شریان قرار می گیرد. استنت شریان را باز نگه می دارد و احتمال باریک شدن مجدد شریان را کاهش می دهد. استنت ها از توری فلزی ساخته شده و شبیه فنرهای کوچک هستند.برخی از استنت ها که استنت های دارویی نیز نامیده می شوند، با داروهایی پوشانده شده اند که به آرامی و به طور مداوم در شریان آزاد می شوند.
این داروها به جلوگیری از انسداد مجدد شریان در اثر بافت زخمی که در اطراف استنت رشد می کند، کمک می کنند.در برخی موارد، پلاک در طی آنژیوپلاستی برداشته می شود. در روشی به نام آترکتومی، یک کاتتر با یک تیغه تیز در نوک آن وارد شریان می شود تا پلاک را از بین ببرد. همچنین می توان از لیزر برای شکستن یا حل کردن پلاک در جریان خون، استفاده کرد. این روش ها در حال حاضر، به ندرت انجام می شوند زیرا آنژیوپلاستی نتایج بهتری را برای اکثر بیماران به همراه دارد.
مراحل قبل از آنژیوپلاستی
اگر آنژیوپلاستی شما به عنوان یک درمان اورژانسی انجام نشود، قبل از عمل با پزشک معالج خود ملاقات خواهید کرد. پزشک سابقه پزشکی شما، از جمله داروهایی که مصرف می کنید را بررسی می کند. یک معاینه بالینی انجام می دهد و در مورد روش مناسب برای شما، صحبت خواهد کرد. پزشک شما همچنین آزمایش های معمولی را که نیاز است، تجویز می کند. برخی از این آزمایش ها، عبارتند از:
- آزمایش خون
- الکتروکاردیوگرام یا همان EKG
- عکس قفسه سینه
هنگامی که تصمیم گرفته می شود که از این روش درمانی استفاده کنید، توصیه های زیر را به شما می کنند:
- ناشتا بودن یا نبودن پیش از عمل. اغلب باید تا نیمه شب قبل از عمل، از خوردن و نوشیدن پرهیز کنید و چیزی میل نکنید.
- در روز آنژیوپلاستی چه داروهایی را باید مصرف کنید و چه داروهایی را نباید مصرف کنید.
- چه زمانی باید در بیمارستان حضور داشت و به کجا مراجعه کرد.
مراحل عمل آنژیوپلاستی
آنژیوپلاستی عروق کرونر، در بخش خاصی از بیمارستان به نام آزمایشگاه کاتتریزاسیون قلب، انجام می شود. آزمایشگاه کات، دارای صفحه های ویدئویی ويژه و دستگاه های اشعه ایکس است. پزشک شما از این تجهیزات برای دیدن تصاویر بزرگ شده از نواحی مسدود شده در عروق کرونر قلب شما استفاده می کند.
آماده سازی
در آزمایشگاه کاتالیزور، روی یک میز دراز خواهید کشید. یک لوله داخل وریدی یا همان IV در بازوی شما قرار می گیرد تا به شما مایعات و داروهای مورد نیاز را در طول فرآیند بدهد. داروها آرامبخش هستند و همچنین از تشکیل لخته های خون جلوگیری می کنند. این داروها ممکن است باعث خواب آلودگی یا بی حسی شما نیز شوند.
مراحل آماده شدن برای این روش درمانی:
- ناحیه ای که کاتتر در آن قرار می گیرد، معمولا بازو و یا کشاله ران درست بالای ران، موهای آن تراشیده می شود.
- ناحیه تراشیده شده تمیز می شود تا عاری از هر میکروبی باشد و سپس این ناحیه بی حس می شود. داروی بی حسی ممکن است هنگام ورود حس سوزش و نیش زدن را به همراه داشته باشد.
حین عمل آنژیوپلاستی
وقتی داروهای آرامبخش اثر کردند، پزشک شما، کارش را شروع می کند. شما بیدار خواهید بود اما خواب آلود، تقریبا می توان گفت به یک خواب مصنوعی فرو می روید. یک برش کوچک در بازو یا کشاله ران شما ایجاد می شود و لوله ای به نام غلاف در آن قرار می گیرد. سپس پزشک یک سیم راهنمای بسیار نازک را از طریق شریان بازو یا کشاله ران شما به سمت ناحیه ای از شریان کرونری که مسدود شده است، می فرستند.
پزشک یک لوله بلند، نازک و منعطف به نام کاتتر را در داخل غلاف قرار می دهد و آن را روی سیم راهنما به سمت قلب می کشد.پزشک شما کاتتر را به داخل شریان کرونری منتقل می کند تا انسداد ایجاد شود. هنگامی که کاتتر در محل مناسب خود قرار گرفت، سیم راهنما را خارج می کند.ممکن است مقدار کمی رنگ از طریق کاتتر به جریان خون تزریق شود تا به نشان دادن انسداد در اشعه ایکس کمک کند. این عکس اشعه ایکس از قلب، آنژیوگرافی نامیده می شود.
در مرحله بعد، پزشک لوله ای با یک بالون کوچک تخلیه شده را از طریق کاتتر به داخل شریان کرونری که مسدود شده است می فرستند.هنگامی که لوله به محل انسداد می رسد، بالون باد می شود. بالون پلاک را به دیواره شریان فشار می دهد و آن را گشاد می کند. این روش به افزایش جریان خون به قلب کمک می کند. سپس بالون تخلیه می شود.
گاهی اوقات بالون بیش از یک بار باد و تخلیه می شود تا شریان گشاد شود. پس از آن، بالون و لوله از بدن خارج می شوند.در برخی موارد، پلاک تشکیل شده در طی آنژیوپلاستی برداشته می شود. یک کاتتر با یک تیغ تیز در نوک آن در شریان قرار داده می شود تا پلاک سخت را از بین ببرد. همچنین ممکن است از لیزر برای شکستن و حل کردن پلاک ها در جریان خون، استفاده شود.
اگر پزشک شما متوجه شود که نیاز است یک استنت ( لوله توری کوچکی) در شریان شما قرار داده شود، لوله دیگری با یک بالون از طریق شریان شما، وارد می کند. یک استنت دور بالون پیچده شده است. پزشک شما بالون را باد می کند، که باعث میشود استنت در برابر دیواره شریان منبسط شود. سپس بالون تخلیه می شود و با لوله از شریان بیرون کشیده می شود، اما استنت در شریان باقی می ماند.
پس از انجام آنژیوپلاستی، پزشک کاتتر را بیرون می کشد و کاتتر و غلاف همراهش را خارج می کند. سوراخ ایجاد شده روی شریان، یا با استفاده از وسیله ای خاص، بسته می شود و یا تا زمان بسته شدن رگ، روی آن فشار وارد می شود.
در طی عمل آنژیوپلاستی، داروهای ضد پلاکت قوی از طریق IV قرار داده شده در بازو، به بدن تزریق می شود تا از تشکیل لخته های خون در شریان یا روی استنت جلوگیری شود. این داروها به رقیق شدن خون شما کمک می کنند. مصرف این داروها درست قبل از انجام آنژیوپلاستی شروع می شوند و ممکن است ۱۲ الی ۲۴ ساعت پس از آن نیز ادامه داشته باشند.
مراحل بعد از آنژیوپلاستی
پس از آنژیوپلاستی عروق کرونر، شما را به بخش مراقبت های ويژه منتقل می کنند و چند ساعت یا یک شب کامل، در آنجا می مانید. در حالیکه در این بخش، تحت مراقبت هستید، باید چند ساعت پس از آنژیوپلاستی، بی حرکت دراز بکشید تا رگ های خونی بازو یا کشاله ران، کاملا بسته شوند.
در حین بهبودی پرستاران، ضربان قلب و فشار خون شما را بررسی خواهند کرد. آن ها همچنین، کشاله ران یا بازوی شما را برای احتمال خونریزی بررسی خواهند کرد. پس از چند ساعت، شما می توانید با کمک پرستاران، راه بروید.
محلی که لوله از طریق آن وارد شده است، ممکن است برای حدود یک هفته احساس درد یا حساسیت داشته باشد.
مراقبت های بعد از آنژیوپلاستی
اکثر افراد ۱ تا ۲ روز پس از آنژیوپلاستی از بیمارستان مرخص می شوند. وقتی پزشک تشخیص می دهد که شما شرایط ترخیص از بیمارستان را دارید، دستورالعمل هایی را به شما می دهد که باید در خانه، آن ها را انجام دهید. این دستورالعمل ها عبارتند از:
- میزان ورزش یا فعالیتی که می توانید انجام دهید.
- چه زمانی باید برای چکاپ، مجددا به پزشک خود مراجعه کنید.
- چه داروهایی را باید مصرف کنید.
- هنگام بررسی علائم عفونت در اطراف ناحیه ای که لوله در آن قرار داده شده است، باید روزانه به چه نکاتی توجه کنید. علائم عفونت ممکن است شامل قرمزی، تورم یا ترشحات باشد.
- چه زمانی باید با پزشک خود تماس بگیرید. به عنوان مثال، اگر تب یا علائم عفونت، درد یا خونریزی در محل قرار دادن کاتتر یا احساس تنگی نفس داشتید. ممکن است در این شرایط لازم باشد با پزشک خود تماس بگیرید.
- چه زمانی نیاز است با اورژانس تماس بگیرید (مثلا وقتی که احساس درد در قفسه سینه داشتید).
پزشک برای جلوگیری از تشکیل لخته های خون، داروهایی را تجویز می کند. باید داروها را طبق دستورالعملی که پزشکتان به شما داده، مصرف کنید. اگر برای شما استنت قرار داده شده است، داروهایی برای جلوگیری و کاهش خطر تشکیل لخته های خون در استنت ، برای شما تجویز می شود. لخته شدن خون در استنت می تواند جریان خون را مسدود کند و باعث بروز حمله قلبی شود.
اکثر افراد پس از آنژیوپلاستی به سرعت بهبود می یابند و حدود یک هفته پس از ترخیص از بیمارستان، به سر کار خود باز می گردند. پزشک شما میخواهد میزان بهبود شما را پس از خروج از بیمارستان بررسی کند. در طول ویزیت بعدی، پزشک شما را معاینه می کند، و در صورت نیاز تغییراتی در داروهای شما ایجاد می کند. در این مرحله هر گونه آزمایش لازم را انجام می دهد و بهبودی کلی شما را بررسی می کند. شما می توانید در این جلسه، درباره فعالیت های خود، داروهای یا تغییرات لازم در سبک زندگی خود، یا صحبت درباره موضوعات دیگری که به سلامت شما مربوط است، با پزشک معالج خود، صحبت کنید.
خطرات آنژیوپلاستی عروق کرونر
آنژیوپلاستی عروق کرونر، یک روش درمانی رایج است. اگر چه این روش درمانی، به طور معمول بی خطر است، اما خطرات کمی نیز دارد. این خطرات عبارتند از:
- خونریزی از رگ خونی که کاتتر در آن قرار داده شده است.
- آسیب ناشی از کاتتر، به عروق خونی.
- واکنش آلرژیک به رنگ تزریق شده در طی آنژیوپلاستی.
- آریتیم یا همان ضربان قلب نامنظم.
- نیاز به پیوند اورژانسی بای پس عروق کرونر در طول عمل، این اتفاق تنها در ۲ الی ۴ درصد افراد، رخ میدهد. این اتفاق ممکن است زمانی رخ دهد که یک شریان به جای باز شدن، بسته شود.
- آسیب ناشی از رنگ تزریق شده به کلیه ها.
- حمله قلبی، تنها در ۳.۵ درصد افراد اتفاق می افتد.
- سکته مغزی، در کمتر از یک درصد افراد اتفاق می افتد.
دکتر محمد حسین نجفی متخصص قلب و عروق
حمشید
چهارشنبه ۱۰ بهمن ۹۷( 4 سال پیش)
تعداد بازدید: 118
مشاهده پرسش
