قرص کلونیدین معمولی (Catapres)، برای درمان فشار خون بالا، و قرص کلونیدین پیوسته رهش (Kapvay – طولانی اثر)، برای کنترل علائم نقص توجه و بیش فعالی (ADHD؛ اختلال در تمرکز کردن، کنترل رفتار، و ثابت یا ساکت ماندن نسبت به سایر افراد هم سن) در کودکان تجویز می شود. از این قرص ها می توان به تنهایی یا به همراه سایر دارو ها در برنامه های درمانی استفاده نمود.
کلونیدین، به گروهی از داروها به نام «آلفا آگونیست های کاهنده فشار خون با اثر مرکزی» تعلق دارد. این دارو، می تواند با کاهش ضربان قلب و شل کردن رگ‌های خونی، سبب کاهش فشار خون گردد؛ و بدین ترتیب، خون راحت‌تر در بدن جریان می یابد. قرص های پیوسته رهش کلونیدین با تأثیر بر بخشی از مغز، که توجه و تحریک پذیری را کنترل می کند، می تواند در درمان ADHD اثرگذار باشد.
فشار خون بالا، یک بیماری شایع است؛ و در صورت عدم درمان، می تواند باعث آسیب به مغز، قلب، رگ های خونی، کلیه ها و سایر قسمت های بدن شود. آسیب به این اندام ها ممکن است سبب ابتلا به بیماری های قلبی، حمله قلبی، نارسایی قلبی، سکته مغزی، نارسایی کلیه، از دست دادن بینایی و مشکلات دیگر گردد.
علاوه بر مصرف دارو، تغییر در شیوه زندگی نیز می تواند به کنترل فشار خون کمک کند. این تغییرات شامل رژیم غذایی کم چربی و کم نمک، حفظ وزن مناسب، ورزش کردن چند روز در هفته و به مدت حداقل 30 دقیقه، ترک سیگار و مصرف متعادل الکل است.
طریقه مصرف قرص های کلونیدین
قرص های معمولی و پیوسته رهش (طولانی اثر) کلونیدین، برای مصرف خوراکی طراحی شده اند. این قرص معمولا دو بار در روز، هر 12 ساعت مصرف می شود. قرص پیوسته رهش کلونیدین، معمولا باید یک یا دو بار در روز، با یا بدون غذا مصرف گردد. کلونیدین را تقریباً هر روز و در ساعات مشخص مصرف کنید. کلونیدین را دقیقاً طبق دستور پزشک مصرف کنید. این دارو را نباید کمتر یا بیشتر از مقدار تجویز شده مصرف نمایید.
قرص های پیوسته رهش باید به طور کامل بلعیده شوند. از نصف کردن، جویدن و خردن کردن این قرص ها خودداری کنید. پزشک ممکن است درمان شما را با دوز کم کلونیدین شروع نموده و به تدریج دوز مصرفی را افزایش دهد. افزایش دوز دارو نباید بیشتر از یک بار در هفته انجام گیرد.
کلونیدین، ممکن است به کنترل بیماری کمک نماید؛ اما آن را درمان نمی کند. در صورت بهبود علائم بیماری، همچنان باید مصرف کلونیدین را ادامه دهید. بدون مشورت با پزشک مصرف کلونیدین را قطع نکنید. قطع ناگهانی مصرف کلونیدین، می تواند باعث افزایش سریع فشار خون و بروز علائمی مانند عصبانیت، سردرد و لرزش غیرقابل کنترل در بخشی از بدن شود. جهت قطع مصرف دارو، پزشک احتمالاً دوز مصرفی را به تدریج طی 2 روز برای قرص معمولی و 3 تا 7 روز برای قرص پیوسته رهش کاهش می دهد.
موارد مصرف قرص کلونیدین
این دارو برای کمک به ترک سیگار و تشخیص فئوکروموسیتوما (نوعی تومور که در غده ای نزدیک کلیه ایجاد می شود و ممکن است باعث افزایش فشار خون و ضربان قلب گردد) نیز استفاده می شود. در مورد خطرات احتمالی استفاده از این دارو برای درمان بیماری خود، با پزشک صحبت کنید. از دیگر کاربردهای این دارو میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- کلونیدین همچنین در درمان دیسمنوره (کرامپ های شدید و دردناک در طول دوره قاعدگی)
- بحران فشار خون (شرایطی که در آن فشار خون فرد بسیار بالا باشد)
- سندرم تورت (نیاز به انجام حرکات مکرر یا تکرار صداها یا کلمات مشخص - تیک عصبی)
- گرگرفتگی در دوران یائسگی
- ترک الکل و مواد مخدر (نارکوتیک)
عوارض جانبی کلونیدین
عوارض جانبی کلونیدین به شرح زیر است. در صورت بروز هر یک از این علائم یا موارد ذکر شده در بخش «اقدامات خاص احتیاطی»، به شکلی شدید یا مقاوم، به پزشک خود اطلاع دهید:
- خشکی دهان
- خستگی
- ضعف
- سردرد
- عصبانیت
- کاهش توانایی جنسی
- حالت تهوع
- استفراغ
- یبوست
- راش پوستی
- تاول
- تورم صورت، گلو، زبان، لب ها، چشم ها، دست ها، پا ها، مچ پا، یا ساق پا
- مشکل در بلع یا تنفس
- گرفتگی صدا
فراموش کردن مصرف یک دوز از دارو
دوز فراموش شده را، به محض یادآوری، مصرف کنید؛ با این حال، اگر این موضوع را هنگامی به خاطر آورده اید که تقریباً زمان مصرف نوبت بعدی فرا رسیده است، دوز فراموش شده را رها کنید و مصرف دارو را مجددا مطابق برنامه منظم خود ادامه دهید. دوز دارو را برای جبران نوبت فراموش شده، دو برابر نکنید.
علائم مصرف بیش از حد این دارو ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- غش کردن
- کاهش ضربان قلب
- مشکل در تنفس
- لرزش بخشی از بدن
- لکنت زبان
- خستگی
- گیجی
- سرد و رنگ پریده شدن پوست
- خواب آلودگی
- ضعف
- تنگ شدن مردمک های چشم (دایره های سیاهی که در وسط چشم وجود دارند)
تداخلات دارویی کلونیدین
در صورت مصرف هرگونه داروی تجویزی و بدون نسخه، ویتامین ها، مکمل های غذایی و محصولات گیاهی، به پزشک و داروساز خود اطلاع دهید. در صورت مصرف هر یک از موارد زیر، حتما پزشک و داروساز خود را در جریان بگذارید:
- داروهای ضد افسردگی
- بتابلاکرها مانند آسبوتولول، آتنولول، پروپرانولول، بتاکسولول، بیسوپرولول، کارودیلول، لابتالول، متوپرولول و ..
- مسدود کننده های کانال کلسیمی مانند آملودیپین، دیلتیازم، فلودیپین، وراپامیل
- دیگوکسین (Lanoxin)
- داروهای تجویز شده برای بیماری روانی یا تشنج
- آرام بخش ها
- قرص های خواب آور
- مسکن ها
- داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای مانند داروهای ضد اضطراب
- در صورتی که اخیرا دچار حمله قلبی شده اید و یا در صورت داشتن سابقه ابتلا به سکته مغزی، بیماری قلبی یا بیماری کلیوی، به پزشک خود اطلاع دهید.
- اگر باردار هستید، قصد بارداری دارید یا در دوران شیردهی می باشید، به پزشک خود اطلاع دهید؛ همچنین اگر در حین مصرف کلونیدین باردار شدید.
- افراد 65 سال به بالا، بهتر است با پزشک خود در مورد خطرات و مزایای استفاده از کلونیدین صحبت نمایند
- در صورتی که قصد انجام هر گونه عمل جراحی، از جمله جراحی دندان، دارید، به پزشک یا دندانپزشک خود در مورد مصرف کلونیدین اطلاع دهید.
- باید بدانید که مصرف کلونیدین ممکن است باعث خواب آلودگی یا ایجاد سرگیجه شود. تا زمانی که متوجه تاثیر این دارو بر هوشیاری خود نشده اید، از رانندگی کردن و کار با ماشین آلات خودداری کنید.
- در مورد نحوه استفاده بی خطر از الکل در حین مصرف کلونیدین، از پزشک خود سوال کنید. الکل می تواند عوارض جانبی کلونیدین را تشدید نماید.
- باید بدانید که کلونیدین ممکن است باعث ایجاد سرگیجه، سبکی سر و غش در هنگام تغییر سریع وضعیت بدن از حالت خوابیده به ایستاده گردد. بروز این عوارض، هنگامی که به تازگی شروع به مصرف این دارو کرده اید، بیشتر است
رژیم غذایی مناسب در هنگام مصرف کلونیدین
ممکن است پزشک، رژیم غذایی کم نمک یا کم سدیم را برای شما تجویز کند. در این صورت، حتما از دستورالعمل های پزشک پیروی نمایید.
کلینیک قلب دکتر نجفی متخصص قلب و عروق در تهران
وحدت
جمعه ۲۴ شهریور ۲( 7 ماه پیش)
تعداد بازدید: 45
مشاهده پرسش
